*Οι παλαιότερες αποφάσεις της ΕΔΔ αναδημοσιεύονται από το αρχείο και δεν έχει γίνει καμία παρέμβαση στο περιεχόμενό τους.
*Οι παλαιότερες αποφάσεις της ΕΔΔ αναδημοσιεύονται από το αρχείο και δεν έχει γίνει καμία παρέμβαση στο περιεχόμενό τους.
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
21/2020
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
26/04/2020
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΟΧΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας ασχολήθηκε με παράπονο (21/01/04/20) από τον κ. Τριμικλινιώτη εναντίον του “Philenews” για δημοσίευμα με τίτλο «Έρχονται ακόμα μετανάστες από τα κατεχόμενα», ημ. 01/04/20.
Σύμφωνα με τον παραπονούμενο το δημοσίευμα περιέχει ψευδή και παραπλανητικά στοιχεία. Επιπλέον, υποστηρίζει ότι το περιεχόμενο του παραβιάζει το άρθρο 12 του Κώδικα Δεοντολογίας περί δυσμενών διακρίσεων ως προς τη φυλή. Τέλος, προωθεί τη ρητορική μίσους με σκοπό τη διαιώνιση και δικαιολόγηση του φυλετικού μίσους και της ξενοφοβίας.
Η Επιτροπή αποφάσισε ότι δεν υπάρχει οτιδήποτε μεμπτό και δεν θα προχωρήσει σε εξέταση του παραπόνου. Συγκεκριμένα το άρθρο αποτελεί άποψη του μέσου και του αρθρογράφου που το δημοσιεύει και παραθέτει κάποια γεγονότα. Επιπλέον, ορθώς χρησιμοποιείται ο όρος παράτυποι μετανάστες αντί παράνομοι μετανάστες, ωστόσο και πάλι υπάρχει γενίκευση καθότι δύναται να υπάρχουν και νόμιμοι πρόσφυγες, δικαιούχοι συμπληρωματικής προστασίας, θύματα εμπορίας ή αιτητές ασύλου.
Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι η δημοσιογραφική δεοντολογία επιβάλλει τη χρήση νομικά ορθής ορολογίας ώστε να αποφεύγονται οποιεσδήποτε ανακρίβειες ή τυχόν παρερμηνείες.
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
19/2020
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
26/04/2020
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΟΧΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας ασχολήθηκε με παράπονο (19/23/03/20) από Πολίτη εναντίον του “Philenews” για το άρθρο με τίτλο «Έρχεται πέτρινη περίοδος και μεγάλο σοκ στην οικονομία», ημ. 23/03/20.Λευκωσίας».
Σύμφωνα με την παραπονούμενη το εν λόγω άρθρο δύναται να προκαλέσει φόβο στους πολίτες, οι οποίοι με τη σειρά τους θα αντιδράσουν μη πληρώνοντας τις οφειλές τους. Έτσι, πιθανόν θα προκληθεί οικονομική κρίση, ακόμη και αν δεν αναμένεται. Επίσης, επεσήμανε ότι το άγχος που δημιουργείται από παρόμοιες δημοσιεύσεις βλάπτει την ψυχική υγεία τον πολιτών τη στιγμή που ήδη είναι τρομοκρατημένοι λόγω της πανδημίας.
Η Επιτροπή έκρινε ότι δεν υπήρχε θέμα προς εξέταση, για το λόγο ότι το άρθρο αποτελεί μια προσωπική γνώση βασισμένη σε γεγονότα και τεκμήρια.
Ως προς το παράπονο αναφέρεται ότι στο κείμενο δεν υπάρχει διάθεση κινδυνολογίας με στόχο την πρόκληση φόβου και ούτε προτροπή για μαζική αντίδραση μη αποπληρωμής των οφειλών των αναγνωστών. Επίσης, οι ισχυρισμοί για μια επερχόμενη οικονομική κρίση τόσο σε διεθνές όσο και σε εθνικό επίπεδο αποτελούν μια ενδεχόμενη κατάληξη λόγω των απότομων αλλαγών που έφερε η νόσος του κορονοϊού.
Τέλος, επισημαίνεται ότι τα Μ.Μ.Ε. και οι λειτουργοί τους έχουν κάθε δικαίωμα να προβαίνουν σε αναλύσεις και να υποστηρίζουν συγκεκριμένες θέσεις.
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
18/2020
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
26/04/2020
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΟΧΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας ασχολήθηκε με παράπονο (18/10/03/20) από τον κ. Νικόδημο εναντίον του “SigmaLive” για το άρθρο με τίτλο «Κορωνοϊός: Αρνητικά 37 δείγματα από το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας», ημ. δημοσίευσης 10/03/20.
Σύμφωνα με τον παραπονούμενο το δημοσίευμα είναι ανακριβές καθώς αναφέρει ότι 37 από τα 152 δείγματα ήταν αρνητικά, αφήνοντας να εννοηθεί ότι τα υπόλοιπα δείγματα μπορεί να είναι θετικά ή αμφιλεγόμενα. Επίσης, προσθέτει ότι ο τίτλος είναι παραπλανητικός.
Η Επιτροπή έκρινε ότι δεν υπήρχε θέμα προς εξέταση, για το λόγο ότι το άρθρο αποτελούσε είδηση εν εξελίξει και δε διαφαίνεται σκοπιμότητα τόσο στον τίτλο όσο και στο περιεχόμενο του δημοσιεύματος.
ΜΕΣΟ:
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
16/2020
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
26/04/2020
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (16/05/03/20) από τον Αρχηγό της Αστυνομίας εναντίον της δημοσιογράφου Κικής Περικλέους, η οποία μετέδωσε θανατηφόρο ατύχημα αναφέροντας το όνομα του αποθανόντος, πριν ενημερωθεί η οικογένειά του.
Η κ. Περικλέους κατά την απάντησή της επεσήμανε ότι δεν γνώριζε τη συγκεκριμένη πρόνοια του Κώδικα και το όνομα το έμαθε από αστυνομικό. Ωστόσο, διευκρινίστηκε ότι δεν επρόκειτο για επίσημη ανακοίνωση της Αστυνομίας. Επιπλέον, η ίδια ανέφερε ότι μη γνωρίζοντας, προχώρησε σε ανακοίνωση στο ΚΥΠΕ και έπειτα η είδηση αναμεταδόθηκε από όλα τα Μ.Μ.Ε..
Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι υπάρχει σαφής παραβίαση του Κώδικα καθότι η αναγγελία σοβαρών δυστυχημάτων ή ατυχημάτων γίνεται χωρίς αναφορά στα θύματα. Η Επιτροπή υπενθυμίζει στους λειτουργούς ότι επιβάλλεται να επιδεικνύουν τη μεγαλύτερη δυνατή επαγγελματική προσοχή και ευθύνη, με σκοπό την αποτροπή πρόκλησης αχρείαστης δοκιμασίας σε συγγενείς και οικείους θυμάτων θανατηφόρων δυστυχημάτων ή άλλων ατυχημάτων.
Συγκεκριμένα, παραβιάζεται το άρθρο 5 περί Πένθους- Θλίψης- Κλονισμού καθότι η αναγγελία του ονόματος στη παρούσα περίπτωση δύνατο να οξύνει τον ανθρώπινο πόνο και να κλονίσει συναισθηματικά τους οικείους του τεθνεώτα.
