*Οι παλαιότερες αποφάσεις της ΕΔΔ αναδημοσιεύονται από το αρχείο και δεν έχει γίνει καμία παρέμβαση στο περιεχόμενό τους.
*Οι παλαιότερες αποφάσεις της ΕΔΔ αναδημοσιεύονται από το αρχείο και δεν έχει γίνει καμία παρέμβαση στο περιεχόμενό τους.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
27/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
09/12/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε αυτεπαγγέλτως και ύστερα από παράπονο της Επιτρόπου για τα Δικαιώματα του Παιδιού κ. Λήδας Κουρσουμπά την περίπτωση μετάδοσης ή δημοσίευσης από τα ΜΜΕ φωτογραφίας και προσωπικών και οικογενειακών δεδομένων ανήλικου κοριτσιού το οποίο είχε εξαφανισθεί και βρεθεί. (υπόθεση 27/21/10/2009) Το κοριτσάκι εξαφανίστηκε το απόγευμα της 19ης Οκτωβρίου, 2009, ενώ βρισκόταν με τη μητέρα του σε φιλικό τους σπίτι σε προάστιο της Λευκωσίας. Κινητοποιήθηκε η Αστυνομία που άρχισε αμέσως έρευνες και έδωσε στη δημοσιότητα φωτογραφία του κοριτσιού με τα στοιχεία του, ζητώντας πληροφορίες για την ανεύρεσή του. Τα ΜΜΕ έδωσαν ευρεία δημοσιότητα στο θέμα και δημοσίευσαν τη φωτογραφία και το όνομά της, καθώς και δηλώσεις του εκπροσώπου Τύπου της Αστυνομίας για τις συνθήκες εξαφάνισής της. Το κοριτσάκι βρέθηκε την επόμενη ημέρα το απόγευμα πολύ κοντά στην περιοχή όπου είχε εξαφανισθεί και ενώ τηλεοπτικά συνεργεία και δημοσιογράφοι βρίσκονταν εκεί. Μετά την ανεύρεση του κοριτσιού, οι τηλεοπτικοί σταθμοί μετέδωσαν την ίδια ημέρα και τα έντυπα μέσα δημοσίευσαν την επομένη την είδηση της ανεύρεσης του κοριτσιού με αρκετές λεπτομέρειες. Τα πλείστα ΜΜΕ δημοσίευσαν ή μετέδωσαν φωτογραφίες της μικρής και λεπτομέρειες για την ίδια και την οικογένειά της. Η Επιτροπή, με βάση προηγούμενη απόφαση σε άλλη υπόθεση εξαφάνισης και ανεύρεσης ανήλικης (υπόθεση 23/2005), αφού εξέτασε το ενώπιόν της υλικό, κατέληξε στην απόφαση ότι η δημοσίευση φωτογραφιών του κοριτσιού, προσωπικών στοιχείων και δεδομένων, καθώς και πληροφοριών για την οικογενειακή ή προσωπική του κατάσταση και ευημερία συνιστούν παραβίαση των προνοιών του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας και της Διεθνούς Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, την οποία με βάση τον Κώδικα, τα ΜΜΕ έχουν υποχρέωση να τηρούν. Ιδιαίτερα σοβαρή θεωρήθηκε η δημοσίευση πληροφοριών για το περιεχόμενο συνομιλίας με τη μητέρα του, οι οποίες, πέραν της παραβίασης του Κώδικα, αποδίδουν ποινικό αδίκημα σε ανήλικο, κατά παράβαση της νομοθετικής ρύθμισης ότι ανήλικα άτομα δεν κατηγορούνται για οποιοδήποτε αδίκημα. Η Επιτροπή επαναλαμβάνει με έμφαση ότι η δημοσίευση φωτογραφιών και πληροφοριών που δίδει η Αστυνομία στο πλαίσιο έρευνας για την ανεύρεση ελλειπόντων προσώπων γίνεται προς εξυπηρέτηση και επίτευξη ενός νόμιμου σκοπού, όπως η σύλληψη διαφευγόντων υπόπτων ή η ανεύρεση ελλειπόντων προσώπων , η οποία δικαιολογεί προσωρινή παρέκκλιση από τις ρυθμίσεις του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας κατ’ επίκληση της ρήτρας του δημοσίου συμφέροντος. Όμως, από τη στιγμή που ο νόμιμος σκοπός εκπληρώνεται, επανέρχεται η πλήρης ισχύς των προνοιών του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας και τα ΜΜΕ και οι δημοσιογράφοι έχουν υποχρέωση τήρησής τους. Η Επιτροπή επισημαίνει επίσης ότι η δήλωση εκπροσώπου της Αστυνομίας για το τι προηγήθηκε της εξαφάνισης –δήλωση που δυστυχώς επαναλήφθηκε από μερικά ΜΜΕ και μετά την ανεύρεση του κοριτσιού-συνιστά παραβίαση της πρόνοιας για μη αναφορά στην προσωπική κατάσταση ή ευημερία. Τα ΜΜΕ όφειλαν να μην την είχαν περιλάβει στις ειδήσεις τους, πολύ περισσότερο που δεν εξυπηρετούσε με κανένα τρόπο τις έρευνες για τον εντοπισμό του κοριτσιού. Η αιτιολογία ότι φωτογραφίες και προσωπικά δεδομένα του κοριτσιού είχαν ήδη δημοσιευθεί και επομένως δεν έβλαπτε δήθεν η επανάληψή τους δεν ευσταθεί, γιατί τέτοια συμπεριφορά επιτείνει τη βλάβη που είχε ήδη συντελεσθεί. Προς τούτο η Επιτροπή αναφέρει ότι έχει μαρτυρία πως το κοριτσάκι έγινε αντικείμενο περιέγειας με βάση φωτογραφίες που δημοσιεύθηκαν μετά την ανεύρεσή του. Κατωτέρω παρατίθενται οι λεπτομέρειες και στοιχεία που μεταδόθηκαν ή δημοσιεύθηκαν και τα οποία συνιστούν παραβίαση προνοιών του Κώδικα: ΑΝΤ1: Ανέφερε το χωριό καταγωγής του κοριτσιού. ΜΕΓΑ: Μετέδωσε φωτογραφία του κοριτσιού και της μητέρας του, καθώς και το όνομα, το επίθετο και το χωριό καταγωγής της μικρής. ΡΙΚ: Δεν πρόβαλε και δε μετέδωσε ο,τιδήποτε το επιλήψιμο. ΣΙΓΜΑ: Μετέδωσε το όνομα της μικρής και δήλωση εκπροσώπου της Αστυνομίας ως προς το τι προηγήθηκε της εξαφάνισης. PLUS TV: Μετέδωσε το όνομα και το επίθετο της μικρής και τη δήλωση του εκπροσώπου τύπου της Αστυνομίας ως προς το τι προηγήθηκε της εξαφάνισης. ΕΝΤΥΠΑ ΜΜΕ ΑΛΗΘΕΙΑ: Δημοσίευσε το όνομα της μικρής και λεπτομέρειες για το τι προηγήθηκε της εξαφάνισης, έλαβε όμως πρόνοια να καλύψει το πρόσωπο του κοριτσιού. ΜΑΧΗ: Δημοσίευσε φωτογραφία της μικρής. Δεν δημοσίευσε το όνομά της αλλά αναφέρθηκε στο λόγο εξαφάνισής της και στο χωριό καταγωγής της. ΠΟΛΙΤΗΣ: Δημοσίευσε το όνομα της μικρής και το λόγο εξαφάνισης. ΣΗΜΕΡΙΝΗ: Δημοσίευσε φωτογραφία και το όνομα της μικρής και λεπτομέρειες για το περιεχόμενο συνομιλίας με τη μητέρα της που προηγοήθηκε της εξαφάνισης, που αποδίδουν αδίκημα σε ανήλικο. ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ: Δημοσίευσε το όνομα της μικρής και το επίθετό της, το όνομα της μητέρας της και το τι προηγήθηκε της εξαφάνισης. ΧΑΡΑΥΓΗ: Δημοσίευσε φωτογραφία της μικρής και το όνομα της και τη δήλωση του εκπροσώπου της Αστυνομίας για το τι προηγήθηκε της εξαφάνισης.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
29/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
09/12/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΟΧΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο από μέλος του προσωπικού του ΡΙΚ ότι άρθρο της «Σημερινής» που αφορούσε στην οικονομική διαχείριση του ΡΙΚ συνιστούσε ανοίκεια επίθεση εναντίον των εργαζομένων στο Ιδρυμα. (υπόθεση 29/3/11/2009). Το άρθρο, που δημοσιεύθηκε στις 29/10/2009 με αφορμή έκθεση της Γενικής Ελέγκτριας για την οικονομική διαχείριση στο ΡΙΚ, ανέφερε μεταξύ άλλων: «Αργόσχολοι και με ηγεμονικούς μισθούς και ωφελήματα έχουν μετατρέψει τη δημόσια ραδιοτηλεόραση σε φέουδο και σεϊχάτο. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Γενική Ελέγκτρια παρατήρησε πως το 70% της χορηγίας αναλώνεται σε μισθούς στο πολυάνθρωπο προσωπικό και μόνο το 30% διατίθεται σε προγράμματα εκσυγχρονισμού της λειτουργίας του Ιδρύματος». Η Επιτροπή μελέτησε το άρθρο και διαπίστωσε ότι το επίμαχο σημείο αποτελούσε μικρό μόνο μέρος του κειμένου, που αναφερόταν στην οικονομική διαχείριση στο ΡΙΚ, με βάση στοιχεία που περιλαμβάνονταν σε έκθεση της Γενικής Ελέγκτριας. Επίσης διαπίστωσε ότι αν και η αναφορά στο προσωπικό δεν έγινε με κόσμιο ύφος και χρησιμοποιήθηκε σκληρή γλώσσα, ήταν αόριστη και δεν υποδείκνυε συγκεκριμένα μέλη ή ομάδα μελών του προσωπικού του ΡΙΚ, το οποίο αριθμεί μερικές εκατοντάδες. Υπό το φως των ανωτέρω η Επιτροπή έκρινε ότι το απόσπασμα αυτό του άρθρου δεν συνιστούσε παραβίαση προνοιών του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας. Διαφορετική θεώρηση θα συνιστούσε περιορισμό της ελευθερίας έκφρασης, η οποία αποτελεί κεφαλαιώδες δικαίωμα και δεν θα πρέπει να περιορίζεται υπέρμετρα.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
28/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
09/12/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (28/22/10/2009) που υποβλήθηκε από τον Εκπρόσωπο Τύπου της Αστυνομίας εκ μέρους του Αρχηγού της Αστυνομίας, ότι δημοσίευμα της εφημερίδας «Πολίτης» περιείχε ανακριβείς και παραπλανητικές πληροφορίες. Το δημοσίευμα, ημερομηνίας 21ης Οκτωβρίου, 2009, υπό τον τίτλο «Η ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΠΟΥΛΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ» ανέφερε ότι εκπρόσωπος της «Stop International”, οργάνωσης που ασχολείται με την καταπολέμηση της σωματεμπορίας, είχε θέσει ενώπιον του τέως αρχηγού της Αστυνομίας υπόθεση στην οποία εμπλέκονταν τα ονόματα τριών αξιωματικών. Επίσης αναφερόταν σε καταγγελίες που έκαμε στην εφημερίδα ο εκπρόσωπος της οργάνωσης για εμπλοκή αστυνομικών σε διάφορες άλλες υποθέσεις. Η εφημερίδα δημοσίευσε επίσης καταγγελίες στις οποίες ο εκπρόσωπος της «Stop International” προέβη προς την εφημερίδα για εμπλοκή αστυνομικών σε ορισμένες υποθέσεις Το παράπονο της αστυνομίας ανέφερε ότι τα στοιχεία της είδησης αναφέρονταν στο παρελθόν, ενώ ο τίτλος αναφερόταν στο παρόν, συνιστούσε γενίκευση ότι όλη η Αστυνομία πουλά προστασία και επομένως προκαλεί παραπλάνηση. Επίσης ανέφερε ότι το δημοσίευμα συνιστούσε σοβαρή παραβίαση του ΚΔΔ γιατί περιείχε ανακριβή και μη τεκμηριωμένα στοιχεία. Περαιτέρω ανέφερε ότι το μόνο σημείο που ευσταθούσε απ' όλα όσα καταγράφονται στο δημοσίευμα, είναι η συνάντηση του τέως Αρχηγού Αστυνομίας με την εκπρόσωπο του Stop International, στον οποίο παρέθεσε κάποιες πληροφορίες οι οποίες είχαν δει το φως της δημοσιότητας στο παρελθόν, διερευνήθηκαν και δεν τεκμηριώθηκαν. Το παράπονο υποστηρίζει ότι γενικά το δημοσίευμα δημιουργεί δυσμενείς εντυπώσεις και πλήττει το κύρος και την εικόνα της Αστυνομίας. Ο Πολίτης ανέφερε στην απάντησή του ότι το δημοσίευμα δεν περιείχε καμιά ανακρίβεια, γιατί αναφερόταν σε γεγονότα σχετικά με τις καταγγελίες της οργάνωσης, που δεν διαψεύσθηκαν ούτε από το παράπονο. Περαιτέρω υποστήριξε ότι οι καταγγελλόμενοι αστυνομικοί απλώς πήραν μετάθεση, βρίσκονται στη δύναμη και «εμμέσως πλην σαφώς η Αστυνομία τους καλύπτει όταν αυτοί εξακολουθούν να πουλούν προστασία». Ως προς το γενικευμένο τίτλο, η εφημερίδα υποστήριξε ότι αποτελούσε μια γενική περιγραφή μελών του σώματος, κατά το πρότυπο της αναφοράς στην παρουσία Αστυνομίας σε ένα χώρο όπου υπάρχουν αστυνομικοί. Η Επιτροπή, αφού εξέτασε τις εκατέρωθεν θέσεις, κατέληξε στην απόφαση ότι ο τίτλος «Η ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΠΟΥΛΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ» είναι ανακριβής και παραπλανητικός, γιατί στο δημοσίευμα δεν αναφέρεται κάτι το οποίο να συνάδει με το περιεχόμενο του τίτλου. Η εξήγηση ότι ο τίτλος δικαιολογείται από το γεγονός ότι καταγγελθέντες αστυνομικοί εξακολουθούν να υπηρετούν στη Δύναμη και πουλούν προστασία και επομένως η Αστυνομία ως σώμα πουλά προστασία δεν θεωρήθηκε πειστική, όπως δεν θεωρήθηκε ότι εσταθεί και η εξήγηση ότι ο γενικός χαρακτηρισμός «Αστυνομία» σημαίνει και μεμονωμένους αστυνομικούς. Ως προς θέμα της ακρίβειας και τεκμηρίωσης των καταγγελιών του εκπροσώπου της “Stop International», για τις οποίες υπάρχουν αντίθετες θέσεις των δύο πλευρών, η Επιτροπή αποφάσισε ότι δεν έχει τη δυνατότητα να ελέγξει τους εκατέρωθεν ισχυρισμούς. Η Επιτροπή θεωρεί, ωστόσο, ότι σε περιπτώσεις διατύπωσης ισχυρισμών εναντίον τρίτων, όπως στην προκειμένη περίπτωση, οι δημοσιογράφοι, τηρώντας την πρόνοια του δικαιώματος απάντησης, οφείλουν να ζητούν την άποψη των άμεσα επηρεαζομένων και να τη δημοσιεύουν ταυτόχρονα με τους ισχυρισμούς. Η Επιτροπή θεωρεί επίσης ότι σε περιπτώσεις δημοσίευσης ισχυρισμών όπως η παρούσα, το θέμα μπορεί να αντιμετωπισθεί με την άσκηση του δικαιώματος απάντησης από τους άμεσα επηρεαζόμενους.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
23/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
