Δημοσιογραφική κάλυψη των γεγονότων στη Χλώρακα

Με αφορμή τα τεκταινόμενα στη Χλώρακα και την ευρεία κάλυψη από τα Μέσα Ενημέρωσης θεμάτων που αφορούν το μεταναστευτικό, η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας επιθυμεί να παρέμβει στη δημόσια συζήτηση, τονίζοντας την ανάγκη τήρησης των αρχών της Δημοσιογραφίας και του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας.

Η ΕΔΔ αναγνωρίζει ότι το έργο των Δημοσιογράφων στην αντικειμενική και σφαιρική κάλυψη του θέματος, σε τέτοιες στιγμές, καθίσταται εξαιρετικά δύσκολο.

Η συνεχής και αλληλοσυγκρουόμενη πληροφόρηση, ακόμη και η δεδομένη προσπάθεια από διάφορες πηγές να κατευθύνουν τα Μέσα Ενημέρωσης σε αυθαίρετα συμπεράσματα, ενισχύουν την ανάγκη για ιδιαίτερη προσοχή από μέρους των Δημοσιογράφων στην κάλυψη των γεγονότων, στη διασταύρωση των όποιων πληροφοριών, αλλά και στην τεκμηρίωση των όποιων στοιχείων παρουσιάζονται.

Η ΕΔΔ, δρώντας και ως αρμόδια για την προάσπιση της συντακτικής ανεξαρτησίας των Δημοσιογράφων, υπενθυμίζει βασικές αρχές που απορρέουν από τις Διατάξεις του Κώδικα, στην κάλυψη τέτοιας θεματολογίας:

1. Σεβασμός της αλήθειας και του δικαιώματος του πολίτη για αντικειμενική, ολοκληρωμένη και έγκυρη πληροφόρηση, πρόνοια που υπαγορεύει τη διασταύρωση πληροφοριών, από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές και αποφυγή μονομερούς κάλυψης και προβολής γεγονότων. Ακόμα και αν είναι δύσκολη η πρόσβαση σε μαρτυρίες από όλες τις πλευρές, απαιτείται δίκαιη και όσο το δυνατό εμπεριστατωμένη παρουσίαση του θέματος.
2. Αποφυγή της χρήσης του όρου «παράνομος» όταν γίνεται αναφορά σε μετανάστες, ακόμα και αν αυτός χρησιμοποιείται από οποιαδήποτε πηγή ή από τα εμπλεκόμενα πρόσωπα σε δηλώσεις. Οι ορθοί όροι είναι «μετανάστες», «άτυποι» όταν δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί το καθεστώς τους ή «πρόσφυγες» και «αιτητές ασύλου» όπου αυτοί οι όροι μπορούν να επιβεβαιωθούν και «παράτυποι» όταν εισέρχονται παράνομα στη Δημοκρατία.
3. Ισορροπημένη και αμερόληπτη παρουσίαση του θέματος, και αποφυγή τίτλων που είναι παραπλανητικοί ή που μπορεί να υποκινήσουν μίσος και να παραβιάσουν τον Κώδικα.

Με αυτή την αφορμή, η ΕΔΔ υπενθυμίζει τις σχετικές Ειδικές Διατάξεις του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας.

Ειδική Διάταξη 12 / Δυσμενείς Διακρίσεις

12.1 Τα ΜΕ αποφεύγουν οποιαδήποτε απευθείας ή άλλη αναφορά ή ενέργεια εναντίον προσώπου ή ομάδας προσώπων η οποία περιέχει στοιχεία δυσμενούς διάκρισης και προκατάληψης με βάση τη φυλή, το χρώμα, τη γλώσσα, την θρησκεία, τις πολιτικές ή άλλες πεποιθήσεις, την εθνική ή εθνοτική ή κοινωνική προέλευση, την περιουσία, την καταγωγή, το φύλο ή τον προσδιορισμό ή την αλλαγή φύλου, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την εγκυμοσύνη, τη σωματική ή νοητική ή αισθητηριακή ή ψυχική ασθένεια ή αναπηρία και την εξωτερική εμφάνιση.
Γενικά δεν δημοσιεύουν υλικό που προορίζεται ή ενδέχεται να προκαλέσει βλάβη ή να υποκινήσει μίσος εναντίον προσώπου ή ομάδας προσώπων.

12.2 Ισοπεδωτικές και μειωτικές εκφράσεις και χαρακτηρισμοί, χλευασμός, διαπόμπευση και διασυρμός προσώπων ή ομάδων προσώπων είναι ανεπίτρεπτα.

Ειδική Διάταξη 14 / Ρητορική Μίσους

Τα ΜΕ και οι Δημοσιογράφοι μεριμνούν ώστε να μη δημοσιεύεται οποιοδήποτε περιεχόμενο που να ωθεί ή να υποκινεί ή να δικαιολογεί το μίσος, την άσκηση βίας ή τη διάκριση εναντίον ενός ατόμου ή μίας ομάδας ατόμων.

Η ρητορική μίσους μπορεί να λάβει τη μορφή άρνησης, υποβάθμισης ή συγχώρεσης εγκλημάτων, καθώς και ηρωοποίησης ατόμων που διέπραξαν τέτοια εγκλήματα.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η ρητορική μίσους μπορεί να ενσωματώνεται σε δημοσιογραφικό λόγο υπό τη μορφή δηλώσεων, νοείται ότι τα ΜΕ και οι Δημοσιογράφοι έχουν την ευθύνη για το περιεχόμενο που δημοσιεύουν, μεταδίδουν, αναρτούν ή αναπαράγουν, στην ολότητά του.