Ωστόσο, η Επιτροπή εκφράζει ικανοποίηση για την στάση της δημοσιογράφου, η οποία αναγνώρισε το λάθος χειρισμό επί της παρούσας κατάστασης και απολογήθηκε.
Τέλος, η Επιτροπή επαινεί τον Αρχηγό της Αστυνομίας για την συνεισφορά και τη συνεργασία του στην τήρηση του Κώδικα Δεοντολογίας.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
13/2020
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
26/04/2020
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (13/27/02/20) από τον Νέστωρ Ιακωβίδη εναντίον του “SigmaLive” για δημοσίευμα με τίτλο «Φονικό Ρηγαίνης: Καρέ καρέ η στιγμή που ο 24χρονος πέφτει νεκρός (video)», ημ. δημοσίευσης 24/02/20, τα οποίο περιλάμβανε βίντεο με τη στιγμή της δολοφονίας ενός ανθρώπου.
Ο παραπονούμενος εστίασε στα εξής: (1) η δημοσίευση του βίντεο δεν έλαβε υπόψη την ανθρώπινη αξιοπρέπεια να ανάρτησε σε ανοιχτή θέαση το βίντεο με τη στιγμή της δολοφονίας ενός ανθρώπου, και ειδικότερα τη στιγμή που πέφτει νεκρός, (2) το βίντεο ήταν ανοιχτό για θέαση ακόμη και από ανήλικα παιδιά και (3) δε λήφθηκε υπόψη ότι δύνατο να προκαλέσει πόνο στους οικείους του.
Η Επιτροπή ζήτησε τις απόψεις του “SigmaLive” και έλαβε απάντηση από τον Χρήστο Δανέζη, Γενικό Διευθυντή του “SigmaLive”, ο οποίο διάβασε την απάντηση στην ολομέλεια. Στην απάντησή του το “SigmaLive” ανέφερε ότι (1) στο βίντεο προστέθηκε επιπλέον μωσαϊκό επικάλυψης, αν και ήταν ήδη κακής ποιότητας, (2) το γεγονός ότι εμπεριέχονταν σκηνές που ενοχλούν δε συνεπάγεται ότι τα μέσα δε δύναται να δημοσιεύουν ειδήσεις που αφορούν σοβαρά περιστατικά, (3) η δημοσίευση του βίντεο οφείλεται στην ιδιαιτερότητα της περίπτωσης και όχι σε σκοπιμότητα και (4) υπήρχε σχετική προειδοποίηση στης αρχή του άρθρου που ενημέρωνε τον αναγνώστη ότι ακολουθεί βίντεο με σκηνές που ενδεχομένως να ενοχλήσουν.
Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι το δημοσίευμα παραβιάζει το άρθρο 5 (Πένθος- Θλίψη- Κλονισμός) κατά το οποίο τα μέσα επιβάλλεται να προσεγγίζουν ανάλογες περιπτώσεις με τη μέγιστη δυνατή διακριτικότητα και αποφυγή οιασδήποτε πράξης που είναι δυνατό να οξύνει τον ανθρώπινο πόνο. Στην προκειμένη περίπτωση, η δημοσίευση του βίντεο δολοφονίας αποτελεί ένα σκληρό τεκμήριο της είδησης, το οποίο μπορεί να ενοχλήσει και να επιδεινώσει τα συναισθήματα των συγγενών και οικείων του τεθνεώτος.
Περαιτέρω η Επιτροπή έκρινε ως άστοχο το σχόλιο ότι το βίντεο αποτελεί μέρος της είδησης καθότι η δημοσίευσή του δεν δικαιολογείται από τη στιγμή που πρόκειται για δολοφονία εν ψυχρώ. Επίσης, το μωσαϊκό επικάλυψης, το οποίο χρησιμοποιήθηκε δεν ήταν αρκετό με αποτέλεσμα η επίμαχη στιγμή της δολοφονίας και ότι συνεπάγεται να διακρίνονται ολοκάθαρα.
Εντούτοις, η Επιτροπή επιθυμεί να κάνει εύφημος μνεία του γεγονότος ότι στο δημοσίευμα υπήρξε προειδοποίηση με στόχο να ενημερώσει και να αποτρέψει την προβολή του βίντεο από μερίδα του κόσμου που δε θα ήθελε να το παρακολουθήσει.
Τέλος, η Επιτροπή καλεί όλα τα μέσα να επιδεικνύουν την πρέπουσα προσοχή και διακριτικότητα σε ανάλογες περιπτώσεις και ιδιαίτερα προς του ανθρώπους που έχουν υποστεί την απώλεια.
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
11/2020
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
26/04/2020
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΟΧΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (11/25/02/20) από την Μάρω Ηρακλέους και τον Χρήστο Λάμπη εναντίων των ΜΜΕ για παραβίαση ευαίσθητων δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Συγκεκριμένα τα δημοσιεύματα αφορούσαν την υπόθεση του Πρώην Κοινοτάρχη της Κρήτου Τέρρας και των δικολάβων Μάρω Ηρακλέους και Χρήστο Λουκά Λάμπη.
Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι το παράπονο ήταν σαφώς εκπρόθεσμο δεδομένου ότι τα δημοσιεύματα δημοσιεύθηκαν τον 07/2019 και το παράπονο υποβλήθηκε 25/02/20, δηλαδή επτά μήνες αργότερα. Με βάση τον Κώδικα παράπονα γίνονται αποδεκτά για εξέταση εφ’ όσον υποβληθούν το αργότερο 30 ημέρες μετά το δημοσίευμα, ή μετά την ημερομηνία κατά την οποία ο παραπονούμενος έλαβε γνώση γι’ αυτό. Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η κα. Μάρω Ηρακλέους και ο κ. Χρήστος Λάμπης δεν είχαν γνώση των δημοσιευμάτων ή να υπήρχε κάποιος λόγος για τον οποίο δεν έλαβαν γνώση των δημοσιευμάτων μέσα στο χρονικό διάστημα που προβλέπει ο Κώδικας, δει από τη στιγμή που τα δημοσιεύματα αναφέρονται ονομαστικά στους ίδιους. Επομένως, η Επιτροπή απέρριψε το παράπονό τους.
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
10/2020
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
26/04/2020
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΟΧΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (10/21/02/20) από την Κορίνα Δημητρίου εναντίον του «ΡΙΚ» για την εκπομπή «από Μέρα σε Μέρα» της Κατερίνας Μηλιώτη. Στην εκπομπή ήταν προσκεκλημένος ο Χρίστος Χρίστου του ΕΛΑΜ, εκφράζοντας ξενοφοβικές και ρατσιστικές απόψεις για τους πρόσφυγες, παρουσιάζοντας τους ως το μεγαλύτερο κίνδυνο για την Κύπρο.
Η παραπονούμενη κατέθεσε ότι ο ρατσιστικός λόγος του Χρίστου Χρίστου έμεινε αναπάντητος από τη δημοσιογράφο.
Η Επιτροπή αποφάσισε ότι δεν υπάρχει οτιδήποτε μεμπτό, το οποίο να συνιστά παραβίαση του Κώδικα Δεοντολογίας. Η δημοσιογράφος ως άρμοζε έκανε σχόλια επί των όσων ανέφερε ο κ. Χρίστου. Για παράδειγμα, όταν ο εκπρόσωπος του ΕΛΑΜ αναφέρθηκε σε μαζικές απελάσεις, η κα. Μηλιώτη έθεσε το ότι «εξαρτάται από τις περιπτώσεις» θίγοντας και μια άλλη διάσταση του θέματος. Με τις ερωτήσεις και τα σχόλιά της εφάνη ότι έγινε προσπάθεια από μέρους της να ελέγξει τις απόψεις του κ. Χρίστου.