10/11/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (23/3/8/2009) από τον ιατρό Δημήτρη Παπαπέτρου ότι ο τηλεοπτικός Σταθμός ΣΙΓΜΑ αλλοίωσε ή διαστρέβλωσε το νόημα δηλώσεών του, σχετικά με τη λειτουργία κλινικών τεχνητής γονιμοποίησης ανθρώπινων ωαρίων στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου. Στο παράπονό του ο κ. Παπαπέτρου ανέφερε ότι η τηλεόραση του ΣΙΓΜΑ ζήτησε και πήρε τηλεφωνικές δηλώσεις του την 1η Αυγούστου, 2009 σχετικά με δημοσίευμα που ανέφερε ότι στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου λειτουργούν κλινικές τεχνητής γονιμοποίησης, οι οποίες, προκειμένου να προσελκύσουν πελάτες από το εξωτερικό, διαφημίζουν στο διαδίκτυο ότι προσφέρουν δωρεάν ωάρια που λαμβάνονται από ξένες φοιτήτριες. Σύμφωνα με τον κ. Παπαπέτρου, απάντησε ότι εάν τα ωάρια προσφέρονται δωρεάν τότε δεν υπάρχει τίποτε το μεμπτό, διότι όπου υπάρχει νομοθεσία (δεν υπάρχει στην Κύπρο) απαγορεύεται ρητά η πώληση ανθρώπινων ωαρίων ή άλλων οργάνων. Επίσης είπε ότι ρωτήθηκε για αναφορά στο δημοσίευμα ότι η διαδικασία εξωσωματικής γονιμοποίησης με δωρεάν ωαρίων στις ελεύθερες περιοχές στοιχίζει €10.000 και στις κατεχόμενες περιοχές μεταξύ €13-17 χιλιάδων και απάντησε ότι εξ όσων αντιλαμβάνεται από τις τιμές, τα ωάρια στα κατεχόμενα δεν είναι χωρίς χρηματικό αντίτιμο. Επίσης είπε ότι κλήθηκε να σχολιάσει το γεγονός πως τα τουρκοκυπριακά κέντρα εξωσωματικής γονιμοποίησης δηλώνουν ως βάση την «Κύπρο» και απάντησε ότι η περιγραφή μπορεί να μην είναι ακριβής, αλλά «σαφώς δεν ψεύδονται». Ο κ. Παπαπέτρου παραπονέθηκε ότι από το σύνολο των δηλώσεών του απομονώθηκε το μέρος που ανέφερε ότι το επίπεδο της ιατρικής στα κατεχόμενα είναι σαφώς χαμηλότερο από εκείνο στις ελεύθερες περιοχές, καθώς και μια φράση για την έλλειψη νομοθεσίας, με τρόπο που να φαίνεται ότι αναφερόταν μόνο στις κατεχόμενες περιοχές, ενώ εκείνος αναφερόταν γενικά στην Κυπριακή Δημοκρατία . Σύμφωνα με το παράπονο, «αυτό αποτελεί πλήρη διαστρέβλωση των δηλώσεων» στις οποίες προέβη, με σκοπό να «δώσουν έμφαση και αξιοπιστία στις απόψεις τους που είναι εκ διαμέτρου αντίθετες με τις δικές μου». Επίσης παραπονέθηκε για τον τίτλο της είδησης που μεταδόθηκε στην αρχή του δελτίου μαζί με τα άλλα θέματα της ημέρας ειδήσεων του δελτίου και ο οποίος ανέφερε: «Εμπόριο ωαρίων στα κατεχόμενο. Σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές, καταγγέλλουν γιατροί». Ο κ. Παπαπέτρου ανέφερε ότι ο τίτλος ήταν ανακριβής και παραπλανητικός, δεδομένου ότι στην είδηση μεταδόθηκαν μόνο δικές του δηλώσεις, στις οποίες δεν είχε αναφέρει ότι βρίσκονταν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Ο Διευθυντής Ειδήσεων του ΣΙΓΜΑ απάντησε ότι πράγματι μεταδόθηκε η φράση στον τίτλο της είδησης, εξηγώντας ότι η συντάκτρια της είδησης είχε επικοινωνήσει και με άλλους γιατρούς, οι οποίοι, με σαφήνεια δήλωσαν ότι πράγματι κινδυνεύουν ζωές όταν παρουσιάζεται έλλειψη ελέγχου και όταν οι εμφυτεύσεις σπερματοζωαρίων γίνονται από ανειδίκευτους γιατρούς, αλλά δεν ήταν σε θέση να τις κάμουν στην κάμερα. Όπως διαπιστώθηκε από την οπτικογράφηση του δελτίου, από τις δηλώσεις του κ. Παπαπέτρου μεταδόθηκαν μόνο σύντομα αποσπάσματα. Περιλήφθηκε η φράση ότι «σίγουρα το επίπεδο της ιατρικής στα κατεχόμενα υστερεί πολύ…» και η δήλωση ότι «εκείνοι οι οποίοι ασχολούνται με τέτοια θέματα, ελλείψει νομοθεσίας, ζουν επικίνδυνα…». Το πλήρες κείμενο των δηλώσεων του κ. Παπαπέτρου δεν ήταν διαθέσιμο για εξέταση από την Επιτροπή, αλλά όπως προκύπτει από τα στοιχεία του ρεπορτάζ που παρέθεσε ο ΣΙΓΜΑ, η συνομιλία του με τη δημοσιογράφο ήταν διάρκειας τουλάχιστον έξι λεπτών. Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι το τελικό ρεπορτάζ του σταθμού μικρή μόνο σχέση έχει με το σύνολο των δηλώσεων του κ. Παπαπέτρου. Ωστόσο η Επιτροπή αποφάσισε ότι, στο πλαίσιο της ελευθερίας έκφρασης και της ελευθερίας των ΜΜΕ, ήταν δικαίωμα του σταθμού να παρουσιάσει το θέμα από την οπτική γωνία της επιλογής του και να περιλάβει στο ρεπορτάζ του τα σημεία εκείνα των δηλώσεων που θεώρησε χρήσιμα. Από την άλλη, η Επιτροπή θεωρεί ότι θα συνιστούσε περιορισμό της δημοσιογραφικής ελευθερίας η επιβολή κανόνων για την έκταση στην οποία πρέπει να χρησιμοποιείται μια δήλωση. Η Επιτροπή θεωρεί ότι υπήρξε μεν αποσπασματική ή ελλιπής χρήση των δηλώσεων του κ. Παπαπέτρου, αλλά δεν διαπιστώθηκε αλλοίωση ή διαστρέβλωση τους. Επίσης θεωρεί ότι δεν προκύπτει θέμα λήψης πληροφοριών με παραπλανητικό τρόπο ή μετάδοσης παραπλανητικών πληροφοριών. Ωστόσο, η Επιτροπή αποφάσισε ότι ο τίτλος της είδησης για την εμφύτευση ωαρίων στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου ήταν ανακριβής, δεδομένου ότι δεν ανταποκρινόταν στο περιεχόμενο της είδησης, στην οποία δεν έγινε καμιά αναφορά σε δηλώσεις άλλων γιατρών, πέραν εκείνων του κ. Παπαπέτρου. Ως προς το θέμα κατά πόσο ο τηλεοπτικός σταθμός θα έπρεπε να είχε ενημερώσει τον κ. Παπαπέτρου για την πρόθεσή του να χρησιμοποιήσει μόνο εκείνο το μέρος των δηλώσεών του που επέλεξε, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι η παράλειψη αυτή δεν εμπίπτει σε καμιά από τις πρόνοιες του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, ούτε και αποτελεί υποχρέωση, αλλά αφορά στην τήρηση σχέσεων αβρότητας μεταξύ των δημοσιογράφων και των πηγών τους. Η Επιτροπή σημειώνει επίσης ότι σε περιπτώσεις όπως η παρούσα, οι άμεσα επηρεαζόμενοι μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμα απάντησης, είτε με άμεση παρέμβαση είτε με άλλο τρόπο της επιλογής τους.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
9/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
10/11/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε δύο παράπονα, το ένα από τον τηλεοπτικό σταθμό ΑΝΤΕΝΝΑ (9/4/5/2009) για δήλωση του εκπροσώπου τύπου του ΑΚΕΛ, υποστηρίζοντας ότι συνιστούσε επίθεση και απειλή εναντίον του και το άλλο από το ΑΚΕΛ (10/7/5/2009) εναντίον του ΑΝΤ1 για πολιτική δυσμενούς διάκρισης εις βάρος του ΑΚΕΛ. Στις 4 Μαΐου, 2009, ο ΑΝΤ1 υπέβαλε παράπονο ότι ο εκπρόσωπος τύπου του ΑΚΕΛ κ. Σταύρος Ευαγόρου προέβη σε γραπτή δήλωση, στις 30 Απριλίου, 2009, με αφορμή την παρουσίαση δημοσκόπησης από τον ΑΝΤ1, την προηγούμενη νύκτα, που αναφερόταν, μεταξύ άλλων στα αναμενόμενα ποσοστά των κομμάτων στις επικείμενες τότε ευρωεκλογές και στη δημοτικότητα της κυβέρνησης. Ειδικότερα, ο ΑΝΤ1 παραπονέθηκε ότι ο κ. Ευαγόρου προέβη σε επίθεση εναντίον του με τη φράση: «Οι ραδιοτηλεοπτικές συχνότητες είναι εθνικός πλούτος. Παραχωρούνται στα ΜΜΕ για να ενημερώνουν αντικειμενικά τον κυπριακό λαό. Δεν μπορεί ο οποιοσδήποτε να τις χρησιμοποιεί για την εξυπηρέτηση των όποιων στόχων…Ως ΑΚΕΛ…θα λάβουμε κάθε νόμιμο μέτρο για να διασφαλιστεί ότι οι εθνικές συχνότητες θα χρησιμοποιούνται προς όφελος των πολιτών και όχι κατά το δοκούν». Στο παράπονο επισυνάφθηκε ανακοίνωση του ΑΝΤ1 που εκδόθηκε στις 30 Απριλίου, 2009, η οποία μεταξύ άλλων ανέφερε ότι δεν μπορεί να γίνεται επίκληση των συχνοτήτων ως εθνικού πλούτου «οσάκις το περιεχόμενο μιας δημοσκόπησης ή μια είδησης ή η αξιολόγησή της δεν συμβαδίζει ή δεν αρέσει σε ένα οποιοδήποτε κόμμα. Και το Κόμμα να εκτοξεύει απειλές». Στις 7 Μαΐου, 2009, ο Γενικός Γραμματέας της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ κ. Αντρος Κυπριανού, με επιστολή του έθεσε ενώπιον της Επιτροπής για ενημέρωση, «παράπονο για την πολιτική δυσμενούς διάκρισης που θεωρούμε ότι ακολουθεί εις βάρος του ΑΚΕΛ ο τηλεοπτικός σταθμός ΑΝΤ1». Η Επιτροπή πληροφόρησε το Γ.Γ. του ΑΚΕΛ ότι βρισκόταν στη διάθεσή του για εξέταση οποιασδήποτε συγκεκριμένης περίπτωσης δυσμενούς διάκρισης, την οποία θα έθετε ενώπιόν της με συγκεκριμένα στοιχεία. Παράλληλα ενημέρωσε τις δύο πλευρές για τα εκατέρωθεν παράπονα και ζήτησε υποστηρικτικά στοιχεία. Εκ μέρους του ΑΝΤ1, ο δικηγόρος κ. Λουκής Παπαφιλίππου υπέβαλε γραπτώς στις 4 Ιουλίου, 2009, λεπτομερείς θέσεις, τόσο ως προς την αρμοδιότητα της Επιτροπής να επιληφθεί του παραπόνου, όσο και επί του παραπόνου, αναλύοντας τη θέση ότι οι δηλώσεις του ΑΚΕΛ συνιστούσαν επίθεση. Ο κ. Παπαφιλίππου υποστήριξε ότι η Επιτροπή έχει δικαίωμα να επιληφθεί του παραπόνου, γιατί σε αντίθεση περίπτωση θα αυτοακύρωνε την αποστολή της για προάσπιση της συνταγματικά κατοχυρωμένης Ελευθερίας της Εκφρασης. Επίσης ανέφερε ότι δεν είναι δυνατό να επιλαμβάνεται η Επιτροπή παραπόνων εναντίον των δημοσιογράφων και των ΜΜΕ αλλά να παραμένει θεατής όταν δέχονται επιθέσεις. Ως προς το σημείο για τις ραδιοτηλεοπτικές συχνότητες και τη θέση ότι αποτελούν εθνικό πλούτο ο κ. Παπαφιλίππου ανέφερε ότι από τη φράση αυτή «εξάγεται ο έμμεσος εκφοβισμός, αν όχι απειλή…ότι η συχνότητα που χρησιμοποιεί του έχει παραχωρηθεί και ανήκει στο κράτος… και κατά προέκταση το κράτος, που ελέγχει το κυβερνών ΑΚΕΛ, θα λάβει κάθε νόμιμο μέτρο για να προασπίσει όπως την εννοεί την δεοντολογική και αντικειμενική ενημέρωση για να διασφαλιστεί ότι οι εθνικές συχνότητες θα χρησιμοποιούνται ανάλογα - όχι κατά το δοκούν». Περαιτέρω αναφέρθηκε σε δηλώσεις του κ. Ευαγόρου επί του ιδίου θέματος, στις οποίες διατύπωνε παράπονο ότι ο ΑΝΤ1, στις 25 Απριλίου, 2009, αξιολόγησε και πρόβαλε το έκτακτο παγκύπριο συνέδριο του ΑΚΕΛ ως ένατο θέμα στο δελτίο του και ανέφερε ότι η δήλωση αυτή αποτελούσε αμφισβήτηση της αξιολόγησης που έκαμε ένας διευθυντής ειδήσεων με πείρα τριάντα χρόνων και μια ομάδα εκτελεστικών και αρχισυντακτών με την ίδια πείρα. Ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ κ. Αντρος Κυπριανού απάντησε στις 21 Ιουλίου, 2009, αναφέροντας ότι θεωρεί πως με βάση την Ιδρυτική Πράξη και τον Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, «…η Επιτροπή δεν έχει αρμοδιότητα να επιλαμβάνεται παραπόνων τηλεοπτικού σταθμού σε βάρος πολιτικού Κόμματος, είτε αυτεπάγγελτα είτε μετά από αίτημα συγκεκριμένου μέσου». Στη συνέχεια, ο κ. Λουκής Παπαφιλίππου ζήτησε να παραθέσει και προφορικώς τις θέσεις του και προσήλθε ενώπιον υποεπιτροπής που συνεδρίασε στις 2 Σεπτεμβρίου, 2009. Ο κ. Παπαφιλίππου υποστήριξε ότι η Επιτροπή μπορεί να επιληφθεί, με βάση τον ΚΔΔ, παραπόνου εναντίον τρίτων και ειδικότερα εναντίον του ΑΚΕΛ για τον πρόσθετο λόγο ότι «ελέγχει ΜΜΕ». Επίσης αναφέρθηκε ειδικότερα στο Κυπριακό Βαρόμετρο που μεταδόθηκε στις 30 Απριλίου, 2009 και παρουσίαζε το Δημοκρατικό Συναγερμό πρώτο κόμμα και το ΑΚΕΛ δεύτερο με μικρή διαφορά, και είπε ότι η δημοσκόπηση αποδείχθηκε ότι ήταν απόλυτα ακριβής ως προς τα ποσοστά που πήραν τα κόμματα στις ευρωεκλογές. Υστερα από ενημέρωση της οποίας έτυχε για την προφορική κατάθεση του κ. Παπαφιλίππου, ο Εκπρόσωπος Τύπου του ΑΚΕΛ κ. Σταύρος Ευαγόρου πληροφόρησε την Επιτροπή ότι επιθυμούσε να θέσει τις θέσεις του κόμματος ενώπιον υποεπιτροπής. Ο κ. Ευαγόρου προσήλθε ενώπιον υποεπιτροπής στις 2 Οκτωβρίου, 2009 και επανέλαβε τη θέση του ΑΚΕΛ ότι η Επιτροπή δεν έχει δικαιοδοσία να επιληφθεί παραπόνου εναντίον κόμματος. Ανέφερε επίσης ότι η καταγγελία στην οποία προέβη για μεροληπτική στάση του ΑΝΤ1 προκύπτει όχι μόνο από τη μετάδοση του Κυπριακού Βαρόμετρου που αποτέλεσε αφορμή για τα εκατέρωθεν παράπονα, αλλά και από την εξέταση όλων των Κυπριακών Βαρομέτρων που μεταδόθηκαν προηγουμένως και δημιουργούσαν εντυπώσεις, καθώς και από τον αριθμό συμμετοχής εκπροσώπων που ΑΚΕΛ σε συζητήσεις στις μεσημβρινές εκπομπές. Ο κ. Ευαγόρου δεν έδωσε περαιτέρω συγκεκριμένα στοιχεία σχετικά με το παράπονο για διαχρονική μεροληπτική στάση ή για ελλιπή συμμετοχή εκπροσώπων του κόμματος σε εκπομπές του ΑΝΤ1. Ο κ. Λουκής Παπαφιλίππου υπέβαλε στην Επιτροπή κατάλογο συμμετοχών εκπροσώπων των κομμάτων σε ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές συζητήσεις του ΑΝΤ1, για να απαντήσει στην κατηγορία για μικρότερο μερίδιο του ΑΚΕΛ στις συζητήσεις. Κατά την εξέταση της υπόθεσης, η Επιτροπή σημείωσε ότι και οι δύο πλευρές ανέφεραν ότι δεν υπήρχε από μέρους τους καμιά κακή πρόθεση (mens rea) και ενεργώντας με βάση το άρθρο 17 των «Κανονισμών Λειτουργίας» που προβλέπει ότι «προτού εξετάσει το παράπονο, η Επιτροπή προσπαθεί να επιτύχει διευθέτηση με διαβούλευση με τα δύο μέρη ή με απ’ ευθείας διαβούλευση ή συνεννόηση των μερών» έκρινε σκόπιμο να καταβάλει προσπάθεια συνεννόησης των δύο μερών, η οποία δυστυχώς δεν τελεσφόρησε. Ως εκ της φύσεως της υπόθεσης, η Επιτροπή αφιέρωσε πολύ χρόνο στην εξέταση των δύο παραπόνων, τόσο σε επίπεδο υποεπιτροπών, όσο και σε επανειλημμένες συνεδρίες της ολομέλειας, γεγονός που εξηγεί και το μακρό χρονικό διάστημα που απαιτήθηκε για την περάτωσή της. Η Επιτροπή προέβη σε ενδελεχή εξέταση των εκατέρωθεν θέσεων, λαμβάνοντας υπόψη ότι οφείλει να αποφεύγει άμεση εμπλοκή σε αντιπαραθέσεις που είναι δυνατό να εκληφθούν ως ανάμιξή της σε θέματα που άπτονται πολιτικών θεμάτων, διότι αυτό είναι δυνατό να οδηγήσει σε υπόσκαψη της αποτελεσματικότητας της. Η Επιτροπή έλαβε υπόψη ότι με βάση τον Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας «δέχεται, επιλαμβάνεται και αποφασίζει επί παραπόνων για κατ’ ισχυρισμό παραβιάσεις του παρόντα Κώδικα από Λειτουργό η/και Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, περιλαμβανομένων διαδικτυακών εκδόσεων των εγκεκριμένων ΜΜΕ με οπτικο-ακουστικό περιεχόμενο. Δίδει επίσης, κατά την κρίση της, στο πνεύμα αυτού του Κώδικα, ερμηνευτικές καθοδηγητικές γραμμές». Περαιτέρω η Επιτροπή αποφάσισε ότι δεν δημιουργείται δικαιοδοσία επί τρίτων με βάση την πρόνοια ότι «κατ’ εξαίρεση, η Επιτροπή μπορεί να επιληφθεί αυτεπαγγέλτως θεμάτων λόγω της σημασίας και της σοβαρότητάς τους». Η Επιτροπή σημείωσε περαιτέρω ότι έχει επιφορτισθεί από τον Κώδικα Δημοσιογραφικής δεοντολογίας με την «υποχρέωση να προασπίζεται το δικαίωμα της Ελευθερίας Εκφρασης και την ανεξαρτησία των δημοσιογράφων» και κατ’ ακολουθίαν αποφάσισε ότι, στο πλαίσιο της αποστολής της έχει καθήκον και αρμοδιότητα να προβεί στην κατά την κρίση της κατάλληλη ενέργεια, υπό το πρίσμα των πιο πάνω προνοιών και του πνεύματος του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, για προάσπιση της Ελευθερίας της Εκφρασης. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ανωτέρω, η Επιτροπή αποφάσισε ότι δεν υπήρξε και δεν αποδείχθηκε πρόθεση από μέρους του ΑΝΤ1 να μεροληπτήσει σε βάρος του ΑΚΕΛ και ότι δεν αποδείχθηκε μετάδοση ή πρόθεση μετάδοσης ανακριβών πληροφοριών. Οσον αφορά την καταγγελία του ΑΝΤ1 περί απειλής εναντίον του εκ μέρους του ΑΚΕΛ, η Επιτροπή αποφάσισε ότι δεν υπήρξε πρόθεση διατύπωσης τέτοιας απειλής, αλλά διαπίστωσε ότι η φρασεολογία περί των ραδιοτηλεοπτικών συχνοτήτων ως εθνικού πλούτου ήταν ατυχής γιατί θα μπορούσε, σε συνδυασμό με συμφραζόμενα, να ερμηνευθεί ή να παρερμηνευθεί ως έμμεση απειλή εναντίον του δικαιώματος της Ελευθερίας Εκφρασης.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
10/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
10/11/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΟΧΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε δύο παράπονα, το ένα από τον τηλεοπτικό σταθμό ΑΝΤΕΝΝΑ (9/4/5/2009) για δήλωση του εκπροσώπου τύπου του ΑΚΕΛ, υποστηρίζοντας ότι συνιστούσε επίθεση και απειλή εναντίον του και το άλλο από το ΑΚΕΛ (10/7/5/2009) εναντίον του ΑΝΤ1 για πολιτική δυσμενούς διάκρισης εις βάρος του ΑΚΕΛ. Στις 4 Μαΐου, 2009, ο ΑΝΤ1 υπέβαλε παράπονο ότι ο εκπρόσωπος τύπου του ΑΚΕΛ κ. Σταύρος Ευαγόρου προέβη σε γραπτή δήλωση, στις 30 Απριλίου, 2009, με αφορμή την παρουσίαση δημοσκόπησης από τον ΑΝΤ1, την προηγούμενη νύκτα, που αναφερόταν, μεταξύ άλλων στα αναμενόμενα ποσοστά των κομμάτων στις επικείμενες τότε ευρωεκλογές και στη δημοτικότητα της κυβέρνησης. Ειδικότερα, ο ΑΝΤ1 παραπονέθηκε ότι ο κ. Ευαγόρου προέβη σε επίθεση εναντίον του με τη φράση: «Οι ραδιοτηλεοπτικές συχνότητες είναι εθνικός πλούτος. Παραχωρούνται στα ΜΜΕ για να ενημερώνουν αντικειμενικά τον κυπριακό λαό. Δεν μπορεί ο οποιοσδήποτε να τις χρησιμοποιεί για την εξυπηρέτηση των όποιων στόχων…Ως ΑΚΕΛ…θα λάβουμε κάθε νόμιμο μέτρο για να διασφαλιστεί ότι οι εθνικές συχνότητες θα χρησιμοποιούνται προς όφελος των πολιτών και όχι κατά το δοκούν». Στο παράπονο επισυνάφθηκε ανακοίνωση του ΑΝΤ1 που εκδόθηκε στις 30 Απριλίου, 2009, η οποία μεταξύ άλλων ανέφερε ότι δεν μπορεί να γίνεται επίκληση των συχνοτήτων ως εθνικού πλούτου «οσάκις το περιεχόμενο μιας δημοσκόπησης ή μια είδησης ή η αξιολόγησή της δεν συμβαδίζει ή δεν αρέσει σε ένα οποιοδήποτε κόμμα. Και το Κόμμα να εκτοξεύει απειλές». Στις 7 Μαΐου, 2009, ο Γενικός Γραμματέας της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ κ. Αντρος Κυπριανού, με επιστολή του έθεσε ενώπιον της Επιτροπής για ενημέρωση, «παράπονο για την πολιτική δυσμενούς διάκρισης που θεωρούμε ότι ακολουθεί εις βάρος του ΑΚΕΛ ο τηλεοπτικός σταθμός ΑΝΤ1». Η Επιτροπή πληροφόρησε το Γ.Γ. του ΑΚΕΛ ότι βρισκόταν στη διάθεσή του για εξέταση οποιασδήποτε συγκεκριμένης περίπτωσης δυσμενούς διάκρισης, την οποία θα έθετε ενώπιόν της με συγκεκριμένα στοιχεία. Παράλληλα ενημέρωσε τις δύο πλευρές για τα εκατέρωθεν παράπονα και ζήτησε υποστηρικτικά στοιχεία. Εκ μέρους του ΑΝΤ1, ο δικηγόρος κ. Λουκής Παπαφιλίππου υπέβαλε γραπτώς στις 4 Ιουλίου, 2009, λεπτομερείς θέσεις, τόσο ως προς την αρμοδιότητα της Επιτροπής να επιληφθεί του παραπόνου, όσο και επί του παραπόνου, αναλύοντας τη θέση ότι οι δηλώσεις του ΑΚΕΛ συνιστούσαν επίθεση. Ο κ. Παπαφιλίππου υποστήριξε ότι η Επιτροπή έχει δικαίωμα να επιληφθεί του παραπόνου, γιατί σε αντίθεση περίπτωση θα αυτοακύρωνε την αποστολή της για προάσπιση της συνταγματικά κατοχυρωμένης Ελευθερίας της Εκφρασης. Επίσης ανέφερε ότι δεν είναι δυνατό να επιλαμβάνεται η Επιτροπή παραπόνων εναντίον των δημοσιογράφων και των ΜΜΕ αλλά να παραμένει θεατής όταν δέχονται επιθέσεις. Ως προς το σημείο για τις ραδιοτηλεοπτικές συχνότητες και τη θέση ότι αποτελούν εθνικό πλούτο ο κ. Παπαφιλίππου ανέφερε ότι από τη φράση αυτή «εξάγεται ο έμμεσος εκφοβισμός, αν όχι απειλή…ότι η συχνότητα που χρησιμοποιεί του έχει παραχωρηθεί και ανήκει στο κράτος… και κατά προέκταση το κράτος, που ελέγχει το κυβερνών ΑΚΕΛ, θα λάβει κάθε νόμιμο μέτρο για να προασπίσει όπως την εννοεί την δεοντολογική και αντικειμενική ενημέρωση για να διασφαλιστεί ότι οι εθνικές συχνότητες θα χρησιμοποιούνται ανάλογα - όχι κατά το δοκούν». Περαιτέρω αναφέρθηκε σε δηλώσεις του κ. Ευαγόρου επί του ιδίου θέματος, στις οποίες διατύπωνε παράπονο ότι ο ΑΝΤ1, στις 25 Απριλίου, 2009, αξιολόγησε και πρόβαλε το έκτακτο παγκύπριο συνέδριο του ΑΚΕΛ ως ένατο θέμα στο δελτίο του και ανέφερε ότι η δήλωση αυτή αποτελούσε αμφισβήτηση της αξιολόγησης που έκαμε ένας διευθυντής ειδήσεων με πείρα τριάντα χρόνων και μια ομάδα εκτελεστικών και αρχισυντακτών με την ίδια πείρα. Ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ κ. Αντρος Κυπριανού απάντησε στις 21 Ιουλίου, 2009, αναφέροντας ότι θεωρεί πως με βάση την Ιδρυτική Πράξη και τον Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, «…η Επιτροπή δεν έχει αρμοδιότητα να επιλαμβάνεται παραπόνων τηλεοπτικού σταθμού σε βάρος πολιτικού Κόμματος, είτε αυτεπάγγελτα είτε μετά από αίτημα συγκεκριμένου μέσου». Στη συνέχεια, ο κ. Λουκής Παπαφιλίππου ζήτησε να παραθέσει και προφορικώς τις θέσεις του και προσήλθε ενώπιον υποεπιτροπής που συνεδρίασε στις 2 Σεπτεμβρίου, 2009. Ο κ. Παπαφιλίππου υποστήριξε ότι η Επιτροπή μπορεί να επιληφθεί, με βάση τον ΚΔΔ, παραπόνου εναντίον τρίτων και ειδικότερα εναντίον του ΑΚΕΛ για τον πρόσθετο λόγο ότι «ελέγχει ΜΜΕ». Επίσης αναφέρθηκε ειδικότερα στο Κυπριακό Βαρόμετρο που μεταδόθηκε στις 30 Απριλίου, 2009 και παρουσίαζε το Δημοκρατικό Συναγερμό πρώτο κόμμα και το ΑΚΕΛ δεύτερο με μικρή διαφορά, και είπε ότι η δημοσκόπηση αποδείχθηκε ότι ήταν απόλυτα ακριβής ως προς τα ποσοστά που πήραν τα κόμματα στις ευρωεκλογές. Υστερα από ενημέρωση της οποίας έτυχε για την προφορική κατάθεση του κ. Παπαφιλίππου, ο Εκπρόσωπος Τύπου του ΑΚΕΛ κ. Σταύρος Ευαγόρου πληροφόρησε την Επιτροπή ότι επιθυμούσε να θέσει τις θέσεις του κόμματος ενώπιον υποεπιτροπής. Ο κ. Ευαγόρου προσήλθε ενώπιον υποεπιτροπής στις 2 Οκτωβρίου, 2009 και επανέλαβε τη θέση του ΑΚΕΛ ότι η Επιτροπή δεν έχει δικαιοδοσία να επιληφθεί παραπόνου εναντίον κόμματος. Ανέφερε επίσης ότι η καταγγελία στην οποία προέβη για μεροληπτική στάση του ΑΝΤ1 προκύπτει όχι μόνο από τη μετάδοση του Κυπριακού Βαρόμετρου που αποτέλεσε αφορμή για τα εκατέρωθεν παράπονα, αλλά και από την εξέταση όλων των Κυπριακών Βαρομέτρων που μεταδόθηκαν προηγουμένως και δημιουργούσαν εντυπώσεις, καθώς και από τον αριθμό συμμετοχής εκπροσώπων που ΑΚΕΛ σε συζητήσεις στις μεσημβρινές εκπομπές. Ο κ. Ευαγόρου δεν έδωσε περαιτέρω συγκεκριμένα στοιχεία σχετικά με το παράπονο για διαχρονική μεροληπτική στάση ή για ελλιπή συμμετοχή εκπροσώπων του κόμματος σε εκπομπές του ΑΝΤ1. Ο κ. Λουκής Παπαφιλίππου υπέβαλε στην Επιτροπή κατάλογο συμμετοχών εκπροσώπων των κομμάτων σε ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές συζητήσεις του ΑΝΤ1, για να απαντήσει στην κατηγορία για μικρότερο μερίδιο του ΑΚΕΛ στις συζητήσεις. Κατά την εξέταση της υπόθεσης, η Επιτροπή σημείωσε ότι και οι δύο πλευρές ανέφεραν ότι δεν υπήρχε από μέρους τους καμιά κακή πρόθεση (mens rea) και ενεργώντας με βάση το άρθρο 17 των «Κανονισμών Λειτουργίας» που προβλέπει ότι «προτού εξετάσει το παράπονο, η Επιτροπή προσπαθεί να επιτύχει διευθέτηση με διαβούλευση με τα δύο μέρη ή με απ’ ευθείας διαβούλευση ή συνεννόηση των μερών» έκρινε σκόπιμο να καταβάλει προσπάθεια συνεννόησης των δύο μερών, η οποία δυστυχώς δεν τελεσφόρησε. Ως εκ της φύσεως της υπόθεσης, η Επιτροπή αφιέρωσε πολύ χρόνο στην εξέταση των δύο παραπόνων, τόσο σε επίπεδο υποεπιτροπών, όσο και σε επανειλημμένες συνεδρίες της ολομέλειας, γεγονός που εξηγεί και το μακρό χρονικό διάστημα που απαιτήθηκε για την περάτωσή της. Η Επιτροπή προέβη σε ενδελεχή εξέταση των εκατέρωθεν θέσεων, λαμβάνοντας υπόψη ότι οφείλει να αποφεύγει άμεση εμπλοκή σε αντιπαραθέσεις που είναι δυνατό να εκληφθούν ως ανάμιξή της σε θέματα που άπτονται πολιτικών θεμάτων, διότι αυτό είναι δυνατό να οδηγήσει σε υπόσκαψη της αποτελεσματικότητας της. Η Επιτροπή έλαβε υπόψη ότι με βάση τον Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας «δέχεται, επιλαμβάνεται και αποφασίζει επί παραπόνων για κατ’ ισχυρισμό παραβιάσεις του παρόντα Κώδικα από Λειτουργό η/και Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, περιλαμβανομένων διαδικτυακών εκδόσεων των εγκεκριμένων ΜΜΕ με οπτικο-ακουστικό περιεχόμενο. Δίδει επίσης, κατά την κρίση της, στο πνεύμα αυτού του Κώδικα, ερμηνευτικές καθοδηγητικές γραμμές». Περαιτέρω η Επιτροπή αποφάσισε ότι δεν δημιουργείται δικαιοδοσία επί τρίτων με βάση την πρόνοια ότι «κατ’ εξαίρεση, η Επιτροπή μπορεί να επιληφθεί αυτεπαγγέλτως θεμάτων λόγω της σημασίας και της σοβαρότητάς τους». Η Επιτροπή σημείωσε περαιτέρω ότι έχει επιφορτισθεί από τον Κώδικα Δημοσιογραφικής δεοντολογίας με την «υποχρέωση να προασπίζεται το δικαίωμα της Ελευθερίας Εκφρασης και την ανεξαρτησία των δημοσιογράφων» και κατ’ ακολουθίαν αποφάσισε ότι, στο πλαίσιο της αποστολής της έχει καθήκον και αρμοδιότητα να προβεί στην κατά την κρίση της κατάλληλη ενέργεια, υπό το πρίσμα των πιο πάνω προνοιών και του πνεύματος του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, για προάσπιση της Ελευθερίας της Εκφρασης. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ανωτέρω, η Επιτροπή αποφάσισε ότι δεν υπήρξε και δεν αποδείχθηκε πρόθεση από μέρους του ΑΝΤ1 να μεροληπτήσει σε βάρος του ΑΚΕΛ και ότι δεν αποδείχθηκε μετάδοση ή πρόθεση μετάδοσης ανακριβών πληροφοριών. Οσον αφορά την καταγγελία του ΑΝΤ1 περί απειλής εναντίον του εκ μέρους του ΑΚΕΛ, η Επιτροπή αποφάσισε ότι δεν υπήρξε πρόθεση διατύπωσης τέτοιας απειλής, αλλά διαπίστωσε ότι η φρασεολογία περί των ραδιοτηλεοπτικών συχνοτήτων ως εθνικού πλούτου ήταν ατυχής γιατί θα μπορούσε, σε συνδυασμό με συμφραζόμενα, να ερμηνευθεί ή να παρερμηνευθεί ως έμμεση απειλή εναντίον του δικαιώματος της Ελευθερίας Εκφρασης.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
24/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
12/10/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΔΙΕΥΘΕΤΗΘΕΝ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο 24/17/8/2009) από τον κ. Στέλιο Αμερικάνο, τέως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Αρχής Τηλεπικοινωνιών Κύπρου ότι δημοσίευμα στο «Φιλελεύθερο» για την αντικατάσταση των Συμβουλίων των Ημικρατικών Οργανισμών ήταν δυσφημητικό για τον ίδιο και διέσυρε την τιμή και την αξιοπρέπειά του. Στο δημοσίευμα, ημερομηνίας 29ης Ιουλίου, 2009, η δημοσιογράφος Ανδρούλα Ταραμουντά, με αφορμή ανώνυμη επιστολή «300 υπαλλήλων» της ΑΤΗΚ που αναφερόταν σε κατ’ ισχυρισμό ατασθαλίες στον οργανισμό, ζητούσε να γίνουν τομές «εκεί που υπάρχουν αποστήματα». Ο κ. Αμερικάνος με επιστολή του προς την εφημερίδα ζήτησε από τους 300 που υπέγραφαν την επιστολή ή την αρθρογράφο να δημοσιεύσουν στοιχεία «που να αποδεικνύουν ή έστω αφήνουν ελάχιστη ακόμα και απομακρυσμένη ένδειξη ότι ο Στέλιος Αμερικάνος έχει συμμετάσχει σε όσα καταλογίζονται στην ανώνυμη επιστολή». Επί πλέον ζήτησε δημοσίευση αυτούσιας της επιστολής στην αμέσως επόμενη έκδοση της εφημερίδας. Η επιστολή δημοσιεύθηκε στις 30 Ιουλίου, 2009 στη στήλη των επιστολών, με σχόλιο της κ. Ταραμνουντά ότι η ίδια ασχολήθηκε με το θέμα των διορισμών στους Ημικρατικούς Οργανισμούς για λόγους δημοσίου συμφέροντος, χωρίς πρόθεση να θίξει «προσωπικά οποιονδήποτε από το διοικητικό Συμβούλιο της CYTA και ειδικά τον κ. Στέλιο Αμερικάνο». Επίσης πληροφόρησε την Επιτροπή ότι συνομίλησε με τον κ. Αμερικάνο, στον οποίο έδωσε και προφορικές εξηγήσεις και είπε ότι το θέμα έληξε. Ο κ. Αμερικάνος, επίσης, ενημέρωσε την Επιτροπή ότι μετά τη δημοσίευση της επιστολής του και τις εξηγήσεις που δόθηκαν θεωρεί το θέμα λήξαν. Η Επιτροπή θεώρησε το θέμα ως διευθετηθέν με την ικανοποίηση του δικαιώματος απάντησης.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
26/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