Περαιτέρω η Επιτροπή επιθυμεί να επισημάνει είναι ότι οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικοί και να μην συγχέουν τους όρους παράτυποι μετανάστες και παράνομοι μετανάστες.
Τέλος, η Επιτροπή επικρίνει τη στάση του «ΡΙΚ» να μην παραθέσει τις απόψεις του και υπενθυμίζει ότι σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις του Κώδικα τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και οι Λειτουργοί αυτών αναλαμβάνουν την υποχρέωση να συνεργάζονται με την Επιτροπή και εντός 15 ημερών να αποστέλλουν τις απόψεις τους.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
9/2020
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
26/04/2020
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (09/04/02/20) από τον Ανώτερο Υπαστυνόμο Στεφανίδη εναντίον της ενημερωτικής ιστοσελίδας 24h. O καταγγέλλων ανέφερε τηλεφωνικώς ότι δημοσιεύθηκε άρθρο στις 30 Ιανουαρίου, 2020 με τίτλο «ΣΚΑΝΔΑΛΩΔΗΣ μετάθεση στην αστυνομία», το οποίο έφερε το όνομά του και τον ενέπλεκε σε συμβάν όπου ουδεμία σχέση είχε με τον ίδιο.
Ειδικότερα, ανέφερε ότι πρόκειται περί λίβελλου, καθότι το δημοσίευμα του επιρρίπτει ευθύνες και τον συνδέει με το θέμα της αυτοκτονίας του 14χρονου στον Κοτσιάτη και εν συνεχεία, αφήνει να εννοηθεί ότι δε φτάνει που φέρει ευθύνη για το εν λόγω τραγικό συμβάν (ευθύνη που ποσώς προσδιορίζεται), επιβραβεύθηκε με μετάθεση στην Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης του Αρχηγείου Αστυνομίας. Το δημοσίευμα αφήνει επίσης αιχμές κατά της ηγεσίας της Αστυνομίας ότι επιδεικνύει εύνοια σε μέλη της που εμπλέκονται σε σκάνδαλα και για την οικογένειά του παραπονούμενου, της οποίας πολλά μέλη εργάζονται στην Αστυνομία.
Ο κ. Στεφανίδης επεσήμανε ότι από τον 7/2014 έως τον 9/2015 και από τον 4/2016 εώς τον 3/2017 υπηρέτησε ως προϊστάμενος στον Αστυνομικό Σταθμό Πέρα Χωριού. Έπειτα το 2017 μετατέθηκε στην Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης. Επομένως, δε δύναται να σχετίζεται με την αυτοκτονία του 14χρονου από τον Κοτσιάτη, η οποία έγινε τον Σεπτέμβριο του 2019. Επιπλέον, τόνισε ότι όσο προΐστατο του Αστυνομικού Σταθμού Πέρα Χωριού δεν προέκυψε οποιοδήποτε περιστατικό που να αφορά τον 14χρονο, είτε υπόθεση ενδοοικογενειακής βίας είτε άλλη.
Ο παραπονούμενος υπηρετεί από τον 3/2017 στην Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Αρχηγείου Αστυνομίας, ως προϊστάμενος του Χώρου Κράτησης Απαγορευμένων Μεταναστών και από σήμερα ως Υποδιοικητής Υποστήριξης. Η αναφορά που γίνεται περί «οικογενειακής υποθέσεως» στο δημοσίευμα και υπαινίσσεται ότι από τη μετάθεσή του θα ευνοηθούν συγγενικά του πρόσωπα. Ο ίδιος παραδέχθηκε ότι η σύζυγος, πολλά μέλη της οικογένειάς και άλλοι συγγενείς του υπηρετούν στην Αστυνομία Κύπρου, αλλά αυτό δεν αποτελεί επαρκές και μεμπτό στοιχείο ώστε να εξαχθούν τέτοιου είδους συμπεράσματα, πόσο μάλλον να δημοσιευθούν.
Όπως είπε ο παραπονούμενος, το παρόν δημοσίευμα συντάχθηκε και δημοσιεύθηκε χωρίς να τεθούν οι εν λόγω δημοσιογραφικές πληροφορίες υπόψη του ιδίου ή του Εκπροσώπου Τύπου της Αστυνομίας ως είθισται σε ανάλογες περιπτώσεις και επισύρει κατηγορίες για ψευδείς παραστάσεις, ανακρίβεια αλλά και πρόκληση βλάβης και αναστάτωσης του ίδιου και της οικογένειάς του.
Η Επιτροπή ενώ ζήτησε τις απόψεις του 24h δεν έλαβε οποιαδήποτε απάντηση.
Η Επιτροπή επεσήμανε ότι συνιστά εξαρχής παραβίαση του παρόντα Κώδικα Δεοντολογίας η μη παράθεση της άποψης του μέσου. Σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις του Κώδικα τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και οι Λειτουργοί αυτών αναλαμβάνουν την υποχρέωση να συνεργάζονται με την Επιτροπή και εντός 15 ημερών να αποστέλλουν τις απόψεις τους.
Περαιτέρω η Επιτροπή αποφάσισε βάσει των ενώπιών της δεδομένων ότι παραβιάζεται κατάφωρα το άρθρο 2 (Δικαίωμα απάντησης) σύμφωνα με το οποίο Τα Μ.Μ.Ε. παρέχουν στους επηρεαζόμενους, στην κατάλληλη περίπτωση και ιδιαιτέρως όταν έχουν υποστεί επίθεση, την ευκαιρία να απαντήσουν, και εν πάση περιπτώσει μέσα σε χρονικό διάστημα που δεν θα απέχει χρονικά από το δημοσίευμα ή τη μετάδοση τόσο, ώστε το δικαίωμα απάντησης να καθίσταται άνευ αντικειμένου. Εν προκειμένω, η ενημερωτική ιστοσελίδα στο σύντομο δημοσίευμά της αφαίρεσε των εκ των ων ουκ άνευ δικαίωμα του Υπαστυνόμου Στεφανίδη να δώσει τη δική του εκδοχή, ενώ την ίδια στιγμή τον κατονομάζει. Ως αποτέλεσμα προκύπτει η παρουσίαση μιας μονόπλευρης θέασης της πραγματικότητας, η οποία ελλοχεύει κινδύνους και δύναται να διασύρει την τιμή και την υπόληψη του ατόμου.
Κατ’ αυτό υπάρχει παραβίαση του άρθρου 3 περί Ιδιωτικής ζωής κατά το οποίο η υπόληψη και η ιδιωτική ζωή κάθε προσώπου τυγχάνουν σεβασμού και δεν αποκαλύπτονται στοιχεία προσωπικού χαρακτήρα. Η Επιτροπή καθιστά σαφές ότι η υπόληψη των ατόμων τυγχάνει σεβασμού και ανοίκειες προσωπικές επιθέσεις πρέπει να αποφεύγονται.