12/10/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (25/1/9/2009) από τον κ. Γιώργο Ηλιάδη ότι η εφημερίδα Sunday Mail, στις 6/9/2009 δημοσίευσε σχόλιο, το οποίο συνιστά παρέμβαση στην ιδιωτική ζωή. Το σχόλιο αποτελούσε κριτική για κείμενο του κ. Ηλιάδη, που είχε δημοσιευθεί στην «Καθημερινή» δύο εβδομάδες νωρίτερα, στο οποίο ο συντάκτης υπέβαλλε ερωτήσεις στον εαυτό του για διάφορα θέματα –π.χ. γιατί επικρίνει τόσο σκληρά τον πρόεδρο Χριστόφια, γιατί θεωρούσε το σχέδιο Ανάν καταστροφικό, ποια συμβουλή θα έδινε στον Υπουργό Παιδείας προτού ομιλήσει- στις οποίες έδινε απαντήσεις. Το σχόλιο κατέληγε με την εισήγηση όπως την επόμενη φορά που ο κ. Ηλιάδης θα έπαιρνε συνέντευξη από τον εαυτό του, να του υποβάλει την ερώτηση «στην οποία ολόκληρος ο ελληνικός κόσμος θα ήθελε να γνωρίζει την απάντηση: «Πώς ήταν η Αλίκη Βουγιουκλάκη στο κρεβάτι»; Ο διευθυντής της εφημερίδας κ. Κυριάκος Ιακωβίδης ανέφερε στην απάντησή του προς την Επιτροπή ότι δεν μπορεί να κατανοήσει πως το σχόλιο συνιστά παρέμβαση στην ιδιωτική ζωή, επικαλούμενος το γεγονός ότι η τηλεόραση του ΡΙΚ παρουσίαζε τη σειρά «Εχω ένα μυστικό» που είναι βασισμένη στη ζωή και στους έρωτες της Αλίκης Βουγιουκλάκη, η οποία «δεν αναφέρεται μόνο στη σχέση της Αλίκης με τον κύριο Ηλιάδη, αλλά μας παρουσιάζει και τις σεξουαλικές τους επαφές». Επίσης ανέφερε ότι «όταν κάποιου η ιδιωτική ζωή έχει γίνει τηλεοπτικό σήριαλ (ο παραπονούμενος μπορεί και να συνεργάστηκε με τους παραγωγους της ταινίας), δυσκολεύομαι να αντιληφθώ, με ποια λογική κάνει παράπονο ότι ένα χιουμοριστικό σχόλιο σε εφημερίδα, συνιστά παρέμβαση στην ιδιωτική του ζωή». Κατέληξε με την παρατήρηση ότι η ιδιωτική ζωή του κ. Ηλιάδη, «λόγω της τηλεοπτικής σειράς, είναι πλέον, θέμα δημόσιου ενδιαφέροντος». Ο κ. Ηλιάδης απάντησε στις θέσεις του κ. Ιακωβίδη αναφέροντας ότι η τηλεοπτική σειρά στην οποία έκαμε αναφορά ήταν μια μυθοπλασία στην οποία πουθενά δεν αναφερόταν η ταυτότητά του και ότι, πέραν αυτού, η σεξουαλική ζωή οποιουδήποτε, όσο διάσημος ή διάσημη και αν είναι, δεν είναι θέμα δημοσίου ενδιαφέροντος. Η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τις εκατέρωθεν θέσεις αποφάσισε ότι η προβολή μιας τηλεοπτικής σειράς δεν παρέχει σε κανένα δικαίωμα παρέμβασης στην ιδιωτική ζωή και ιδιαίτερα σε θέματα στα οποία αναφερόταν η ερώτηση της εφημερίδας, και κατά συνέπεια θεωρεί ότι το δημοσίευμα συνιστούσε παραβίαση της πρόνοιας του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας περί μη παρέμβασης στην ιδιωτική ζωή.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
25/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
12/10/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΟΧΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας ασχολήθηκε με επιστολή πολίτη (υπόθεση 25/1/9/2009) ο οποίος διατύπωσε αξίωση προς την Επιτροπή να επιληφθεί αυτεπάγγελτα περίπτωσης δημοσίευσης κατ’ ισχυρισμό ανακριβών, παραπλανητικών, ψευδών ή φανταστικών πληροφοριών στον «Πολίτη». Όπως αναφερόταν στην επιστολή, οι πληροφορίες αυτές περιέχονταν σε δύο κείμενα του Μακάριου Δρουσιώτη, στις 15 και στις 18 Αυγούστου, 2009, σε σχέση γεγονότα που κατ’ ισχυρισμό συνδέονται με την εν ψυχρώ εκτέλεση πέντε Ελληνοκυπρίων αιχμαλώτων στον Τζιάος, κατά την τουρκική εισβολή, στις 14 Αυγούστου, 1974. Το πρώτο δημοσίευμα ανέφερε ότι «ανθυπολοχαγός της Εθνικής Φρουράς, ο οποίος….επικοινώνησε με τον «Πολίτη»…, έδωσε την πληροφορία πως έξι ώρες πριν το μαρτυρικό τέλος των πέντε αιχμαλώτων, εκτελέστηκαν με τον ίδιο τρόπο τέσσερις Τουρκοκύπριοι». Ο πολίτης έθεσε θέμα αξιοπιστίας των πληροφοριών της εφημερίδας και υποστήριξε ότι δεν υπήρξε διερεύνησή τους, γιατί ο συντάκτης δεν ρώτησε τον πληροφοριοδότη πώς γνώριζε την ακριβή ώρα εκτέλεσης των Τουρκοκυπρίων –πέντε ώρες πριν από την εκτέλεση των Εθνοφρουρών- εφόσον δεν υπάρχει πουθενά οποιοδήποτε αδιάσειστο στοιχείο που να καταδεικνύει την ώρα εκτέλεσής τους. Τα ίδια γεγονότα παρατέτηκαν σε άρθρο του Μακάριου Δρουσιώτη στις 18 Αυγούστου, 2009, στον «Πολίτη», στο οποίο ανέφερε ότι για το φερόμενο επεισόδιο εκτέλεσης Τουρκοκυπρίων στο Τζιάος, άλλος ανθυπολοχαγός βεβαίωσε πως «τέτοιο περιστατικό δεν έγινε ποτέ». Ο κ. Δρουσιώτης καλούσε όσους γνωρίζουν τα γεγονότα να μιλήσουν για να ξεκαθαρίσει το θέμα. Η Επιτροπή, αφού διερεύνησε προκαταρκτικά τα γεγονότα, διαπίστωσε ότι μετά τη δημοσίευση του άρθρου του κ. Δρουσιώτη ο «Πολίτης» δημοσίευσε κείμενο που προερχόταν από άλλο έφεδρο αξιωματικό κατά την εισβολή, που τοποθετούσε την εκτέλεση των τεσσάρων Τουρκοκυπρίων στις 22 Ιουλίου, 1974 και κάτω από εντελώς διαφορετικές συνθήκες από εκείνες της εκτέλεσης των πέντε Εθνοφουρών. Η Επιτροπή διαπίστωσε ακόμη ότι τα γεγονότα ως προς τη δημοσίευση των κειμένων του κ. Δρουσιώτη ήταν διαφορετικά από εκείνα που ανέφερε ο πολίτης στην επιστολή του προς την Επιτροπή. Κατόπιν τούτου η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας πληροφόρησε τον επιστολογράφο ότι, με βάση τον Κώδικα και την ακολουθούμενη πρακτική από της σύστασής της, δύναται να επιληφθεί αυτεπάγγελτα υποθέσεων μόνο κατ’ εξαίρεση και σε ιδιαίτερα σοβαρές περιπτώσεις, στις οποίες τα γεγονότα είναι εμφανή και η παραβίαση προνοιών του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξόφθαλμη ή αυταπόδεικτη. Ο πολίτης απάντησε ότι επέμενε πως η Επιτροπή όφειλε να εξετάσει αυτεπάγγελτα την υπόθεση, επειδή κατά την άποψή του το θέμα ήταν εξαιρετικής σημασίας και γιατί ο συντάκτης της είδησης δεν διερεύνησε την πληροφορία, γεγονός που κατά την αντίληψή του «συνιστά από μόνο του εμφανέστατη παραβίαση προνοιών του Κώδικα». Επίσης πρόβαλε τον ισχυρισμό ότι υπήρξε σκόπιμη προβολή ψευδών ή στρεβλωμένων πληροφοριών. Ανέφερε περαιτέρω ότι δεν θεωρούσε το θέμα προσωπικό και εφ’ όσον η Επιτροπή αντιλαμβανόταν διαφορετικά τα πράγματα δεν επιθυμούσε εξέταση παραπόνου κατόπιν αιτήματός του ιδίου γύρω από το θέμα. Η Επιτροπή, όπως προαναφέρθηκε, αφού διαπίστωσε ότι τα πραγματικά γεγονότα ήταν εντελώς διαφορετικά από εκείνα που παρουσίασε ο πολίτης στην επιστολή του και καθόλου εμφανή και επίσης ότι η παραβίαση προνοιών του Κώδικα δεν ήταν ούτε εξόφθαλμη, ούτε αυταπόδεικτη, και αφού έλαβε υπόψη ότι η εφημερίδα παρέθεσε όλες τις εκδοχές που υπάρχουν γύρω από το θέμα των Εθνοφρουρών και των Τουρκοκυπρίων, θεώρησε ότι η περίπτωση αυτή δεν εμπίπτει στην κατηγορία των θεμάτων των οποίων θα μπορούσε να επιληφθεί αυτεπάγγελτα. Επειδή τέθηκε το θέμα της διερεύνησης πληροφοριών που λαμβάνουν οι δημοσιογράφοι, και χωρίς να αναφέρεται με κανένα τρόπο στη συγκεκριμένη περίπτωση, η Επιτροπή επαναλαμβάνει προηγούμενη θέση της ότι σε σοβαρές περιπτώσεις και ιδιαίτερα όταν οι πληροφορίες αφορούν σε προσωπικά θέματα, οι δημοσιογράφοι καλό θα ήταν να τις διερευνούν σχολαστικά και να τις θέτουν υπόψη των άμεσα ενδιαφερομένων. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα ΜΜΕ δεν μπορούν να δημοσιοποιήσουν πληροφορίες τους σε περίπτωση αδυναμίας διερεύνησής τους, οφείλουν όμως να προβαίνουν σε επανόρθωση ή και σε απολογία σε περίπτωση δημοσίευσης ανακριβών πληροφοριών.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
22/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
12/10/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε αυτεπάγγελτα και κατόπιν παραπόνου (22/16/7/2009) της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού κ. Λήδας Κουρσουμπά, δημοσίευμα της «Σημερινής», σε σχέση με δικαστική απόφαση, στο οποίο αποκαλύφθηκε η ταυτότητα ανήλικου παιδιού, το όνομα του οποίου είχε εμπλακεί σε δικαστική διαμάχη μεταξύ της μητέρας και του συζύγου της, Το δημοσίευμα, ημερομηνίας 16ης Ιουλίου, αφορούσε σε δικαστική διαδικασία, στην οποία δύο γιατροί του δημοσίου και δύο ιδιώτες γιατροί κατηγορούντο ότι, σε συνεργασία με μια γυναίκα απέκρυβαν για έξι χρόνια από το σύζυγό της μητέρας στοιχεία τα οποία αποδείκνυαν ότι δεν ήταν ο βιολογικός πατέρας του παιδιού της. Το δημοσίευμα ανέφερε, πέραν των στοιχείων των εμπλεκομένων στη δικαστική υπόθεση, το όνομα του παιδιού, το χρόνο γέννησής του και δεδομένα υγείας, γενεαλογικά δεδομένα και οικογενειακά δεδομένα. Η κ. Κουρσουμπά ανέφερε στο παράπονό της, ότι η αποκάλυψη των δεδομένων αυτών παραβιάζει τις πρόνοιες του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας περί σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επίδειξης ευαισθησίας στην παρουσίαση πληροφοριών που είναι επιβλαβείς… κυρίως στα παιδιά, περί σεβασμού της ιδιωτικής ζωής, περί αποφυγής ειδήσεων που αφορούν στην προσωπική κατάσταση ή ευημερία των παιδιών και σεβασμού των προνοιών της Διεθνούς Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Παιδί. Ανέφερε επίσης ότι το δημοσίευμα αντιβαίνει στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, που έχει αυξημένη ισχύ έναντι των εθνικών νόμων, καθώς και στον εθνικό νόμο περί Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Η «Σημερινή» απολογήθηκε για την αποκάλυψη του ονόματος του παιδιού και την αναφορά σε προσωπικά και οικογενειακά δεδομένα και απέδωσε την ενέργειά της αυτή σε παραδρομή, στην προσπάθεια του δημοσιογράφου να ενημερώσει για μια ενδιαφέρουσα υπόθεση. Η Επιτροπή διαπίστωσε την παραβίαση των προνοιών του κώδικα περί παρέμβασης στην ιδιωτική ζωή, την αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων και τη δημοσιοποίηση της ταυτότητας παιδιού σε σχέση με την προσωπική του ευημερία και αποφάσισε ότι μετά την απολογία της εφημερίδας το θέμα θεωρείται λήξαν.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
21/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
12/10/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (21/21/7/2009) από το δημοτικό σύμβουλο Αγίου Δομετίου κ. Μιχάλη Κωνσταντινίδη για άρνηση δημοσίευσης κειμένου του από την εφημερίδα «Αγιος Δομέτιος», που εκδίδεται από το Δήμο Αγίου Δομετίου. (ανάλογο παράπονο εξετάστηκε το 2008, υπόθεση 4/2008). Ο κ. Κωνσταντινίδης ανέφερε στο παράπονό του ότι η εφημερίδα «Αγιος Δομέτιος» αρνήθηκε να δημοσιεύσει απόψεις/εισηγήσεις του σχετικά με το Τοπικό Σχέδιο Λευκωσίας (αναθεώρηση πολεοδομικών ζωνών), κατά παράβαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης και του δικαιώματος της ελευθερίας έκφρασης. Ο Δήμαρχος Αγίου Δομετίου απάντησε στο παράπονο επαναλαμβάνοντας προηγούμενες θέσεις του ότι η εφημερίδα «Αγιος Δομέτιος «κυκλοφορεί βάσει αποφάσεων και εντολών που προσδιορίζει το εκάστοτε Δημοτικό Συμβούλιο…με σκοπό την ενημέρωση και την επικοινωνία με τους Δημότες…γι’ αυτό και χαρακτηρίζεται ως ενημερωτικό Δελτίο του Συλλογικού Οργάνου και των Αποφάσεών του». Οσον αφορά τη συγκεκριμένη άρνηση δημοσίευσης των απόψεων του κ. Κωνσταντινίδη, ο Δήμαρχος Αγίου Δομετίου ανέφερε ότι η επιστολή του αφορούσε «υποθέσεις εσωτερικού χειρισμού και ο ίδιος προσπαθεί να παρουσιασθεί ως ο εμπνευστή των διαφόρων έργων και προτάσεων, ενώ αυτά υλοποιούνται κατόπιν αποφάσεων από το Δημοτικό Συμβούλιο». Ο κ. Κωνσταντινίδης υπέδειξε ότι στο τελευταίο τεύχος της εφημερίδας, πριν από την υποβολή του παραπόνου του, πέντε άλλοι δημοτικοί σύμβουλοι εκφράζουν απόψεις για διάφορα θέματα του Δήμου. Από την εξέταση της εφημερίδας προκύπτει ότι στην έκδοση Απριλίου, 2005, Αρ. Φύλλου 43, δημοσιεύονται κείμενα που προέρχονται από δημοτικούς συμβούλους, οι οποίο αναφέρονται ως πρόεδροι διαφόρων επιτροπών, καθώς και δύο κείμενα του Δημάρχου Αγίου Δομετίου. Τα στοιχεία είναι ανάλογα με εκείνα τα οποία είχαν οδηγήσει στην έκδοση απόφασης της Επιτροπής σε παράπονο που είχε υποβάλει ο κ. Κωνσταντινίδης το Μάιο του 2008. Η Επιτροπή, εξετάζοντας τα γεγονότα, διαπιστώνει ότι η εφημερίδα «Αγιος Δομέτιος» δημοσιεύει ειδήσεις, πληροφορίες και άρθρα από διάφορα άτομα για το Δήμο Αγίου Δομετίου, που ενδιαφέρουν τους κατοίκους του προαστίου. Η εφημερίδα εκδίδεται από το Δήμο Αγίου Δομετίου και αποτελεί ιδιοκτησία του Δήμου, δηλαδή των δημοτών και όχι του εκάστοτε Δημάρχου ή Δημοτικών Συμβούλων. Κατά συνέπεια δεν αποτελεί ιδιοκτησία ή όργανο του εκάστοτε Δημάρχου ή του Δημοτικού Συμβουλίου, για να παρέχουν ή να στερούν κατά το δοκούν το δικαίωμα της ελευθερίας έκφρασης και μάλιστα κατά παράβαση και της αρχής της ίσης μεταχείρισης. Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, η Επιτροπή αποφάσισε ότι η άρνηση δημοσίευσης κειμένων του κ. Κωνσταντινίδη, ενός Δημοτικού Συμβούλου, στην εφημερίδα του Δήμου Αγίου Δομετίου, συνιστά παραβίαση των προνοιών του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας περί ίσης μεταχείρισης και αποφυγής δυσμενών διακρίσεων και συνιστά στέρηση του δικαιώματος της ελευθερίας έκφρασης. Η Επιτροπή εξέφρασε την απαρέσκειά της για την επίμονη άρνηση άρσης της παραβίασης των προνοιών αυτών του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας και ιδιαίτερα για τη στέρηση του δικαιώματος της ελευθερίας έκφρασης, το οποίο είναι κατοχυρωμένο τόσο από το Σύνταγμα όσο και από Διεθνείς Συμβάσεις, τις οποίες υπέγραψε η Κυπριακή Δημοκρατία και έχουν αυξημένη τυπική ισχύ έναντι της εθνικής νομοθεσίας.