Τέλος, η Επιτροπή χαρακτήρισε ως άστοχο παραλληλισμό, τη σύνδεση των δύο γεγονότων που αφορούν την αυτοκτονία του 14χρονου στον Κοτσιάτη και τη μετάθεση του κ. Στεφανίδη εμπλέκοντας ταυτόχρονα τα συγγενικά του πρόσωπα. Πρόκειται για αχρείαστες πληροφορίες, οι οποίες πιθανόν να ενισχύσουν την εξαγωγή ανακριβών συμπερασμάτων. Έτσι, παραβιάζεται το άρθρο 1 του Κώδικα (Ακρίβεια), το οποίο προνοεί ότι τα Μ.Μ.Ε μεριμνούν ώστε να μη δημοσιεύονται ανακριβείς, παραπλανητικές, φανταστικές ή διαστρεβλωτικές της αλήθειας ειδήσεις, πληροφορίες ή σχόλια. Σε περίπτωση που έχει συμβεί κάτι τέτοιο χωρούν σε άμεση διόρθωση ή και απολογία.
ΜΕΣΟ:
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
7/2020
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
25/04/2020
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (07/27/01/20) από την Κορίνα Δημητρίου εναντίον του Sigma TV «Μεσημέρι κ κάτι» στις 22 Ιανουαρίου 2020.
Σύμφωνα με την παραπονούμενη στη συνέντευξη αυτή η δημοσιογράφος εξέφρασε την πεποίθηση της ότι οι αριθμοί των μεταναστών είναι τέτοιοι που η Κύπρος δε μπορεί να τους αντέξει. Επίσης, επεσήμανε ότι η θέση δεν εδράζεται σε κανένα στοιχείο, δεν αντανακλά τις απόψεις των ειδικών και ελλοχεύει τον κίνδυνο διάχυσης ξενοφοβίας και ρατσισμού. Τέλος, ανέφερε ότι η δημοσιογράφος δεν αντέδρασε όταν ο Υπουργός σχολίασε ότι οι μετανάστες/πρόσφυγες δεν έρχονται στην Κύπρο από δική τους πρωτοβουλία αλλά τους διοχετεύει η Τουρκία, αφήνοντας να εννοηθεί ότι πρόκειται για γεγονός.
Ο Διευθυντής ενημέρωσης του ΣΙΓΜΑ Γιάννης Καρεκλάς στην απάντησή που έδωσε ανέφερε ότι οι απόψεις της δημοσιογράφους Μαρίνας Χατζηκώστα εκφράζουν απόλυτα τις θέσεις του σταθμού και έκρινε το παράπονο ως αβάσιμο και εκτός πραγματικότητας. Συγκεκριμένα ο κ. Καρεκλάς εστίασε στα εξής σημεία:
H Επιτροπή αποφάσισε ότι η εισαγωγή της δημοσιογράφου, έχω την αίσθηση, όχι δεν έχω την αίσθηση είμαι βέβαια, πως σε λίγο καιρό η Κύπρος δεν θα μπορεί καν να σηκώσει το βάρος των ανθρώπων που καθημερινά φτάνουν και μάλιστα δεν είναι η θαλάσσια, η οδός που καταφτάνουν οι περισσότεροι εκ των μεταναστών, αποτέλεσε μια εσκεμμένη κατευθυνόμενη τοποθέτηση επί του θέματος πλήρως ευθυγραμμισμένη με τις απόψεις του Υπουργού Εσωτερικών, η οποία ωστόσο εμπεριέχει στοιχεία προκατάληψης ως προς τη φυλή, ενίσχυση ξενοφοβικών αισθημάτων και ρητορικής μίσους.
Επομένως η Επιτροπή κατέληξε ότι παραβιάζεται το άρθρο 12 του Κώδικα περί δυσμενών διακρίσεων. Βάσει του άρθρου 12, τα Μ.Μ.Ε. αποφεύγουν οποιαδήποτε απ’ ευθείας ή άλλη αναφορά ή ενέργεια εναντίον προσώπου η οποία περιέχει στοιχεία προκατάληψης με βάση τη φυλή, το χρώμα, τη γλώσσα, τη θρησκεία, τις πολιτικές ή άλλες πεποιθήσεις, την εθνική ή κοινωνική προέλευση, την περιουσία, την καταγωγή, την ηλικία, το φύλο και το προσωπικό καθεστώς, περιλαμβανομένης της φυσικής ή διανοητικής ασθένειας ή αναπηρίας. Ο χλευασμός, η διαπόμπευση και ο διασυρμός ατόμων ή ομάδων είναι ανεπίτρεπτος.
Περαιτέρω η Επιτροπή υπενθυμίζει στα μέσα ότι τόσο τα ίδια όσο και οι λειτουργοί τους οφείλουν να είναι πιο προσεκτικοί στις τοποθετήσεις τους. Σαφώς, το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου των δημοσιογράφων δε τίθεται υπό διαπραγμάτευση, εντούτοις το περιεχόμενο του, από τη στιγμή που παραβιάζει πρόνοιες του Κώδικα, δύναται να κριθεί και να ληφθεί από την Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας απόφαση επί αυτού.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
6/2020
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
25/04/2020
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (06/27/01/20) από την Κορίνα Δημητρίου εναντίον της εφημερίδας «Αλήθεια» για δημοσίευμα με τίτλο: ««Τρίτος Αττίλας στην Κύπρο!», ημ. 27/01/2020.
Σύμφωνα με την παραπονούμενη στο δημοσίευμα αναφέρονται ψευδή στοιχεία αναφορικά με τον αριθμό των αιτητών ασύλου που βρίσκονται στην Κύπρο και ταυτόχρονα χρησιμοποιούνται φράσεις όπως "η Κύπρος γονατίζει", "θα μας βουλιάξουν" και "πλέον δεν τους αντέχουμε" με στόχο να ενισχύσει τη ξενοφοβία και το ρατσισμό. Τέλος, η παραπονούμενη τονίζει ότι ο δημοσιογράφος προβαίνει σε ανακριβείς εικασίες όπως το ότι οι περισσότερες αιτήσεις για άσυλο θα απορρίπτονται, κάτι που δεν συνάδει με τις υποχρεώσεις της Κύπρου έναντι της ΕΕ και του ΟΗΕ.
Η Επιτροπή αν και ζήτησε τις απόψεις της «Αλήθειας» πολλάκις, δεν τις έλαβε και αυτό συνιστά εξαρχής παραβίαση του παρόντα Κώδικα Δεοντολογίας. Βάσει των γενικών διατάξεων τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και οι Λειτουργοί αυτών αναλαμβάνουν την υποχρέωση να συνεργάζονται με την Επιτροπή και εντός 15 ημερών να αποστέλλουν τις απόψεις τους.
Βάσει των ενώπιών της στοιχείων η Επιτροπή αποφάσισε ότι υπάρχει παραβίαση του άρθρου 1 του Κώδικα περί ακρίβειας. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που λήφθηκαν από τον Αρμόδιο της Υπηρεσίας Ασύλου, οι αιτητές ασύλου αυτή τη στιγμή κατά προσέγγιση είναι 17.171, ωστόσο στο άρθρο γίνεται αναφορά για περίπου 43.000, αριθμός ο οποίος προκύπτει από το άθροισμα των αιτητών ασύλου από το 2009 ως το 2019 (συγκεκριμένα ο αριθμός που προκύπτει είναι 42.925). Επομένως, πρόκειται για μια “κακή” ανάγνωση των στοιχείων που έχει στόχο την παραπλάνηση μέσω δημοσίευσης ψευδών αριθμών. Υπενθυμίζεται ότι βάσει του Κώδικα τα μέσα μεριμνούν ώστε να μη δημοσιεύονται ανακριβείς , φανταστικές ή διαστρεβλωτικές της αλήθειας ειδήσεις, πληροφορίες ή σχόλια. Σε περίπτωση που έχει συμβεί κάτι τέτοιο προχωρούν σε άμεση διόρθωση ή και απολογία. Επιπλέον, τα μέσα και οι λειτουργοί τους είναι υποχρεωμένοι να παρέχουν έγκυρη πληροφόρηση.
Περαιτέρω η Επιτροπή αποφάσισε ότι παραβιάζεται το άρθρο 12 (Δυσμενείς διακρίσεις) κατά το οποίο τα μέσα οφείλουν να αποφεύγουν οποιαδήποτε απ’ ευθείας ή άλλη αναφορά ή ενέργεια εναντίον προσώπου, η οποία μεταξύ άλλων περιέχει στοιχεία προκατάληψης με βάση τη φυλή, το χρώμα και την εθνική προέλευση. Συγκεκριμένα, οι εκφράσεις που χρησιμοποιεί ο αρθρογράφος, όπως παραδείγματος χάριν «Πλέον δεν τους αντέχουμε (…)», ενέχουν στοιχεία προκατάληψης με βάση την καταγωγή και την εθνική προέλευση και τείνουν να γεννούν ξενοφοβικά αισθήματα, τα οποία συνεπάγονται την επίταση κοινωνικών φαινομένων μη ανοχής της διαφορετικότητας. Επιπροσθέτως, ο όρος παράνομος μετανάστης/αλλοδαπός, τον οποίο χρησιμοποιεί ο αρθρογράφος κατά κόρον συνιστά χείριστη πρακτική καθότι ατεκμηρίωτος και αβάσιμος.
Αναφορικά με το τίτλο «Τρίτος Αττίλας (…)» αν και θεωρείται ιδιαίτερα υπερβολικός για να περιγράψει τις ροές μεταναστών και προσφύγων, αποτελεί έναν άστοχο και κλισέ τίτλο, ο οποίος χρησιμοποιείται ευρέως από τους δημοσιογράφους για να περιγράψουν σημαντικά δυσάρεστα γεγονότα που πλήττουν ή έπληξαν την Κύπρο, όπως η οικονομική κρίση του 2013. Ωστόσο, αυτό δε δικαιολογεί τη χρήση του. Η Επιτροπή υπενθυμίζει στα μέσα ότι πρέπει να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικά με τη χρήση παρόμοιων εκφράσεων καθώς εντείνουν τον φόβο των πολιτών και δει στο συγκεκριμένο θέμα της μετανάστευσης θεμελιώνουν τη μισαλλοδοξία και τον φανατισμό.
Η Επιτροπή θεωρεί ότι το παρόν δημοσίευμα τόσο μέσω των ανακριβών πληροφοριών όσο και μέσω των φράσεων που χρησιμοποιεί προβάλει τη ρητορική μίσους, η οποία είναι αντίθετη όχι μόνο προς τη δημοσιογραφική δεοντολογία, αλλά και ενάντια στο νόμο περί Καταπολέμησης του Ρατσισμού.
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
5/2020
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
24/04/2020
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΟΧΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (05/21/01/20) από τον Αναστάση Τζιωρτζίη εναντίον του “ Reporter” για δημοσίευμά του με τίτλο: «Ερχόσουν εδώ στα μαθητούδια σου…»-Το αντίο των μαθητών της άτυχης Ραφαέλλας, ημ. 21/01/20, το οποίο αφορά τον θάνατο ενός πολίτη.
Σύμφωνα με τον παραπονούμενο το άρθρο δραματοποιεί το γεγονός με τις εκφράσεις που χρησιμοποιεί «ο χάρος της έστησε καρτέρι» και «Ερχόσουν εδώ στα μαθητούδια σου…» και παρουσιάζει το γεγονός με ένα δραματοποιημένο τρόπο που κατά τον ίδιο δύναται να προκαλέσει βλάβη και ταυτόχρονα είναι άσκοπος. Επιπρόσθετα, ο καταγγέλλων έθεσε τα εξής ερωτήματα:
Εκ μέρους του “Reporter” η κα. Έλενα Λεοντίου ανέφερε ότι (1) η είδηση δε δραματοποιείται καθότι πρόκειται για ένα ήδη θλιβερό γεγονός, (2) οι δημοσιογράφοι δύναται να κάνουν λάθη λόγω συναισθηματικής φόρτισης από ένα συμβάν, (3) το κείμενο αποτελεί αποχαιρετιστήριο μήνυμα των μαθητών της αποθανούσας, το οποίο δημοσιεύτηκε μετά από προτροπή τους και (4) οι φωτογραφίες δημοσιεύτηκαν εκ πρώτης από τους οικείους της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η Επιτροπή αποφάσισε ότι δεν υπάρχει παραβίαση του Κώδικα καθώς η δημοσίευση εμπεριέχει μια ανθρώπινη διάσταση δίχως σκοπιμότητα. Άλλωστε αποτελεί επιστολή μαθητών που με αυτό τον τρόπο θέλησαν να αποχαιρετήσουν τη δασκάλα τους. Επομένως, αν και ο τρόπος γραφής δικαιολογημένα θα μπορούσε να θεωρηθεί δραματοποιημένος κατά τη δημοσίευση μιας είδησης, εντούτοις δικαιολογείται καθότι προέρχεται από την πένα παιδιών που επηρεασμένα από την ξαφνική απώλεια στέλνουν το δικό τους μήνυμα στη δασκάλα τους.
Περαιτέρω η Επιτροπή αποφάσισε ότι από τη στιγμή που οι φωτογραφίες που δημοσίευσε ο “Reporter” προϋπήρχαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναρτημένες δημόσια, τότε δεν υπάρχει οποιαδήποτε παραβίαση. Εν κατακλείδι, όσον αφορά τα προσωπικά στοιχεία της εκλιπούσας σημειώνεται ότι οι τεθνεώτες αν και δε δικαίωνται δεν έχουν προσωπικά δεδομένα.
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
4/2020
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
24/04/2020
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΤΟ ΜΕΣΟ ΑΥΤΟΡΡΥΘΜΙΣΤΗΚΕ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (04/20/01/20) από τη Δέσποινα Κυριακίδου εναντίον της εφημερίδας «Φιλελεύθερος» (Philenews), το οποίο δημοσίευσε άρθρο με τίτλο: «Blue Monday»: Γιατί είναι η πιο μελαγχολική μέρα του χρόνου».
Η παραπονούμενη κατέθεσε ότι ενώ εξέφρασε στο “Philenews” τη δυσαρέσκειά της για το δημοσίευμα, το οποίο χρησιμοποιεί τη λέξη κατάθλιψη με τρόπο που δεν ενδείκνυται καθότι πρόκειται για μια νόσο που ταλαιπωρεί εκατομμύρια ανθρώπους, η online έκδοση της εφημερίδας δεν ανταποκρίθηκε και δεν προέβη σε αντικατάσταση της λέξης με τη λέξη μελαγχολία.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής επικοινώνησε με τον Ανδρέα Νικολαϊδη από το “Philenews”, γνωστοποιώντας του το παράπονο και ενημερώνοντάς τον σχετικά. Κατά την απάντησή του ο κ. Νικολαϊδης απολογήθηκε και προχώρησε σε αντικατάσταση της λέξης «κατάθλιψη» με τη λέξη «μελαγχολία».