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
12/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
12/10/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (12/14/6/2009) του σκηνοθέτη Εύη Γαβριηλίδη για άρνηση της εφημερίδας «Φιλελεύθερος» να δημοσιεύσει επιστολή του σε σχέση με θεατρική κριτική που είχε δημοσιευθεί στην εφημερίδα. Η επιστολή αποτελούσε απάντηση σε κριτική που είχε ασκήσει ο σκηνοθέτης Χρήστος Σιοπαχάς για τα θεατρικά και πολιτιστικά πράγματα, σε σειρά άρθρων του στην εφημερίδα, υπό μορφή επιστολών προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ο κ. Γαβριηλίδης ανέφερε στο παράπονό του ότι τελικά έδωσε την επιστολή στη «Χαραυγή», που τη δημοσίευσε στις 14 Ιουνίου, 2009, εξηγώντας ότι αναγκάστηκε να το κάμει γιατί ο «Φιλελεύθερος», ύστερα από μακρές συνεννοήσεις και διαβεβαιώσεις ότι η επιστολή του θα δημοσιευόταν, τελικά αρνήθηκε να τη δημοσιεύσει. Στο παράπονό του ο κ. Γαβριηλίδης ανέφερε ότι η αρχική επιστολή του εστάλη στο «Φιλελεύθερο» στις 18 Μαΐου, 2009, αλλά παρά τις πολυάριθμες διαβεβαιώσεις που του δόθηκαν ότι θα δημοσιευόταν, τελικά η εφημερίδα αρνήθηκε με το αιτιολογητικό ότι «ο υπεύθυνος της στήλης των Επιστολών πιστεύει ότι η επιστολή μιλά εναντίον του «Φιλελεύθερου» και έτσι δεν θα τη βάλει». Ο κ. Γαβριηλίδης ανέφερε ότι θεωρούσε την άρνηση δημοσίευσης της επιστολής του ως απαράδεκτη λογοκρισία. Η επιστολή του κ. Γαβριηλίδη, απευθυνόμενη στον κ. Σιοπαχά, ανέφερε: «Αν μου ανέθετε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας ν’ απαντήσω στις ερωτήσεις σου, μια και ο ίδιος ασχολείται με άλλα σοβαρά προβλήματα, θα του αρνιόμουνα. Δεν μπορώ να ασχολούμαι με εκείνους που αερίζονται στις εφημερίδες περί τα θεατρικά (τι τους ταΐζουν άραγε στις Κινηματογραφικές Σχολές στη Ρωσία;). Μου κάνει δε θλιβερή εντύπωση που μια εφημερίδα η οποία θέλει να θεωρείται σοβαρή, όπως Ο Φιλελεύθερος αρέσκεται να ζει μ’ αυτές τις μυρωδιές…» Ο «Φιλελεύθερος» απαντώντας στο παράπονο του κ. Γαβριηλίδη ανέφερε ότι θεώρησε την επιστολή «τουλάχιστον προσβλητική». Περαιτέρω υποστήριξε δεν υπήρξε προσπάθεια στέρησης της ελευθερίας του λόγου, δεδομένου ότι πληροφόρησε τον κ. Γαβριηλίδη ότι «θα μπορούσε να συγγράψει και η εφημερίδα να δημοσιεύσει οτιδήποτε σχετικά με τα υπό αναφορά δημοσιεύματα ήθελε, επί της ουσίας όμως», χωρίς να προσβάλει ή να τείνει να βλάψει την υπόληψη οποιουδήποτε. Ο κ. Γαβριηλίδης απέρριψε κατηγορηματικά τη θέση ότι του προτάθηκε να αλλάξει το κείμενο της επιστολής του. Η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ενώπιόν της δεδομένα, μεταξύ των οποίων και το μακρύ χρονικό διάστημα, ενός περίπου μηνός, των διαβουλεύσεων σχετικά με τη δημοσίευση της επιστολής ή όχι, δεν έχει πεισθεί ότι ζητήθηκε αλλαγή του κειμένου του κ. Γαβριηλίδη και άρνηση εκ μέρους του. Η Επιτροπή εξέτασε κατά πόσο ο κ. Γαβριηλίδης είχε δικαίωμα να ζητήσει να προβεί σε σχολιασμό των άρθρων του κ. Σιοπαχά. Σημείωσε ότι η αρθρογραφία είχε διαχρονικότητα και αναφερόταν στο παρελθόν (περίοδος 1997 και προηγουμένως) και ότι ο κ. Γαβριηλίδης είχε διατελέσει Διευθυντής στο ΘΟΚ από το 1974 μέχρι το 1987 και κατά καιρούς σκηνοθετούσε έργα του (τελευταία φορά το 2008). Κατά συνέπεια, αποδέχθηκε τη θέση του παραπονουμένου ότι ως άνθρωπος του Θεάτρου είχε κάθε δικαίωμα να σχολιάσει απόψεις που είχαν διατυπωθεί για το θέατρο και τους ανθρώπους του. Επίσης η Επιτροπή εξέτασε κατά πόσο στην επιστολή του υπήρχαν εκφράσεις που θα μπορούσαν να ενοχλήσουν ή προσβολή προς την εφημερίδα. Προς το σκοπό αυτό έλαβε υπόψη το περιεχόμενο και εκφράσεις που χρησιμοποιήθηκαν στην αρθρογραφία του κ. Σιοπαχά. Τα άρθρα, συνολικά εννιά, αποτελούσαν κριτική για τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου, για το Διοικητικό Συμβούλιο, τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή, τους σκηνοθέτες και τους ηθοποιούς, ενίοτε με τη χρήση σκληρής γλώσσας και χαρακτηρισμών, όπως «για να τους βιάσει υποκριτικά το κάθε τσουτσέκι»… «εκπρόσωποι των κομμάτων κατοχής…του ΘΟΚ»… «χέρια, πόδια και οπίσθια σ’ ένα μπέρδεμα»… «η νοηματική δυσκοιλιότητα των διευθυντικών κειμένων»… «Ο Ημέτερος Θεατρικός Αττίλας, δημιούργημα ενός κομματικού βαθέως κράτους αλά τούρκα, ένα τσογλάνι στην υπηρεσία των κομματικών σουλτάνων, γιουσουφάκι και γενίτσαρος ταυτόχρονα… που διάγει με οθωμανικές συνήθειες»… «παραδίδονται ως σκεύη ηδονής στη βαρβατιά των ψευδοσκηνοθετών»… «κορίτσι μου…αυτοκαθάρου από τις βρώμικες χερούκλες που άγγιξαν υποκριτικά απάνω σου…» Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η εφημερίδα δεν ενοχλήθηκε από τις φράσεις αυτές, που διάνθιζαν τα κείμενα του κ. Σοπαχά, η Επιτροπή θεωρεί ότι δεν θα έπρεπε να είχε ενοχληθεί ούτε από τη φρασεολογία του κ. Γαβριηλίδη. Ως προς τη θέση ότι ο κ. Γαβριηλίδης χρησιμοποίησε προσβλητικές ή επικριτικές εκφράσεις για την εφημερίδα, η Επιτροπή επισημαίνει ότι υπήρχε η δυνατότητα είτε αφαίρεσης των εκφράσεων αυτών, είτε σχολιασμού και απάντησης. Η Επιτροπή επαναλαμβάνει την πάγια θέση της ότι τα ΜΜΕ έχουν την ευχέρεια συντόμευσης ή αφαίρεσης τμημάτων επιστολών, οσάκις θεωρούν ότι περιέχουν επιλήψιμο περιεχόμενο. Επίσης επισημαίνει ότι τα ΜΜΕ, τα οποία καθημερινώς ασκούν κριτική, υπόκεινται και τα ίδια σε κριτική και οφείλουν να την αποδέχονται και να δημοσιοποιούν κείμενα που τους ασκούν τέτοια κριτική. Υπό το πρίσμα των ανωτέρω η Επιτροπή αποφάσισε ότι η μη δημοσίευση της επιστολής του κ. Γαβριηλίδη συνιστά παραβίαση των προνοιών του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας περί του δικαιώματος της ελευθερίας έκφρασης και του δικαιώματος απάντησης.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
19/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
22/07/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΔΙΕΥΘΕΤΗΘΕΝ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (19/22/6/2009) από τον κ. Τάσο Κωστέα ότι ο διευθυντής Ειδήσεων του ΡΙΚ Γιάννης Καρεκλάς, εισάγοντας την εκπομπή «Πρόσωπο με Πρόσωπο» του Τρίτου Προγράμματος στις 20 Ιουνίου, 2009, προέβη σε «απαράδεκτο ρατσιστικό χαρακτηρισμό για τα παιδιά με ειδικές ανάγκες». Ειδικότερα, παραπονέθηκε ότι ο κ. Καρακλάς, σε συνομιλία του με το βοηθό γενικό εισαγγελέα για το πόρισμα στην υπόθεση Αντώνη Προκοπίου Κίτα ανέφερε: «Μήπως κύριε βοηθέ εισαγγελέα το μωρό που γεννήθηκε (εννοώντας την έκδοση του πορίσματος) είναι ένα μωρό μογγολικό, ένα μωρό αλλήθωρο, ένα μωρό ελαττωματικό»; Ο κ. Κωστέας παραπονέθηκε ότι οι χαρακτηρισμοί αυτοί «παραβιάζουν βάναυσα την αξιοπρέπεια και την οντότητα των παιδιών με ειδικές ανάγκες στο σύνολό τους…» Ο κ. Καρεκλάς, ανταποκρινόμενος σε παράκληση της Επιτροπής να παραθέσει τις απόψεις του, παρέπεμψε σε επιστολή του ημερομηνίας 28ης Ιουνίου, 2009, που δημοσιεύθηκε σε απάντηση επικριτικών σχολίων σε εφημερίδες. Στην απάντησή του ο κ. Καρεκλάς απολογήθηκε για τις αναφορές του, αναγνωρίζοντας ότι «ήταν πράγματι ατυχής η φράση μου, η οποία έγινε εν τη ρύμη του λόγου» γεγονός το οποίο αντιλήφθηκε αμέσως, αλλά δεν μπόρεσε να επανορθώσει λόγω της τροπής που πήρε η συζήτηση. Ο κ. Καρεκλάς ανέφερε ότι η φράση δεν εκφράζει το ήθος, ούτε του ΡΙΚ ούτε του ιδίου. Απέρριψε το χαρακτηρισμό της ρατσιστικής προδιάθεσης αναφέροντας ότι ο ίδιος βιώνει το πρόβλημα στο σπίτι του. Η Επιτροπή θεωρεί ότι εν όψει της αναγνώρισης του λάθους από τον κ. Καρεκλά, των εξηγήσεών του και της δημόσιας απολογίας του, το θέμα θεωρείται λήξαν.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
18/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
22/07/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας επιλήφθηκε παραπόνου (18/22/6/2009) από την Πρώτη Ιατρική Λειτουργό κ. Χρυστάλλα Χατζηαναστασίου ότι τα ΜΜΕ ενημέρωσης συμπεριφέρθηκαν αντιδεοντολογικά κατά το χειρισμό περίπτωσης υπό διερεύνηση περιστατικού για τη Γρίπη Α. Η κ. Χατζηαναστασίου ανέφερε ότι τα τηλεοπτικά ΜΜΕ μετέδωσαν στις 21 Ιουνίου, 2009 και την επομένη εφημερίδες δημοσίευσαν «ανακριβείς και ανεξέλεγκτες πληροφορίες ότι υπήρχε νέο κρούσμα Γρίπης Α» και ότι αεροσυνοδός που προσήλθε για εξέταση βρισκόταν στην ίδια πτήση με τρεις Βρετανούς, που βρέθηκαν θετικοί στον ιό. Περαιτέρω παραπονέθηκε ότι τα ΜΜΕ παρουσίασαν την άφιξη ατόμου στον ειδικό χώρο του Νοσοκομείου Λεμεσού για εξέταση πιθανού κρούσματος από τον ιό, «μη σεβόμενα την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την ιδιωτική ζωή». Εξ άλλου, αναφέρθηκε σε περίπτωση υπό διερεύνηση περιστατικού, κατά την οποία το νοσηλευτικό προσωπικό αναγκάστηκε να καλύψει με σεντόνι το άτομο που προσήλθε στο νοσοκομείο για προστασία των προσωπικών χαρακτηριστικών του. Τέλος ανέφερε ότι η ίδια συμπεριφορά επιδείχθηκε σε περίπτωση περιστατικού φυματίωσης, στην οποία αποκαλύφθηκε το όνομα του σχολείου του ασθενούς, με αποτέλεσμα να στιγματισθούν καθηγητές και μαθητές. Δεδομένου ότι το παράπονο αφορούσε σε όλα τα ΜΜΕ, η Επιτροπή έκρινε ότι η περίπτωση δεν θα έπρεπε να εξετασθεί ξεχωριστά για κάθε ένα από αυτά, αλλά ως σύνολο, και αντί απόφασης να προβεί σε διαπιστώσεις για το χειρισμό του θέματος, προς γενική ενημέρωση, τόσο των ίδιων των ΜΜΕ όσο και του κοινού. Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε διεξοδικά τις ειδήσεις ηλεκτρονικών και εντύπων ΜΜΕ σχετικά με το περιστατικό του αεροσυνοδού και διαπίστωσε ότι δημοσιεύθηκαν ή μεταδόθηκαν πληροφορίες που δεν ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα ή ήταν αντιφατικές μεταξύ τους. Μερικά ΜΜΕ περιορίστηκαν να αναφέρουν ότι η περίπτωση του αεροσυνοδού βρισκόταν υπό διερεύνηση. Αλλα ΜΜΕ ανέφεραν μεν ότι το περιστατικό βρισκόταν υπό διερεύνηση αλλά ότι ο αεροσυνοδός νοσηλευόταν στην ειδική μονάδα του νοσοκομείου, υποβάλλοντας ότι η εξέτασή για τον ιό ήταν θετική. Περαιτέρω, ορισμένα από τα ΜΜΕ ανέφεραν ότι ο αεροσυνοδός βρισκόταν στην ιδία πτήση με τρεις νεαρούς Βρετανούς, που νόσησαν μετά την άφιξή τους στην Κύπρο, υποβάλλοντας έντονα ότι είχε μολυνθεί από αυτούς. Η πραγματικότητα για τον αεροσυνοδό είναι ότι δεν βρισκόταν στην ίδια πτήση με τους τρεις Βρετανούς που νόσησαν και ότι η ασθένειά του δεν είχε σχέση με τον ιό της γρίπης Η1Ν1. Επομένως οι ειδήσεις γι’ αυτόν περιείχαν σοβαρές ανακρίβειες. Η Επιτροπή σημείωσε ακόμη ότι τα ΜΜΕ γενικώς, όταν παρουσιάστηκαν τα πρώτα ύποπτα περιστατικά στην Κύπρο, στο τέλος Μαίου, 2009 και προτού υπάρξει επιβεβαίωση κρουσμάτων, έγραψαν ότι η γρίπη ήρθε και στην Κύπρο. Αεξαρτήτως του γεγονότος ότι αργότερα παρουσιάστηκαν κρούσματα της γρίπης, τα πρώτα δημοσιεύματα ήταν ανακριβή, γιατί εκ των υστέρων διαπιστώθηκε ότι οι εξετάσεις στα ύποπτα περιστατικά ήταν αρνητικές. Η Επιτροπή δράττεται της ευκαιρίας να επισημάνει την υποχρέωση των ΜΜΕ να ελέγχουν διεξοδικά την ακρίβεια των ειδήσεών τους και να επιδεικνύουν σεβασμό, τόσο για την ιδιωτική ζωή και τα προσωπικά δεδομένα όσο και για την ακρίβεια των πληροφοριών και να αποφεύγουν εικασίες, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για θέματα που αφορούν στο Δημόσιο Συμφέρον (που περιλαμβάνει τόσο την ασφάλεια όσο και τη δημόσια υγεία) και είναι δυνατό να προκαλέσουν ανησυχία μεταξύ του κοινού.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
17/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