Η Επιτροπή αποφάσισε ότι εύλογα η παραπονούμενη ζήτησε την αντικατάσταση της λέξης, καθότι η χρήση του όρου κατάθλιψη συνδέεται με την ψυχική διαταραχή κατά την οποία το άτομο παρουσιάζει καταθλιπτική διάθεση συνοδεία διαφόρων άλλων σοβαρών συμπτωμάτων που δύναται να ταλαιπωρούν το άτομο χρόνια. Ο όρος μελαγχολία στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι πιο δόκιμος διότι προσδιορίζει την διαταραχή διάθεσης, η οποία συνδέεται με χαμηλό επίπεδο ενθουσιασμού και προθυμίας και αποτελεί φυσιολογική αντίδραση σε κάποιο δυσάρεστο γεγονός.
Περαιτέρω η Επιτροπή καλεί τα μέσα να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά στη χρήση των όρων λόγω του ότι οι σημασιολογικές συνυποδηλώσεις που δύναται να προκύψουν (π.χ. από την αντικατάσταση της λέξης μελαγχολία με τη λέξη κατάθλιψη) τείνουν να αίρουν ουσιώδεις διαφορές στη δήλωση των εννοιών.
Ωστόσο, η Επιτροπή εξέφρασε ικανοποίηση και ευαρέσκεια για τον τρόπο με τον οποίο ενήργησε ο “Philenews”, διότι ευθυγραμμίζεται πλήρως με τους στόχους της Επιτροπής Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας. Σύμφωνα με την Επιτροπή ο «Philenews” προέβη στις κατάλληλες κινήσεις ως ενδείκνυται σε περιπτώσεις παραβίασης του Κώδικα Δεοντολογίας. Επισημαίνεται ότι η Επιτροπή λειτουργεί στη βάση της αυτορρύθμισης και ως εκ τούτου δεν επιβάλλει ποινές ούτε και επιδικάζει αποζημιώσεις.
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
12/2020
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
17/04/2020
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΤΟ ΜΕΣΟ ΑΥΤΟΡΡΥΘΜΙΣΤΗΚΕ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (12/26/02/20) από τη Μαρία Χατζηγέρου για δημοσίευμα του SigmaLive, ημερομηνίας 26 Φεβρουαρίου 2020, με τίτλο «ΕΚΤΑΚΤΟ: Επιβεβαιώθηκε το πρώτο κρούσμα κορωνοϊού στην Ελλάδα», το οποίο συνοδεύεται από φωτογραφία που απεικονίζει άτομο σε φορείο. Ωστόσο, το πρώτο κρούσμα που εκδηλώθηκε στην Ελλάδα ήταν σε καλή κατάσταση και δεν ήταν βαριά άρρωστο.
Η παραπονούμενη εξέφρασε τη δυσαρέσκειά της καθώς το μέσο δεν παρουσίασε το γεγονός με σκοπό να ενημερώσει με σαφήνεια και ακεραιότητα του πολίτες, αλλά με τρόπο που δύνατο να σπείρει τον πανικό.
Κατόπιν επικοινωνίας, το SigmaLive αφού επεσήμανε ότι δεν υπήρξε κακή πρόθεση προέβη σε διόρθωση.
Η Επιτροπή εκφράζει ικανοποίηση για τον χειρισμό από το SigmaLive, καθότι ευθυγραμμίζεται πλήρως με τους στόχους της Επιτροπής Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, η οποία λειτουργεί στη βάση της αυτορρύθμισης και ως εκ τούτου δεν επιβάλλει ποινές ούτε και επιδικάζει αποζημιώσεις.
Ωστόσο, επισημαίνεται ότι στην αρχική μορφή του δημοσιεύματος υπήρξε παραβίαση του Κώδικα Δεοντολογίας και συγκεκριμένα στο άρθρο 1 περί ακρίβειας. Σύμφωνα με τον Κώδικα, τα Μ.Μ.Ε. μεριμνούν ώστε να μη δημοσιεύονται ανακριβείς, παραπλανητικές, φανταστικές ή διαστρεβλωτικές της αλήθειας ειδήσεις, πληροφορίες ή σχόλια. Σε περίπτωση που έχει συμβεί κάτι τέτοιο χωρούν σε άμεση διόρθωση ή και απολογία.
ΜΕΣΟ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
3/2020
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
17/04/2020
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΤΟ ΜΕΣΟ ΑΥΤΟΡΡΥΘΜΙΣΤΗΚΕ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (03/15/01/2020) από τη Ζωή Παναγή για ρεπορτάζ του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha Κύπρου, ημερομηνίας 12 Ιανουαρίου 2020, στο οποίο σύμφωνα με την παραπονούμενη προβλήθηκαν με ανακρίβεια οι δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών της Κύπρου αναφορικά με την στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο θέμα της Λιβύης.
Σύμφωνα με το παράπονο, ο Alpha Κύπρου τιτλοφόρησε το ρεπορτάζ με την πρόταση «Επιτέλους πρωταγωνιστικός ρόλος» και προέβαλε μονταρισμένα πλάνα από τα οποία αφαιρέθηκαν λέξεις και κατά συνέπεια παρερμηνεύθηκαν τα λεχθέντα. Η παραπονούμενη επισήμανε ότι το συγκεκριμένο ρεπορτάζ δημοσιεύθηκε αυτούσιο και στην ειδησεογραφική ιστοσελίδα του σταθμού και ενώ διορθώθηκε η ανακρίβεια - τόσο στον τίτλο, όσο και στο κείμενο του ρεπορτάζ, δεν επισημάνθηκε η εξέλιξη.
Το Alphanews live κατά την απάντησή του μέσω του Διευθυντή Ειδήσεων και Ενημέρωσης του Alpha, Γιώργου Κασκάνη απολογήθηκε και επεσήμανε ότι δεν υπήρξε κακή πρόθεση. Ανέφερε δε, αναφορικά με την ανακρίβεια της μετάδοσης της δήλωσης κ. Χριστοδουλίδη, ότι προέβησαν σε διόρθωση του τίτλου και του ρεπορτάζ.
Η Επιτροπή εξέφρασε ικανοποίηση και ευαρέσκεια για τον τρόπο με τον οποίο ενήργησε ο Alphanews live, καθότι ευθυγραμμίζεται πλήρως με τους στόχους της Επιτροπής Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας. Σύμφωνα με την Επιτροπή ο Alpha Κύπρου προέβη στις κατάλληλες κινήσεις ως ενδείκνυται σε περιπτώσεις παραβίασης του Κώδικα Δεοντολογίας. Επισημαίνεται ότι η Επιτροπή λειτουργεί στη βάση της αυτορρύθμισης και ως εκ τούτου δεν επιβάλλει ποινές ούτε και επιδικάζει αποζημιώσεις.
ΜΕΣΟ:
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
1/2020
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
17/04/2020
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (01/22/12/2019) από την Καθηγήτρια Ζέλια Γρηγορίου για δημοσίευμα των Cyprus Times, με τίτλο «Γυμνή στο κρεβάτι της η γυναίκα που βρέθηκε νεκρή στη Λεμεσό. Την έψαχνε η ιδιοκτήτρια του διαμερίσματος», το οποίο δημοσιεύτηκε στις 20/12/19.
Σύμφωνα με το παράπονο, το δημοσίευμα περιείχε αχρείαστες πληροφορίες για την εκλιπούσα και παραβίαζε το άρθρο περί ιδιωτική ζωής, όσο και το άρθρο αναφορικά με την έμφυλη διάκριση.
Οι Cyprus Times στην απάντησή τους υποστήριξαν ότι παρέθεσαν την ουσία της είδησης, εφόσον η υπόθεση ήταν υπό διερεύνηση και κάθε στοιχείο ήταν χρήσιμο. Επομένως ο τίτλος «γυμνή στο κρεβάτι…» δικαιολογείται αφού λήφθηκε υπόψη το ενδεχόμενο της εγκληματικής ενέργειας.
Η Επιτροπή έκρινε την απάντηση των Cyprus Times ως μη ικανοποιητική και ως εκ τούτου αποφάσισε ότι παραβιάζεται το άρθρο 5 του Κώδικα περί Πένθους- Θλίψης- Κλονισμού.
Οι δημοσιογράφοι στις παραπάνω περιπτώσεις επιβάλλεται να προσεγγίζουν το θέμα με διακριτικότητα, συμπάθεια και αποφυγή οποιασδήποτε πράξης που δύναται να οξύνει τον ανθρώπινο πόνο.
Επιπλέον, επισημαίνεται ότι τόσο ο τίτλος του δημοσιεύματος αποτελεί αντιδεοντολογική αναφορά, η οποία περιέχει αχρείαστες πληροφορίες για την εκλιπούσα, όσο και το περιεχόμενο του δημοσιεύματος. Παραδείγματος χάριν στα σημεία που γίνεται αναφορά ότι η 46χρονη γυναίκα φαίνεται να αντιμετώπιζε προβλήματα αλκοολισμού καθώς και το ότι εντοπίστηκε «γυμνή στο κρεβάτι». Το γεγονός ότι οι περαιτέρω πληροφορίες αποτελούσαν αντικείμενο διερεύνησης της Τμήματος Ανιχνεύσεως Εγκλημάτων δε δικαιολογεί τη δημοσίευσή τους. Καθίσταται σαφές ότι η Αστυνομία και οι δικαστικές αρχές μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες για την διερεύνηση μιας δολοφονίας ή αυτοκτονίας, ωστόσο τα μέσα για σκοπούς ενημέρωσης και μετάδοσης της είδησης οφείλουν να φιλτράρουν τις πληροφορίες και να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά ως προς το περιεχόμενο και τον τρόπο παρουσίασης της είδησης.
Τέλος, παραβιάζεται το άρθρο 12 (Δυσμενείς διακρίσεις) ως προς την έμφυλη και φυλετική διάσταση λόγω του τίτλου, ο οποίος τείνει να δημιουργεί κοινωνικά σχήματα, τα οποία δύναται να μεταφραστούν με ρασιαλισμό λόγω καταγωγής από τη Ρωσία, αλλά ταυτόχρονα δομεί υπόρρητα νοήματα ως προς το φύλο λόγω της φράσης «γυμνή γυναίκα».
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
2/2020
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
17/03/2020
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (02/03/01/2020) από τον Ιάκωβο Αναστασιάδη ότι ο «Φιλελεύθερος» στην έκδοση της Πρωτοχρονιάς 2020 δημοσίευσε φωτογραφία του, χωρίς να ζητηθεί η άδειά του. Ο παραπονούμενος έθεσε θέμα παραβίασης ιδιωτικής ζωής και αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι στο πρωτοσέλιδο δημοσίευμα υπό τον τίτλο «Η δεκαετία που ταρακούνησε την κυπριακή οικονομία» - «Τα 10 γεγονότα που μας σημάδεψαν» η εφημερίδα δημοσίευσε φωτογραφία του, που προφανώς είχε ληφθεί στη διάρκεια του θέρους, με φανελάκι και κοντό παντελονάκι, ενώ έβγαινε από το πρώην συνεργατικό πιστωτικό ίδρυμα Αστυνομίας και Στρατού κοντά στο ΡΙΚ, πιθανώς κατά την περίοδο των συζητήσεων για εκποίηση του Συνεργατισμού.
Ο παραπονούμενος ανέφερε ότι δεν είχε καμία σχέση με το άρθρο ούτε και προέβη σε δήλωση που να τον καθιστά δημόσιο ή σχετικό με την οικονομική κρίση πρόσωπο. Συνεπεία του δημοσιεύματος ήταν να λάβει κλήσεις από γνωστούς που ρωτούσαν εάν είχε πρόβλημα με τις τράπεζες, γεγονός που του δημιούργησε αναστάτωση και ενόχληση.
Ο «Φιλελεύθερος» στην πρώτη του απάντηση ενημέρωσε ότι η φωτογραφία λήφθηκε από το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ) και πως ανέμενε σχετική πληροφόρηση. Σε δεύτερη επιστολή ενημέρωσε την Επιτροπή ότι η εν λόγω φωτογραφία αφαιρέθηκε από το αρχείο του «Φιλελεύθερου» και του ΚΥΠΕ.
Η Επιτροπή αποφάσισε ότι η δημοσίευση παραβιάζει το άρθρο 2 περί ιδιωτικής ζωής καθότι η φωτογραφία λήφθηκε χωρίς τη συγκατάθεση του προσώπου και εν αγνοία του. Επιπλέον, το πρόσωπο δεν εμπλέκονταν σε γεγονότα ή καταστάσεις που συνιστούν είδηση γενικού ενδιαφέροντος.
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εκφράζει την ευαρέσκειά της με τον τρόπο που ενήργησε ο «Φιλελεύθερος», διαγράφοντας τη φωτογραφία, ωστόσο υπενθυμίζει ότι τα μέσα φέρουν την ευθύνη από τη στιγμή που αναδημοσιεύουν υλικό που βρέθηκε με τον οποιοδήποτε τρόπο στην κατοχή τους.
Τέλος, η Επιτροπή καλεί τα μέσα να τηρούν τις αρχές* που διέπουν την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
* Αρχή του περιορισμού της περιόδου αποθήκευσης
Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα διατηρούνται υπό μορφή που επιτρέπει την ταυτοποίηση των υποκειμένων των δεδομένων μόνο για το διάστημα που απαιτείται για τους σκοπούς της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα μπορούν να αποθηκεύονται για μεγαλύτερα διαστήματα, εφόσον τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα θα υποβάλλονται σε επεξεργασία μόνο για σκοπούς αρχειοθέτησης προς το δημόσιο συμφέρον, για σκοπούς επιστημονικής ή ιστορικής έρευνας ή για στατιστικούς σκοπούς, σύμφωνα με το άρθρο 89 παράγραφος 1 και εφόσον εφαρμόζονται τα κατάλληλα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα που απαιτεί ο κανονισμός για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων και ελευθεριών του υποκειμένου των δεδομένων.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
34/2019
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
30/12/2019
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας ασχολήθηκε μέσω τηλε-διαβούλευσης με το θέμα της κάλυψης που δόθηκε στο θανατηφόρο δυστύχημα στο Πέρα Χωριό Νήσου στις 29/12/2019, (υπόθεση 34/30/122019) και επανέλαβε ότι η μετάδοση πληροφοριών για θανατηφόρα χωρίς την ταυτόχρονη αναφορά στα ονόματα των θυμάτων αποτελεί σοβαρή παραβίαση του Κώδικα Δεοντολογίας.
Ως εξ τούτου, κάλεσε τους δημοσιογράφους να επιδεικνύουν εγκράτεια, αποφεύγοντας τη δημοσιοποίηση ειδήσεων με ελλιπή στοιχεία, ενέργεια που δυνατόν να προκαλεί αχρείαστη αναστάτωση στους δέκτες της ελλιπούς πληροφόρησης.