22/07/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΟΧΙ, ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας ασχολήθηκε με το θέμα της δημοσίευσης εγγράφων του Γενικού Εισαγγελέα, τα οποία φωτογραφήθηκαν εν αγνοία του και εξέτασε δημόσιες καταγγελίες του Γενικού Εισαγγελέα για υποκλοπή τους, καθώς και αίτημα της εφημερίδας «Πολίτης» όπως αποφασίσει εάν η δημοσιοποίηση των εγγράφων συνιστά ή όχι παραβίαση των κανόνων δημοσιογραφικής δεοντολογίας. (υπόθεση 17/22/6/2009) Σύμφωνα με τα κοινώς παραδεκτά γεγονότα, στις 19 Ιουνίου, 2009, ο Γενικός Εισαγγελέας Πέτρος Κληρίδης συγκάλεσε διάσκεψη τύπου για να ανακοινώσει τις αποφάσεις της Νομικής Υπηρεσίας σχετικά με τη διατύπωση κατηγοριών εναντίον μελών της Αστυνομίας και άλλων, σχετικά με την υπόθεση απόδρασης του ισοβίτη Αντώνη Προκοπίου Κίτα και διαφυγής του από το σημείο ανακοπής του από ομάδα αστυνομικών. Στη δημοσιογραφική διάσκεψη ανακοινώθηκε απόφαση διατύπωσης κατηγοριών εναντίον πέντε ατόμων, τεσσάρων αξιωματικών της αστυνομίας και του Διευθυντή Φυλακών. Την επόμενη ημέρα, δύο εφημερίδες, ο «Πολίτης» και ο «Φιλελεύθερος» δημοσίευσαν φωτογραφίες εγγράφων που λήφθηκαν από φωτογράφους, οι οποίοι είχαν κινηθεί πίσω από το γραφείο, στο οποίο καθόταν ο Γενικός Εισαγγελέας. Ο «Πολίτης» δημοσίευσε δύο φωτογραφίες εγγράφων, με την εξήγηση ότι το ένα αφορούσε χειρόγραφο σημείωμα του Γενικού Εισαγγελέα, που αναφερόταν σε έξι άτομα, με πρώτο τον τότε Αρχηγό της Αστυνομίας και το άλλο ότι αποτελούσε την πρώτη σελίδα εισήγησης ποινικών ανακριτών που είχαν διερευνήσει την υπόθεση, ως προς τα άτομα που έπρεπε να διωχθούν και το είδος των κατηγοριών που θα διατυπώνονταν εναντίον τους. Ο «Φιλελεύθερος» δημοσίευσε μόνο φωτογραφία του χειρόγραφου σημειώματος του Γενικού Εισαγγελέα, με εικασίες ότι «είχε ετοιμασθεί πριν την παραίτηση του Αρχηγού Αστυνομίας και φαίνεται να σχετίζεται με τις ευθύνες που προέκυπταν από το πόρισμα». Ο «Πολίτης» διατύπωσε εικασίες σχετικά με την αφαίρεση του Αρχηγού της Αστυνομίας από την ομάδα των ατόμων που θα διώκονταν, ο οποίος, στο μεταξύ, ύστερα από συνάντησή του με τον Γενικό Εισαγγελέα, είχε ανακοινώσει την παραίτησή του την προτεραία της δημοσιογραφικής διάσκεψης. Την επομένη της δημοσίευσης των φωτογραφιών των εγγράφων, ο Γενικός Εισαγγελέας, με δηλώσεις του ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές έθεσε έντονα θέμα αντιδεοντολογικής εξασφάλισης των εγγράφων εν αγνοία του και δημοσιοποίησης τους. Μετά το δημόσιο παράπονο του Γενικού Εισαγγελέα, ο Αρχισυντάκτης της εφημερίδας «Πολίτης» Σωτήρης» Παρούτης ζήτησε από την Επιτροπή να εξετάσει κατά πόσο η δημοσιοποίηση των εγγράφων ήταν αντιδεοντολογική και υπέβαλε υπόμνημα στο οποίο παρέθεσε το ιστορικό της λήψης και δημοσίευσης των φωτογραφιών των εγγράφων, καθώς και τις απόψεις του για τις καταγγελίες του Γενικού Εισαγγελέα. Συνοπτικά, ανέφερε ότι τα έγγραφα φωτογραφήθηκαν τυχαία από το φωτογράφο της εφημερίδας, ο οποίος εκινείτο στο χώρο της δημοσιογραφικής διάσκεψης και έπαιρνε φωτογραφίες από διάφορες οπτικές γωνίες. Πρόσθεσε ότι οι δημοσιογράφοι και φωτογράφοι είχαν κληθεί στη δημοσιογραφική διάσκεψη και δεν πήγαν απρόσκλητοι και ότι τα έγγραφα ήταν εκτεθειμένα στο γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα και στη θέα των δημοσιογράφων και φωτογράφων. Περαιτέρω ανέφερε ότι αν ο Γενικός Εισαγγελέας ήθελε να κρύψει κάτι ή να μην αποκαλυφθεί κάτι, δεν έπρεπε να μεταφέρει μαζί του κανένα στοιχείο. Ως προς τις εικασίες που διατυπώθηκαν, ανέφερε ότι το γεγονός ότι δίπλα στο όνομα του Αρχηγού της Αστυνομίας σε ένα από τα έγγραφα υπήρχε κόκκινος κύκλος με ένα πλην μέσα, προσέδιδε σημασία στο έγγραφο και επέτρεπε, σε συνδυασμό με τις πληροφορίες που τελικά ανακοινώθηκαν, να διατυπωθούν δημοσιογραφικές εικασίες. Επικαλούμενος τα γεγονότα, υποστήριξε την άποψη δεν υπήρξε οποιαδήποτε παραβίαση των κανόνων δημοσιογραφικής δεοντολογίας ως προς τη φωτογράφηση των εγγράφων και ανέφερε περιπτώσεις κατά τις οποίες, στη Βρετανία φωτογραφήθηκε με τηλεφακό έγγραφο που κρατούσε στέλεχος της υπηρεσίας αντικατασκοπίας και στη Γαλλία φωτογραφήθηκε επιστολή που είχε στα χέρια του στη σκάλα του αεροπλάνου ο πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί. Ο «Φιλελεύθερος» υποστήριξε ότι το σημείωμα φωτογραφήθηκε ενώ βρισκόταν μπροστά από το Γενικό Εισαγγελέα στη διάρκεια της διάσκεψης τύπου, ότι τα έγγραφα δεν λήφθηκαν με ψευδείς παραστάσεις ή με δόλιο τρόπο και ότι η δημοσίευση του δεν ήταν αντιδεοντολογική, δεδομένου ότι «ο τύπος έχει καθήκον να μεταδίδει πληροφορίες σε θέματα δημοσίου ενδιαφέροντος», με βάση τη συνταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία του τύπου. Ο «Φιλελεύθερος» ανέφερε επίσης ότι επικοινώνησε με το Γενικό Εισαγγελέα και τον ενημέρωσε σχετικά με τη φωτογράφηση του σημειώματος, ζήτησε τις απόψεις του και τις δημοσίευσε. Ο Γενικός Εισαγγελέας, ανταποκρινόμενος σε παράκληση της Επιτροπής να την πληροφορήσει κατά πόσο επιθυμούσε να ζητήσει επίσημα από την Επιτροπή να εξετάσει το δημόσιο παράπονό του, ανέφερε ότι, όπως αντιλαμβανόταν, το θέμα βρισκόταν ενώπιόν της για εξέταση όχι λόγω δικής του καταγγελίας, αλλά λόγω παραπομπής του από την εφημερίδα «Πολίτης». Σχολιάζοντας τις παρατηρήσεις του κ. Παρούτη, συμφώνησε ως προς τα γεγονότα, αλλά ανέφερε ότι δεν δέχεται τη θέση πως, επειδή η συνάντηση με τους δημοσιογράφους έγινε στον προκαθορισμένο χώρο, έδινε το δικαίωμα φωτογράφησης των σημειώσεών του, «πολύ δεν περισσότερο της παρουσίασής τους με τον τρόπο που έγινε, όχι μόνο από την εφημερίδα Πολίτης αλλά και από άλλες εφημερίδες ή/και Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης». Περαιτέρω ανέφερε ότι η φωτογραφική κάλυψη της διάσκεψης τύπου ήταν φυσικό να γίνει, «σε καμιά όμως περίπτωση δεν δικαιολογείτο… η λήψη φωτογραφίας πίσω από την πλάτη μου των συγκεκριμένων σημειώσεων». Εξ άλλου, ανέφερε πως «ούτε… αντέχει στη βάσανο το επιχείρημα ότι «αν δεν ήθελε ο Γενικός Εισαγγελέας να εκτεθούν τα επίμαχα έγγραφα στη δημοσιότητα, δεν θα έπρεπε να τα είχε μαζί του». Παραδέχθηκε ότι ο κ. Παρούτης τον ενημέρωσε μέσω φιλικού προσώπου για τη φωτογράφηση των εγγράφων, αλλά δεν επιχείρησε να αποτρέψει τη δημοσίευσή τους, λόγω της σταθερής του θέσης να μη παρεμβαίνει για να αποτρέπει ή να προκαλεί δημοσιεύματα. Ο κ. Κληρίδης ανέφερε ότι ο τρόπος απόκτησης των σημειωμάτων του ήταν τουλάχιστον αντιδεοντολογικός με βάση τις πρόνοιες του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, σύμφωνα με τις οποίες η εξασφάλιση πληροφοριών με μηχανισμούς υποκλοπής ή μακράς φωτογράφησης είναι απαράδεκτη και ότι με εξαίρεση την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, έγγραφα και εικόνες/φωτογραφίες μπορούν να λαμβάνονται μόνο με τη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη τους. Ως προς τον τρόπο παρουσίασης των σημειωμάτων, ο Γενικός Εισαγγελέας ανέφερε ότι η ερμηνεία που δόθηκε σ’ αυτά και οι υπόνοιες που αφέθηκαν εναντίον του ήταν, «το λιγότερο αυθαίρετες». Πρόσθεσε ότι θεωρούσε «κακόπιστη ενέργεια τη δημοσιοποίηση των σημειωμάτων, χωρίς καταρχήν να δοθεί η ευκαιρία σε αυτόν που τα έγραψε να ερμηνεύσει τα γραφόμενά του, εφόσον υπήρχε εύκολα και άμεσα τέτοια ευχέρεια». Περαιτέρω υποστήριξε ότι και όταν ακόμη εξήγησε ο ίδιος την ακριβή σημασία τους, δεν προβλήθηκε στα ΜΜΕ και εξακολούθησε «να προβάλλεται η αβάσιμη ερμηνεία που δόθηκε εξ αρχής, «ότι δηλαδή το συγκεκριμένο σημείωμα που είχε ενώπιον του ο Γενικός Εισαγγελέας αποτελούσε τον κατάλογο των υπόπτων που επρόκειτο να κατηγορηθούν στην υπόθεση Κίτα, από τον οποίο ο κ. Παπακώστας βγήκε την τελευταία στιγμή, γιατί έτσι έκρινε ο Γενικός Εισαγγελέας την υστάτη». Η Επιτροπή, κατά την εξέταση του θέματος, έλαβε υπόψη το γεγονός ότι υπήρξε μακρά συζήτηση και έντονο δημόσιο ενδιαφέρον γύρω από την όλη υπόθεση, που απασχόλησε την κοινή γνώμη για πάνω από έξι μήνες και έκρινε ότι η ενασχόληση των ΜΜΕ σε έκταση και λεπτομέρεια ήταν απόλυτα θεμιτή. Με βάση τα γεγονότα και τις εκατέρωθεν θέσεις, αποφάσισε ότι δεν τεκμηριώθηκε το παράπονο για υποκλοπή, γιατί δεν προέκυψε δόλος ως προς τη φωτογράφηση των εγγράφων, δεδομένου ότι οι φωτογραφίες λήφθηκαν τυχαία στη διάρκεια ενός γεγονότος, στο οποίο είχαν προσκληθεί φωτογράφοι και δημοσιογράφοι. Θα υπήρχε υποκλοπή ή λήψη εγγράφων ή φωτογραφιών, χωρίς τη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη τους, κατά παράβαση της σχετικής πρόνοιας του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, εάν υπήρχε μη εξουσιοτοτημένη παρουσία φωτογράφων στο χώρο, ή δόλος από μέρους τους, ή εάν κάποιος τα έπαιρνε λάθρα και επί σκοπώ από το γραφείο. Οι φωτογράφοι και δημοσιογράφοι κλήθηκαν σε μια δημοσιογραφική διάσκεψη και ενήργησαν εντός των δικαιωμάτων τους μεταδίδοντας πληροφορίες που περιήλθαν στην αντίληψή τους. Ως προς το σχολιασμό της σημασίας των εγγράφων, η Επιτροπή αποδέχθηκε τη θέση του Γενικού Εισαγγελέα ότι οι δύο εφημερίδες που δημοσίευσαν τα έγγραφα όφειλαν όχι απλώς να θέσουν υπόψη του το γεγονός της κατοχής των εγγράφων, αλλά, εφ’ όσον προχώρησαν στη διατύπωση δικών τους εικασιών ως προς την έννοια και τη σημασία τους, να ζητήσουν τις δικές του θέσεις επί του θέματος, όπως προβλέπεται από τον Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας για το δικαίωμα απάντησης. Από την εξέταση των δημοσιευμάτων, προκύπτει ότι οι δύο εφημερίδες συνόδευσαν τη δημοσίευση των φωτογραφιών με δικές τους εικασίες και ερμηνείες, χωρίς τις θέσεις του Γενικού Εισαγγελέα, που δημοσιεύθηκαν τις επόμενες ημέρες. Η σχετική πρόνοια του Κώδικα αναφέρει ότι «τα ΜΜΕ παρέχουν στους επηρεαζομένους, στην κατάλληλη περίπτωση και ιδιαιτέρως όταν έχουν υποστεί επίθεση, την ευκαιρία να απαντήσουν…» Είναι η άποψη της Επιτροπής ότι η «κατάλληλη περίπτωση» ήταν πριν από τη δημοσίευση εικασιών από τα ΜΜΕ, εν όψει μάλιστα και του γεγονότος ότι με τις εικασίες επιρρίφθηκε μομφή στο Γενικό Εισαγγελέα ή αφέθηκαν υπονοούμενα ότι είχε αφαιρέσει από τον κατάλογο των κατηγορουμένων τον τέως Αρχηγό της Αστυνομίας, στο πλαίσιο κάποιας συναλλαγής. Ως προς τη θέση ότι τα ΜΜΕ, δημοσιεύοντας εκ των υστέρων τις θέσεις του Γενικού Εισαγγελέα, επέμειναν στις δικές τους ερμηνείες, η Επιτροπή αποφάσισε ότι η δημοσίευσή των απαντήσεων του συνιστούσε υποχρέωση των ΜΜΕ στο πλαίσιο της υποχρέωσης για παροχή ευκαιρίας απάντησης, αλλά ήταν εντός των δικαιωμάτων τους να επιμείνουν στις δικές τους ερμηνείες, με βάση την πρόνοια του Κώδικα ότι τα ΜΜΕ «έχουν δικαίωμα να υποστηρίζουν συγκεκριμένες θέσεις» εφ’ όσον καθιστούν σαφή τη διάκριση μεταξύ γεγονότος και ερμηνείας, σχολίου ή εικασίας. ΕΠΙΣΤΟΛΗ Γ. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ Μετά την κοινοποίηση της απόφασης, ο Γενικός Εισαγγελέας διαβίβασε στην Επιτροπή την ακόλουθη επιστολή: "Σας ευχαριστώ για την επιστολή σας ημερομηνίας 31 Ιουλίου 2009, με την οποία είχατε την καλοσύνη να μου στείλετε την απόφαση της Επιτροπής Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας σε σχέση με το θέμα της φωτογράφησης και δημοσίευσης εγγράφων που έγινε κατά τη διάρκεια δημοσιογραφικής διάσκεψης στο γραφείο μου στις 19 Ιουνίου 2009. Θα ήθελα επί του προκειμένου να εκφράσω μόνο κάποιες παρατηρήσεις, χωρίς τούτο να σημαίνει ότι δεν σέβομαι τις απόψεις της Επιτροπής. Στην εν λόγω απόφαση αναφέρεται ότι η Επιτροπή αποφάσισε ότι δεν τεκμηριώθηκε το «παράπονο για υποκλοπή». Εν πρώτοις, θα ήθελα να παρατηρήσω ότι ουδέποτε υπέβαλα τέτοιο παράπονο προς την Επιτροπή σας- εξέφοασα όμως την άποψη ότι η συμπεριφορά του συγκεκριμένου φωτορεπόρτερ, η δημοσίευση των φωτογραφιών στη συνέχεια και ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάστηκε το όλο θέμα δεν συνήδε με τους κανόνες που πρέπει να διέπουν τη συμπεριφορά των δημοσιογράφων. Την άποψη αυτή να μου επιτρέψετε να εξακολουθήσω να έχω. Αναφέρεται επίσης στην απόφαση της Επιτροπής ότι το παράπονο δεν τεκμηριώθηκε «γιατί δεν προέκυψε δόλος ως προς τη φωτογράφηση, δεδομένου ότι οι φωτογραφίες λήφθηκαν τυχαία στη διάρκεια ενός γεγονότος στο οποίο είχαν προσκληθεί φωτογράφοι και δημοσιογράφοι». Δεν αντιλαμβάνομαι τι εννοείτε με τη φράση «δεν προέκυψε δόλος», γιατί ολοφάνερα πρόθεση του φωτορεπόρτερ ήταν η λήψη των φωτογραφιών και δεν μπορεί να γίνεται λόγος ότι αυτές «λήφθηκαν τυχαία», αφού ο συγκεκριμένος φωτορεπόρτερ στάθηκε πίσω από την πλάτη μου, έστρεψε και εστίασε το φακό του στα συγκεκριμένα έγγραφα και πήρε τις φωτογραφίες. Αναφέρεται επίσης στην απόφαση ότι θα υπήρχε υποκλοπή ή λήψη εγγράφων ή φωτογραφιών, χωρίς τη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη τους, μόνο αν υπήρχε μη εξουσιοδοτημένη παρουσία φωτογράφων στο χώρο ή δόλος από μέρους τους ή αν κάποιος τα έπαιρνε λάθρα και επί σκοπώ από το γραφείο. Αν αυτές είναι οι μόνες περιπτώσεις που μπορεί να υπάρχει υποκλοπή ή λήψη εγγράφων ή φωτογραφιών χωοίς τη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη τους, νομίζω ότι ανοίξατε επικίνδυνους δρόμους για τη δημοσιογραφία. Ειλικρινά δεν είναι η πρόθεση μου να αμφισβητήσω με οποιοδήποτε τρόπο είτε την κρίση είτε την ακεραιότητα της Επιτροπής. Επιτρέψτε μου όμως να έχω τις δικές μου απόψεις αναφορικά με συγκεκριμένα θέματα". ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Η Επιτροπή, χωρίς διάθεση αντιδικίας, προβαίνει στις ποιο κάτω παρατηρήσεις: 1. Ο Γενικός Εισαγγελέας πράγματι δεν έκαμε παράπονο για υποκλοπή, αλλά μίλησε για αντιδεοντολογική συμπεριφορά. Η Επιτροπή, με βάση τον Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας και την πρακτική της, όταν εξετάζει παράπονα για αντιδεοντολογική συμπεριοφορά αφ' ενός εξειδικεύει το γενικό όρο "αντιδεοντολογική συμπεριφορά" και αφ' ετέρου εξετάζει όλες τις πιθανές παραβιάσεις, ακόμη και αν δεν αναφέρονται ρητά στο παράπονο. 2. Οι περιπτώσεις αντιδεοντολογικής συμπεριφοράς στην εξασφάλιση πληροφοριών από δημοσιογράφους είναι η υποκλοπή πληροφοριών ή η εξασφάλισή τους με παραπλάνηση ή δόλο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση οι δημοσιογράφοι φωτογράφοι ενεργούσαν στο πλαίσιο της αποστολής τους να καταγράφουν ο,τιδήποτε θα γινόταν ή θα λεγόταν στη δημοσιογραφική διάσκεψη και αυτό έπραξαν. 3. Πράγματι υπάρχουν πολλοί άλλοι τρόπο υποκλοπής ή εξασφάλισης εγγράφων χωρίς τη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη τους. Η φρασεολογία της απόφασης αναφέρεται μόνο στη συγκεκριμένη περίπτωση της δημοσιογραφικής διάσκεψης και όχι σε οποιεσδήποτε αλλες πιθανές περιπτώσεις.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
16/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
22/07/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας ασχολήθηκε με την περίπτωση δύο παιδιών που σκοτώθηκαν σε οδικό δυστύχημα στην Πάφο (υπόθεση 16/17/6/2009), την οποία έθεσε υπόψη της ο δημοσιογράφος Βάσος Βασιλείου. Ειδικότερα, ο κ. Βασιλείου έθεσε το ερώτημα κατά πόσο είναι επιτρεπτό τα ΜΜΕ να στιγματίζουν δύο παιδιά 12 και 14 χρόνων που σκοτώθηκαν σε δυστύχημα με μοτοποδήλατο, με αναφορές σε αόριστες πληροφορίες ότι το μοτοποδήλατο ήταν κλοπιμαίο. Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι στις 28/6/2009 ορισμένα ηλεκτρονικά ΜΜΕ μετέδωσαν και στις 29/6/2009 μερικές εφημερίδες δημοσίευσαν ότι τα δύο παιδιά επέστρεφαν από πάρτι φίλου τους στην Πέγεια, επιβαίνοντας σε κλεμμένο μοτοποδήλατο, το οποίο συγκρούστηκε με διπλοκάμπινο όχημα. Επίσης έκαμαν αναφορά στον τρόπο με τον οποίο νεαροί προμηθεύονται μοτοποδήλατα, αν και ανήλικοι, καθώς και στην ευθύνη των γονέων, γενικώς, να ασκούν επιτήρηση στα παιδιά τους. Η Επιτροπή ενημερώθηκε από το Γραφείο Τύπου της Αστυνομίας πως από τις αστυνομικές εξετάσεις προέκυψε ότι: 1. Το μοτοποδήλατο του οποίου επέβαιναν τα δύο παιδιά είχε παραποιημένους αριθμούς μηχανής και δεν κατέστη δυνατό να εξακριβωθεί σε ποιον ανήκει και επομένως δεν είναι βέβαιο κατά πόσο ήταν κλοπιμαίο. 2. Δεύτερο μοτοποδήλατο που βρέθηκε στη σκηνή του δυστυχήματος ήταν κλοπιμαίο. 3. Δεν έχει εξακριβωθεί πώς τα μοτοποδήλατα περιήλθαν στην κατοχή των παιδιών, με πιθανότερη την εκδοχή να κλάπηκαν από άλλους και τα παιδιά να τα αγόρασαν ή να τα δανείστηκαν από άλλους. Λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία αυτά, η Επιτροπή κατέληξε στην απόφαση ότι οι αναφορές των ΜΜΕ σε κλοπιμαία μοτοποδήλατα ήταν ανακριβείς και έτειναν να δημιουργήσουν εντυπώσεις για εμπλοκή των παιδιών σε κλοπή, ενώ στην πραγματικότητα ούτε η Αστυνομία γνωρίζει την προέλευση των μοτοποδηλάτων. Επίσης αποφάσισε ότι η αναφορά αυτή δημιουργεί πρόσθετο πόνο για τις οικογένειες των θυμάτων, πέραν του γεγονότος ότι σπιλώνει τη μνήμη δύο παιδιών κατά παράβαση των προνοιών του Κώδικα για αποφυγή διασυρμού και επίτασης του ανθρώπινου πόνου. Η Επιτροπή σημείωσε ότι η προέλευση των μοτοποδηλάτων δεν είχε καμιά άμεση σχέση με το δυστύχημα. Τα ΜΜΕ που επέλεξαν να αναφερθούν στις πληροφορίες αυτές όφειλαν να το πράξουν με το σωστό τρόπο, δηλαδή να αναφέρουν ότι επρόκειτο για πληροφορίες που βρίσκονταν υπό αστυνομική διερεύνηση.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
20/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
22/07/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (20/1/7/2009) του Υπουργού Εσωτερικών κ. Νεοκλή Συλικιώτη, για αντιδεοντολογικό δημοσίευμα του «Φιλελεύθερου», Ειδικότερα, ο κ. Συλικιώτης παραπονέθηκε ότι στις 27/6/2009, ο «Φιλελεύθερος δημοσίευσε επιστολή αναγνώστη που αναφερόταν στην κατακράτηση χρηματικού ποσού που πλήρωσε πολίτης για οριοθέτηση κτήματός του από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας. Μετά την πάροδο δύο ετών η οριοθέτηση έγινε, με υπόδειξη του Υπουργείου Εσωτερικών, από ιδιώτη χωρομέτρη, χωρίς όμως να του επιστραφούν τα χρήματα που κατέβαλε στο Κτηματολόγιο. Η εφημερίδα δημοσίευσε την επιστολή κάτω από τον τίτλο «Όχι απάτη, αλλά φανερή κλεψιά» και ακριβώς κάτω από τον τίτλο τη φωτογραφία του Υπουργού Εσωτερικών, χωρίς καμιά λεζάντα ή επεξήγηση για το λόγο ή τη σκοπιμότητα της δημοσίευσης της φωτογραφίας. Ο Υπουργός Εσωτερικών ανέφερε στο παράπονό του ότι η εφημερίδα, δημοσιεύοντας τη φωτογραφία του «ακριβώς κάτω από τη λέξη «κλεψιά», και χωρίς να αναφέρεται το όνομά του στο δημοσίευμα, «ουσιαστικά συσχετίζει τη φωτογραφία με την κλεψιά και υποβάλλει στον αναγνώστη ότι ο Υπουργός είναι κλέφτης». Η εφημερίδα απάντησε ότι θεωρήθηκε από τον υπεύθυνο συντάκτη πως «το περιεχόμενο της επιστολής δικαιολογούσε να πλαισιωθεί με φωτογραφία του πολιτικού προϊσταμένου του Κτηματολογίου και γι’ αυτό δημοσίευσε τη φωτογραφία του υπουργού Εσωτερικών». Περαιτέρω ανέφερε ότι «είναι συνήθης τακτική και απολύτως δεοντολογική…όταν υπάρχουν καταγγελίες που αφορούν τμήματα υπουργείου να αναζητούνται ευθύνες και απαντήσεις από τους πολιτικούς προϊσταμένους…» Η Επιτροπή μελέτησε τις εκατέρωθεν θέσεις και έλαβε υπόψη τη θέση της εφημερίδας ότι συνηθίζεται να δημοσιεύονται φωτογραφίες αρμοδίων υπουργών οσάκις ανακύπτουν κάποια θέματα, καθώς και ότι δεν υπήρχε πρόθεση συσχετισμού με την «κλεψιά». Όμως θεωρεί ότι κάθε περίπτωση κρίνεται από τα δικά της δεδομένα λεπτομέρειες. Η Επιτροπή θεωρεί ότι στην προκειμένη περίπτωση η δημοσίευση της φωτογραφίας του κ. Συλικιώτη, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή μη οποιασδήποτε πρόθεσης, ήταν παραπλανητική, γιατί παραπέμπει σε ευθύνη του εικονιζόμενου και μάλιστα για κλοπή, χωρίς πουθενά στο δημοσίευμα να εξηγείται ότι πρόκειται για τον πολιτικό προϊστάμενο του Κτηματολογίου και χωρίς να δίδεται οποιαδήποτε άλλη εξήγηση για το λόγο που η φωτογραφία δημοσιεύθηκε ένθετη στην επιστολή και κάτω ακριβώς από τη λέξη «κλεψιά». Η Επιτροπή δεν ασχολήθηκε με γενικό παράπονο του Υπουργού ότι η εφημερίδα «επανειλημμένα προσπαθεί να μειώσει και να πλήξει το κύρος» του, «σχολιάζοντας δηλώσεις ή ενέργειες…με τρόπο διαστρεβλωτικό ή παραπλανητικό», δεδομένου ότι δεν παρατέθηκαν συγκεκριμένες περιπτώσεις που θα μπορούσαν να διερευνηθούν. Για το γενικό αυτό παράπονο, η εφημερίδα απάντησε ότι δημοσιεύει και επικριτικά σχόλια –πράγμα που είναι εντός των δικαιωμάτων της- και επαινετικά σχόλια για τον Υπουργό Εσωτερικών, ανάλογα με την περίπτωση. Η Επιτροπή σημείωσε το γεγονός ότι η εφημερίδα, ανταποκρινόμενη στην υποχρέωση των ΜΜΕ να παρέχουν το δικαίωμα απάντησης, δημοσίευσε επιστολή του κ. Συλικιώτη για το θέμα της φωτογραφίας.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
15/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
22/06/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας επιλήφθηκε δημοσιεύματος στην εφημερίδα «Κυπριακό Ποντίκι», ημερομηνίας 5ης Ιουνίου, 2009, στην οποία παρουσιάζεται ο Σύμβουλος του Γ.Γ. για το Κυπριακό Αλεξάντερ Ντάουνερ, δίπλα από τον τίτλο «Ο ΤΟΥΡΚΟΦΙΛΟΣ (και ΤΟΥΡΚΟΣΠΟΡΟΣ)- ΔΙΩΞΤΕ ΤΩΡΑ ΤΟΝ ΑΥΣΤΡΑΛΟ ΜΑΛΑΚΑ!. (υπόθεση 15/17/6/2009). Η Επιτροπή αποφάσισε να εξετάσει αυτεπάγγελτα το θέμα, θεωρώντας το δημοσίευμα εξόφθαλμα αχρείο και ζημιογόνο για τον τόπο. Ζητήθηκαν οι απόψεις της εφημερίδας, που παρέλειψε να το πράξει, γεγονός που αφ’ εαυτού συνιστά παραβίαση της πρόνοιας του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας ότι τα ΜΜΕ και οι λειτουργοί τους έχουν υποχρέωση να συνεργάζονται με την Επιτροπή. Η Επιτροπή κατέληξε στην απόφαση ότι η γλώσσα και οι χαρακτηρισμοί που χρησιμοποίησε η εφημερίδα για τον κ. Ντάουνερ παραβιάζουν την πρόνοια του Κώδικα που προβλέπει ότι το επαγγελματικό επίπεδο των λειτουργών των ΜΜΕ πρέπει να είναι της υψηλότερης δυνατής στάθμης και ότι αποφεύγεται η χρήση γλώσσας με χυδαίο ή αισχρό περιεχόμενο. Η Επιτροπή θεωρεί ότι το περιεχόμενο του δημοσιεύματος δεν είναι μόνο αντίθετο προς τη δημοσιογραφική δεοντολογία, αλλά προσβάλλει τον πολιτισμό του τόπου, υποβιβάζει το επίπεδο της δημοσιογραφίας και προκαλεί ζημιά στην υπόθεση της Κύπρου. Δεδομένου ότι είναι γνωστό ότι ο κ. Ντάουνερ είναι Αυστραλός, η παραπομπή σε τουρκική καταγωγή του με τη λέξη «τουρκόσπορος» συνιστά παραβίαση της πρόνοιας περί μη δημοσίευσης ανακριβών ή παραπλανητικών πληροφοριώΝ. Μετά την κοινοποίηση της απόφασης, η σύνταξη της εφημερίδας δημοσιοποίησε επιστολή απευθυνόμενη προς την Επιτροπή, ισχυριζόμενη ότι δεν έλαβε ούτε την ειδοποίηση της Επιτροπής για παράθεση των απόψεών της, ούτε την ίδια την απόφαση. Επίση υποστήριξε, ανακριβώς, ότι η απόφαση δημοσιοποιήθηκε επιλεκτικά, γιατί η πρακτική είναι να δημοσιοποιούνται όλες οι αποφάσεις και έθετε το ερώτημα γιατί η Επιτροπή επέλεξε να επιληφθεί αυτεπάγγελτα του θέματος, προς υποστήριξη, κατ' ισχυρισμό, του Αλεξάντερ Ντάνουνερ. Η Επιτροπή απάντησε υποδεικνύοντας την ανακρίβεια των ισχυρισμών, με την επισύναψη των αποδείξεων αποστολής των σχετικών εγγράφων με ηλεκτρονικό ταχυδρομείου. Το κείμενο της επιστολής της Επιτροπής έχει ως ακολούθως: "Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εκφράζει θλίψη γιατί είναι υποχρεωμένη να επανέλθει στο θέμα της απόφασής της για δημοσιεύματα της εφημερίδας σας που αναφέρονταν με αήθεις χαρακτηρισμούς στον ειδικό σύμβουλο του Γ.Γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό Αλεξάντερ Ντάουνερ, δεδομένου ότι δεν αποτελεί πρακτική της η διεξαγωγή διαλόγου με τα ΜΜΕ. Το πράττει όχι για να αντιδικήσει, αλλά για να αποκαταστήσει την πραγματικότητα σε σχέση με ισχυρισμούς που δημοσιεύθηκαν στην εφημερίδα σας, στην έκδοση της 31ης Ιουλίου, 2009. Η Επιτροπή, στην απόφασή της, δεν ανέφερε ότι αρνηθήκατε να παραθέσετε τις απόψεις σας. Ανέφερε ότι «ζητήθηκαν οι απόψεις της εφημερίδας, που παρέλειψε να το πράξει…». Και δεν ευσταθεί ο ισχυρισμός σας ότι «ψευδώς» αναφέρεται στην απόφαση ότι ζητήθηκαν οι απόψεις σας, γιατί στην πραγματικότητα οι απόψεις της εφημερίδας ζητήθηκαν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στη διεύθυνση που δίδει η εφημερίδα σας (pontiki@logosnet.cy.net) στις 19/6/2009, στις 10.30 πμ., όπως προκύπτει από την επισυναπτόμενη απόδειξη επιτυχούς αποστολής του ηλεκτρονικού μηνύματος. Αυτή είναι η πρακτική που ακολουθείται με όλα τα ΜΜΕ. Κατά τον ίδιο τρόπο διαβιβάστηκε στην εφημερίδα σας και η απόφαση της Επιτροπής, στις 27/7/2009, ώρα 9.59 π.μ.), όπως και πάλι προκύπτει από την επισυναπτόμενη απόδειξη επιτυχούς αποστολής του μηνύματος. Επομένως δεν ευσταθεί ο ισχυρισμός σας ότι δεν σας απεστάλη η απόφαση και για το λόγο αυτό απευθύνατε στην Επιτροπή δημόσια επιστολή. Επίσης είναι λανθασμένη η πληροφορία σας ότι συνήλθαν τρία μέλη της Επιτροπής και πήραν την απόφαση. Σύμφωνα με τον Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, τον οποίο η Επιτροπή τηρεί με ευλάβεια, οι αποφάσεις λαμβάνονται σε κανονική συνεδρία της Επιτροπής σε απαρτία, που σημαίνει πλειοψηφία των μελών της. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η απόφαση λήφθηκε σε συνεδρία της ολομέλειας της Επιτροπής και μάλιστα σε πλήρη σύνθεση και ομόφωνα, στις 22 Ιουλίου, 2009. Εξ άλλου, είναι ανακριβής ο ισχυρισμός σας ότι η απόφαση για το «Ποντίκι» δημοσιοποιήθηκε επιλεκτικά. Δημοσιοποιήθηκαν και άλλες αποφάσεις και ενδεικτικά αναφέρουμε την απόφαση στην υπόθεση των εγγράφων του Γενικού Εισαγγελέα, για να περιοριστούμε σε απόφαση ανάλογου δημόσιου ενδιαφέροντος. Τέλος, με την απόφασή της η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας δεν υπερασπίστηκε τον Αλεξάντερ Ντάουνερ, και ασφαλώς δεν πήρε καμιά διαταγή από κανένα για να εξετάσει την υπόθεση, όπως ισχυρίζεστε. Με βάση το σύγχρονο σύστημα της αυτορρύθμισης, σε αντιδιαστολή προς την ποινικοποίηση της παραβίασης της δημοσιογραφικής δεοντολογίας, η Επιτροπή υπερασπίστηκε αυτεπάγγελτα τον Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, σύμφωνα με την αποστολή την οποία της ανέθεσαν οι ιδρυτικοί φορείς (Εκδότες -άρα και το «Ποντίκι»-, Ενωση Συντακτών και ηλεκτρονικά ΜΜΕ) που παραβιάστηκε εξόφθαλμα και κατάφωρα. Το ύφος των σχολίων σας για την απόφαση δεν επιτρέπει τη διεξαγωγή διαλόγου επί άλλων σημείων στα οποία αναφέρεστε. Αλλωστε, στόχος της Επιτροπής δεν είναι η αντιπαράθεση αλλά η βελτίωση του επιπέδου της κυπριακής δημοσιογραφίας, ενώ μια απλή ανάγνωση του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας θα δώσει απαντήσεις σε απορίες που περιέχονται στο δημόσιο σχολιασμό της απόφασης για το δημοσίευμα της εφημερίδα σας".