Η Επιτροπή σημείωσε επίσης ότι κατά τη διάρκεια δηλώσεων προς τηλεοπτικούς συντάκτες, σε απευθείας μάλιστα μετάδοση, ο αρμόδιος αξιωματικός της Δύναμης έδωσε πληροφορίες για το θανατηφόρο δυστύχημα, παραλείποντας ωστόσο να αναφέρει το όνομα του θύματος. Η ελλιπής αυτή ενημέρωση προκάλεσε πανικό σε πολίτες, οι οποίοι ζητούσαν να μάθουν την ταυτότητα του νεκρού.
Παράλληλα η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας απευθύνει έκκληση προς την Αστυνομία να μεριμνά, ώστε οι δηλώσεις εκπροσώπων της προς τα ΜΜΕ γύρω από τραγικά γεγονότα να είναι πλήρεις.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
31/2019
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
21/11/2019
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (31/8/8/2019) από Δέσποινα Κυριακίδη, Θεόδωρο Δημητριάδη και Αλεξάνδρα Φασαρία για δημοσίευματα του Cyprus Times, αναφορικά με τον θάνατο της Νάταλι Κρίστοφερ στο νησί της Ικαρίας με τίτλο «Κλιμάκιο του Τμήματων Ανθρωποκτονιών εκτάκτως στην Ικαρία για την υπόθεση Νάταλι και «Είδα το αίμα λέει ο ιδιοκτήτης του δωματίου που διέμενε η Νάταλι, στην Ικαρία δίδει τη δική του ερμηνεία»
Σύμφωνα με το παράπονο, τα δημοσιεύματα προέβησαν σε ιατρικές και εγκληματολογικές γνωματεύσεις προτού τα αρμόδια όργανα ανακοινώσουν τα επίσημα στοιχεία. Επιπρόσθετα, οι καταγγέλοντες αναφέρουν ότι τα δημοσιεύματα στιγμάτισαν την Δρ. Κρίστοφερ ως άτομο με ψυχολογικά προβλήματα, όρος που, εκτός από την απαράδεχτη ανακρίβεια του, δεν επιδεικνύει κανένα απολύτως σεβασμό απέναντι στον τομέα της Ψυχικής Υγείας και του απορρήτου το οποίο προστατεύεται ρητά και αυστηρά από τον κώδικα δεοντολογίας. Το Cyprus Times κατά την παράθεση του παραπόνου προχώρησε με αφαίρεση του άρθρου, εφόσον προκαλούσε ενόχληση στην οικογένεια της εκλιπούσας. Ωστόσο, απέρριψε ότι παραβίασε τον Κώδικα Δεοντολογίας, ενώ επικαλέστηκε έγκυρες πληροφορίες της Αστυνομίας όσον αφορά τα στοιχεία που χρησιμοποίησε, συμπεριλαμβανομένου του ιατρικού φακέλου της Νάταλι.
Η Επιτροπή αποφάσισε ότι το Cyprus Times παραβιάζει το Άρθρο 12, περί ιδιωτικής ζωής, αφού σύμφωνα με τον κώδικα η υπόληψη και η ιδιωτική ζωή κάθε προσώπου τυγχάνουν σεβασμού και δεν πρέπει να αποκαλύπτονται στοιχεία προσωπικού χαρακτήρα. Παρεμβάσεις και έρευνες στην ιδιωτική ζωή των προσώπων, χωρίς τη συγκατάθεσή τους (…) είναι γενικά απαράδεκτες, η δε δημοσιοποίησή τους μπορεί να δικαιολογηθεί μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και αποκλειστικά προς το δημόσιο συμφέρον. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο ιατρικός φάκελος θεωρείται προσωπικό δεδομένο και δεν δύναται να δημοσιοποιηθεί, ιδιαίτερα όταν διεξάγεται έρευνα για τυχόν εξαφάνιση, ατύχημα, φόνο κλπ. Το γεγονός ότι τα στοιχεία προέρχονται από την Αστυνομία, δεν δικαιολογεί δημοσιοποίηση. Καθίσταται σαφές, ότι η Αστυνομία οφείλει να έχει στην κατοχή της τα στοιχεία, με σκοπό τη διερεύνηση της υπόθεσης. Όμως η δημοσίευσή τους βάσει του άρθρου 12 του Κώδικα Δεοντολογίας, απαγορεύεται. Η Επιτροπή τονίζει ότι τα μέσα οφείλουν να φιλτράρουν τα στοιχεία που έχουν στην κατοχή τους, πριν προβούν στη δημοσιοποίησή τους.
Επιπρόσθετα, παραβιάζεται το άρθρο 5 Πένθος-Θλίψη Κλονισμός, καθώς οι παρούσες δημοσιεύσεις δύναται να οξύνουν τον ανθρώπινο πόνο των συγγενών και φίλων της Κρίστοφερ, καθώς υφέρπουν το ενδεχόμενο της αυτοκτονίας. Βάσει του άρθρου 5, Σε περίπτωση πένθους, θλίψης ή ψυχικού κλονισμού επιβάλλεται στο μέγιστο βαθμό προσέγγιση που να τη χαρακτηρίζει διακριτικότητα και συμπάθεια και αποφυγή οποιασδήποτε πράξης που είναι δυνατόν να οξύνει τον ανθρώπινο πόνο. Η Επιτροπή σημειώνει με ικανοποίηση την απόσυρση των δημοσιευμάτων, υπογραμμίζοντας τον στόχο για ευθυγράμμιση με τον Κώδικα.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
31Α/2019
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
21/11/2019
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΟΧΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (31Α/8/8/2019) από τους Δέσποινα Κυριακίδη, Θεόδωρο Δημητριάδη και Αλεξάνδρα Φασαρία για δημοσίευμα του Reporter, αναφορικά με τον θάνατο της Νάταλι Κρίστοφερ στο νησί της Ικαρίας, με τίτλο «Το ευχαριστώ του συντρόφου της άτυχης Νάταλι-Τι είπε μετά τον τραγικό επίλογο». Σύμφωνα με το παράπονο, το δημοσίευμα προέβη σε ιατρικές και εγκληματολογικές γνωματεύσεις προτού τα αρμόδια όργανα ανακοινώσουν τα επίσημα στοιχεία. Επιπρόσθετα, οι καταγγέλοντες αναφέρουν ότι το δημοσίευμα στιγμάτιζε την Κρίστοφερ ως άτομο με ψυχολογικά προβλήματα, όρος που, εκτός από την απαράδεχτη ανακρίβεια του, δεν επιδεικνύει κανένα απολύτως σεβασμό απέναντι στον τομέα της Ψυχικής Υγείας και του απορρήτου το οποίο προστατεύεται ρητά και αυστηρά από τον κώδικα δεοντολογίας. Ο Reporter, στην απάντησή του επισημαίνει ότι το δημοσίευμα περιλαμβάνει την απλή καταγραφή των γεγονότων αναφορικά με την υπόθεση και δεν προτρέχει σε σχόλια και αναφορές, οι οποίες δύναται να επιβεβαιώσουν τον ισχυρισμό περί θεμάτων ψυχικής υγείας της εκλιπούσας. Η Επιτροπή αποφάσισε ότι στο άρθρο δεν περιλαμβάνεται οτιδήποτε μεμπτό, το οποίο να παραβιάζει τον Κώδικα Δεοντολογίας.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
32Β/2019
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
21/11/2019
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