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
14/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
22/06/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (14/16/6/2009) από τον εκπρόσωπο Τύπου της Αστυνομίας ότι η «Αλήθεια» δημοσίευσε παραπλανητικό τίτλο σε σχέση με είδησή της για δηλώσεις του Αρχηγού της Αστυνομίας περί ακατάλληλων αστυνομικών. Το παράπονο, που υποβλήθηκε από τον Εκπρόσωπο Τύπου της Αστυνομίας, Ανώτερο Υπαστυνόμο Μιχάλη Κατσουνωτό, αναφερόταν σε είδηση της εφημερίδας, που δημοσιεύθηκε στις 11/6/2009, σχετικά με υπόμνημα που κατέθεσε ο Αρχηγός της Αστυνομίας στην κοινοβουλευτική επιτροπή Οικονομικών κατά τη συζήτηση θέματος παράτασης του ορίου υπηρεσίας των αστυφυλάκων και λοχιών από το 55ο έτος στο 60ο . Στο τετρασέλιδο υπόμνημά του, ο Αρχηγός της Αστυνομίας ανέφερε ότι "η πρακτική αρκετών ετών έχει καταδείξει ότι όσοι πλησιάζουν το όριο αναγκαστικής αφυπηρέτησης καταφεύγουν στην άδεια ασθενείας και ουσιαστικά παύουν να προσφέρουν αποτελεσματικές υπηρεσίες". Περαιτέρω ανέφερε ότι οι αστυφύλακες, «όταν φθάσουν στο πρόθυρο της ηλικίας αναγκαστικής αφυπηρέτησης δεν επιδεικνύουν το ανάλογο ενδιαφέρον και πρωτοβουλία» και ότι «αναπόφευκτα επέρχεται η κόπωση (πνευματική και σωματική) και παρουσιάζεται έλλειψη ενδιαφέροντος για παραγωγική εργασία». Η εφημερίδα δημοσίευσε ευρεία περίληψη του υπομνήματος κάτω από τον τίτλο: «ΑΠΑΞΙΩΤΙΚΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΡΧΗΓΟ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ, ΠΟΥ ΑΝΤΙΔΡΑ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΑΦΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ»- Αχρηστοι-ανίκανοι αστυνομικοί… Όταν πλησιάσουν το όριο αφυπηρέτησης κάνουν τους άρρωστους, δεν επιδεικνύουν ενδιαφέρον για την υπηρεσία, πάσχουν από πνευματική και σωματική κόπωση». Οι λέξεις «Αχρηστοι-ανίκανοι αστυνομικοί…» ήταν ο κύριος τίτλος του δημοσιεύματος με μεγάλα κτυπητά γράμματα. Η είδηση προκάλεσε αντιδράσεις στο Σύνδεσμο Αστυνομίας, που ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι ο τίτλος με τον οποίο στέγασε η «Αλήθεια» το περιεχόμενο του υπομνήματος του κ. Παπακώστα, («Αχρηστοι, ανίκανοι αστυνομικοί») «δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα» και ότι «τέτοια δημοσιεύματα στόχο έχουν να πλήξουν το κύρος των μελών μας». Η Αλήθεια δημοσίευσε την ανακοίνωση του Συνδέσμου, ικανοποιώντας την πρόνοια του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας περί παροχής του δικαιώματος απάντησης. Ο Υπαστυνόμος Μιχάλης Κατσουνωτός, ανέφερε στο παράπονό του ότι «ο εν λόγω τίτλος ουδόλως ανταποκρίνεται στο περιεχόμενο του υπομνήματος…» και ότι «ο πηχυαίος τίτλος, και μάλιστα πρωτοσέλιδος, μόνο εσφαλμένες εντυπώσεις και παραπλάνηση προκαλεί». Περαιτέρω ανέφερε ότι τέτοιου είδους δημοσιεύματα δεν προσφέρουν έγκυρη και αντικειμενική ενημέρωση και «δημιουργούν λανθασμένες εντυπώσεις και συμβάλλουν στη δημιουργία αρνητικής κοινής γνώμης έναντι της Αστυνομίας». Ο συντάκτης της είδησης Τάκης Αγαθοκλέους, απαντώντας στο παράπονο ανέφερε ότι στα απλά ελληνικά οι αναφορές του Αρχηγού της Αστυνομίας για χρήση του δικαιώματος της άδειας ασθενείας, μη επίδειξη ενδιαφέροντος και την έλευση της πνευματικής και σωματικής κόπωσης στα πρόθυρα της αφυπηρέτησης, καθώς και στην ανάγκη για παρουσία νέων ανθρώπων στη Δύναμη, στα απλά ελληνικά σημαίνουν «οι εν λόγω αστυνομικοί δεν είναι ούτε χρήσιμοι ούτε ικανοί για την υπηρεσία». Επίσης ανέφερε ότι «η Αλήθεια δεν χαρακτήρισε όλους τους αστυνομικούς άχρηστους και ανίκανους, αλλά ερμήνευσε ότι «είναι ο κ. Παπακώστας που με τα πιο πάνω λόγου θεωρεί άχρηστους και ανίκανους τους αστυνομικούς που φτάνουν στο όριο της αφυπηρέτησης». Επισήμανε επίσης ότι η «Αλήθεια» διαφώνησε με τον κ. Παπακώστα, αναφερόμενη σε «απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς». Η Επιτροπή αποφάσισε ότι ο τίτλος της είδησης ήταν παραπλανητικός, δεδομένου ότι σε κανένα σημείο της είδησης ή στο υπόμνημα του Αρχηγού της Αστυνομίας περιέχονται τέτοιοι χαρακτηρισμοί, όπως υποβάλλεται από τον επίτιτλο «απαξιωτικοί χαρακτηρισμοί από τον Αρχηγό της Αστυνομίας...» Η άποψη ότι οι αναφορές του Αρχηγού της Αστυνομίας, «στα απλά ελληνικά σημαίνουν ότι οι εν λόγω αστυνομικοί δεν είναι ούτε χρήσιμοι ούτε ικανοί για την υπηρεσία» συνιστά προϊόν αυθαίρετης ερμηνείας, δεδομένου ότι μπορούν να δοθούν και άλλες ερμηνείες στις αναφορές αυτές. Η Επιτροπή δεν συμφωνεί ότι η αυθαίρετη ερμηνεία και κατά συνέπεια η παραπλάνηση σχετικά με τις αναφορές του Αρχηγού της Αστυνομίας αντισταθμίζεται από το γεγονός ότι διαφώνησε με το περιεχόμενο του υπομνήματος και χαρακτήρισε τις αναφορές στους υπό αφυπηρέτηση αστυνομικούς απαξιωτικές.
ΠΡΟΝΟΙΑ/EΣ ΚΩΔΙΚΑ:
ΜΜΕ:
ΑΡ. ΠΑΡΑΠΟΝΟΥ:
13/2009
ΗΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ:
22/06/2009
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:
ΝΑΙ
Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (13/14/6/2009) για το περιεχόμενο της εκπομπής «60 λεπτά» του ΣΙΓΜΑ που μεταδόθηκε στις 7 Μαΐου, 2009, σχετικά με τη Στέγη «Νέα Ελεούσα», καθώς και εναντίον του παρουσιαστή της εκμπομπής Χρύσανθου Τσουρούλη. Το παράπονο υποβλήθηκε από τη Γιώτα Αυξεντίου, Ψυχολόγο και Μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής της Στέγης «Νέα Ελεούσα», η οποία ανέφερε ότι ο σταθμός και ο παρουσιαστής της εκπομπής στέρησαν το δικαίωμα να ακουσθεί η άλλη φωνή σχετικά με τα καταγγελλόμενα για όσα συμβαίνουν στη Στέγη και κατά συνέπεια η εκπομπή ήταν μονομερής. Περαιτέρω ανέφερε ότι ο παρουσιαστής εξασφάλισε τον έλεγχο της εκπομπής με αντιδεοντολογικούς χειρισμούς και δημιούργησε μια επίπλαστη αντίληψη στους τηλεθεατές. Σε ανάλυση του παραπόνου της, ανέφερε ότι δόθηκε η εντύπωση πως η εκπομπή ήταν ζωντανή και ότι οι τηλεθεατές μπορούσαν να παρέμβουν τηλεφωνικώς, δεδομένου ότι προβαλλόταν το μήνυμα «ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ 22580888», ενώ στην πραγματικότητα η εκπομπή είχε μαγνητοσκοπηθεί νωρίτερα. Εξ άλλου, ανέφερε ότι από τις εικόνες που προβλήθηκαν, με αποτέλεσμα να δοθεί η εντύπωση ότι λήφθηκαν από τη στέγη «Νέα Ελεούσα», στην πραγματικότητα μόνο μερικές ήταν γνήσιες, ενώ οι άλλες δεν προέρχονταν από τη Στέγη. Η παραπονούμενη υποστήριξε ότι υπήρξε «συνειδητή προσπάθειά» του σταθμού και του παρουσιαστή της εκπομπής «να εξαπατήσει το κοινό». Περαιτέρω ανέφερε ότι η Διευθύντρια των Υπηρεσιών Μέριμνας του υπουργείου Εσωτερικών κ. Τούλα Κούλουμου, που πήρε μέρος στην εκπομπή αντιπροσώπευε μόνο τις Υπηρεσίες του τμήματός της και όχι οποιουσδήποτε άλλους φορείς της Στέγης. Από την εξέταση της οπτικογράφησης της εκπομπής προκύπτει ότι μέχρι το 31ο λεπτό της προβαλλόταν στην οθόνη το μήνυμα «ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ 22580888», καθώς και ο τίτλος «ΟΛΗ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ¨ΝΕΑ ΕΛΕΟΥΣΑ¨». Ατομα που είχαν προσπαθήσει να επικοινωνήσουν τηλεφωνικώς στη διάρκεια της μετάδοσης της εκπομπής ανέφεραν στην Επιτροπή ότι τους λέχθηκε είτε ότι «οι γραμμές έχουν κλείσει» ή ότι «δεν μπορείτε να μιλήσετε». Η βοηθός διευθύντρια της Στέγης κ. Νίκη Χρυσοστόμου, ανέφερε ότι από τις εννέα συνολικά εικόνες που προβάλλονταν στη διάρκεια της εκπομπής, μόνο τρεις είχαν ληφθεί από τη Στέγη. Ο τηλεοπτικός σταθμός ΣΙΓΜΑ απέρριψε το παράπονο για αντιδεοντολογικό χειρισμό της εκπομπής, αναφέροντας δια του δικηγόρου του ότι ο δημοσιογράφος δεν απέκλεισε το δικαίωμα επικοινωνίας με τους εμπλεκόμενους φορείς της Στέγης, οι οποίοι κλήθηκαν να μετάσχουν αλλά αποφάσισαν να εκπροσωπηθούν από τη Διευθύντρια των Υπηρεσιών Μέριμνας του υπουργείου Εσωτερικών. Επίσης ανέφερε ότι κλήθηκε και η κ. Αυξεντίου αλλά δεν ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση, εκδοχή την οποία διέψευσε με κατηγορηματικό τρόπο η παραπονούμενη, αναφέροντας ότι ο παρουσιαστής επικοινώνησε μαζί της δύο μήνες μετά την εκπομπή. Εξ άλλου, ο σταθμός υποστήριξε, ανακριβώς, ότι «η εκπομπή μεταδόθηκε ζωντανά και οι τηλεφωνικές γραμμές ήταν ανοικτές» και οι τηλεθεατές είχαν την ευκαιρία να παρέμβουν τηλεφωνικώς. Ως προς τις εικόνες που μεταδόθηκαν και δεν προέρχονταν από τη Στέγη, ο ΣΙΓΜΑ ανέφερε ότι οι σκηνές αυτές «διέφεραν σε ευκρίνεια και χρωματισμό από τις λοιπές σκηνές που προέρχονταν από τη Νέα Ελεούσα, με αποτέλεσμα να καθίσταται σαφές ότι οι σκηνές αυτές δεν προέρχονταν από το ίδιο υλικό μαγνητοσκόπησης». Η κ. Κούλουμου, ανταποκρινόμενη σε παράκληση της Επιτροπής, την πληροφόρησε ότι η εκπομπή στην οποία η ίδια πήρε μέρος είχε οπτικογραφηθεί νωρίτερα (γύρω στις 9 μ.μ.) και ότι η ίδια παρακολούθησε τη μετάδοσή της από το σπίτι της. Επίσης πληροφόρησε την Επιτροπή ότι η παρουσία της στην εκπομπή θεωρείται «ότι απαντά και δεσμεύει τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας και δεν προκύπτει θέμα εκπροσώπησης των Υπηρεσιών από άλλο υπάλληλο». Υπό το φως των ανωτέρω, η Επιτροπή αποφάσισε ότι παραβιάστηκε η πρόνοια του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας ότι «τα ΜΜΕ μεριμνούν ώστε να μη δημοσιεύονται ανακριβείς, παραπλανητικές ή διαστρεβλωτικές της αλήθειας πληροφορίες» με τη δημιουργία της εντύπωσης ότι η εκπομπή μεταδιδόταν ζωντανά. Η παραπλανητική αυτή εντύπωση δημιουργήθηκε με την προβολή του μηνύματος για το τηλέφωνο επικοινωνίας, με την παράλειψη διευκρίνησης ότι η εκπομπή ήταν μαγνητοσκοπημένη και γενικότερα με τη δημιουργία της εντύπωσης από δήλωση του παρουσιαστή ότι θα έπαιρνε τηλεφωνήματα και με τη μετάδοση δύο τέτοιων τηλεφωνημάτων, τα οποία, όμως, είχαν διευθετηθεί εκ των προτέρων. Η Επιτροπή αποφάσισε, επίσης, ότι δεν μπορεί να αποδεχθεί τη θέση ότι από τη διαφορά σε ευκρίνεια των εικόνων που προβλήθηκαν ήταν δυνατό να διαπιστωθεί ποιες προέρχονταν από τη Στέγη και ποιες όχι. Αφ’ ενός δεν διευκρινίστηκε ότι κάποιες εικόνες προέρχονταν από τι Στέγη και κάποιες όχι και δεν αναφέρθηκαν ποιας ποιότητας ήταν οι μεν και οι δε και εφ’ ετέρου δεν είναι δυνατό να αναμένεται από το μέσο τηλεθεατή να ξεχωρίζει την ευκρίνεια των εικόνων και την προέλευση τους από το βαθμό ευκρίνειας. Υπό το φως των ανωτέρω, η Επιτροπή αποφάσισε ότι υπήρξε παραβίαση της ίδιας πρόνοιας περί μη μετάδοσης ανακριβών ή παραπλανητικών πληροφοριών, με τη μετάδοση εικόνων που δεν προέρχονταν από τη Στέγη, σε ρεπορτάζ που περιέγραφε την κατάσταση στη Νέα Ελεούσα, καθώς και σ’ όλη τη διάρκεια της εκπομπής. Υπό το φως της βεβαίωσης της κ. Κούλουμου ότι με την παρουσία της στην εκπομπή εκπροσωπούσε την πλευρά της Στέγης «Νέα Ελεούσα», η Επιτροπή αποφάσισε ότι δεν υπήρξε παραβίαση των προνοιών για ίση μεταχείριση και αντικειμενικότητα ως προς τη σύνθεση της ομάδας των συζητητών και το περιεχόμενο της εκπομπής και απέρριψε το σχετικό παράπονο. Η κ. Κούλουμου είχε την ευκαιρία να παρουσιάσει τις θέσεις της πλευράς της Στέγης και δεν διαπιστώθηκε καμιά προσπάθεια παρεμπόδισης έκφρασης των απόψεων και θέσεών της. Περαιτέρω, ο παρουσιαστής είχε το δικαίωμα να υποστηρίζει συγκεκριμένες θέσεις σχετικά με το θέμα. Η στέρηση του δικαιώματος απάντησης ή παρέμβασης των τηλεθεατών στη διάρκεια της εκπομπής ήταν παρεπόμενη της μετάδοσης της εκπομπής από οπτικογράφηση και όχι σκόπιμη, δεδομένου ότι η οπτικογράφηση έγινε για άλλους πρακτικούς λόγους και όχι για να παρεμποδισθεί οποιοσδήποτε να παρέμβει τηλεφωνικώς στη διάρκεια της εκπομπής.