Αναπαραγωγή βίντεο με σεξιστικό λόγο

Έντονα έχει προβληματίσει την Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας η αβασάνιστη αναπαραγωγή, από διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης, βίντεο που κυκλοφόρησε στην πλατφόρμα TikTok υπό τον τίτλο «Θα εκπαιδεύσω τη γυναίκα σου για 1000 ευρώ». Παράλληλα με την αυτεπάγγελτη συζήτηση του θέματος, η ΕΔΔ είχε ενώπιόν της και παράπονο εναντίον συγκεκριμένων διαδικτυακών μέσων, ενώ τον προβληματισμό επέτεινε η διαπίστωση ότι η κατάφωρη παραβίαση του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, όπως αυτή προκύπτει από την προφανώς επιπόλαιη επαναλαμβανόμενη αναπαραγωγή του υπό αναφορά βίντεο, αφορά σε ολοένα και αυξανόμενο αριθμό μέσων ενημέρωσης.

Δημοσιογράφοι έσπευσαν να αναμεταδώσουν το βίντεο όπου γνωστή φιγούρα του TikTok αναπτύσσει σεξιστικό και μισογυνιστικό λόγο, χωρίς να καταδικάσουν με ξεκάθαρο και απερίφραστο τρόπο τις εμμονές του TikToker ότι «εκπαιδεύει» τις γυναίκες ως να ήταν κατοικίδια. Επιπλέον, αναμετέδωσαν το βίντεο ακόμα και για να συνοδεύσουν είδηση ότι η αστυνομία έχει ενώπιόν της και εξετάζει καταγγελία εναντίον του για παραβίαση του νόμου περί σεξισμού, και μάλιστα με τίτλους όπως «Αυτό είναι το βίντεο για το οποίο καταγγέλθηκε στην αστυνομία…».

Η Επιτροπή υποδεικνύει την ευθύνη δημοσιογράφων και μέσων ενημέρωσης όπως αυτή απορρέει από τον Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας και υπενθυμίζει τις σχετικές πρόνοιες:

• Η Ειδική Διάταξη 13 τονίζει ότι τα μέσα ενημέρωσης πρέπει να αποφεύγουν «αναφορές οι οποίες αναπαράγουν στερεότυπα και αναχρονιστικές αντιλήψεις για το φύλο, ή στοχοποιούν, προσβάλλουν και μειώνουν ανθρώπους στη βάση του φύλου, της ταυτότητας φύλου και του σεξουαλικού προσανατολισμού».

Ρεπορτάζ τα οποία γράφονται για να «διασκεδάσουν» το κοινό με τις απόψεις του TikToker δεν εξαιρούνται του κανόνα αυτού.

• Η Ειδική Διάταξη 1 που αφορά στην ακρίβεια στις ειδήσεις σημειώνει, εξάλλου, ότι «τα μέσα ενημέρωσης μεριμνούν ώστε σε περίπτωση που δημοσιεύονται ανακριβείς, παραπλανητικές, φανταστικές ή διαστρεβλωτικές της αλήθειας ειδήσεις, πληροφορίες ή σχόλια να προχωρούν σε άμεση διόρθωση, διευκρίνιση ή/και απολογία». Πρόνοια που σαφώς και ισχύει αφού το ερώτημα που προκύπτει είναι με ποια ιδιότητα ένας TikToker διαφημίζει «υπηρεσίες» για τις οποίες δεν υπάρχει αναγνώριση ή εξειδίκευση, και μάλιστα επί πληρωμή, εξαπατώντας άλλους πολίτες.

Η Επιτροπή καλεί τα μέσα ενημέρωσης και τους δημοσιογράφους να ασκούν κριτική σκέψη στην αναπαραγωγή παρόμοιων προκλητικών, παραπλανητικών και απαράδεκτων βίντεο ή/και δηλώσεων και αναφορών, αλλά και να ζυγίζουν το δημόσιο όφελος, ειδικά στην εποχή όπου η ταύτιση νεαρών αγοριών και κοριτσιών με influencers μπορεί να αποδειχθεί καταστροφική.

Οι λειτουργοί του Τύπου οφείλουν να φιλτράρουν τέτοιου είδους «αυτό-διαφημίσεις», ειδικά όταν διαφαίνεται ότι αποτελούν και μια μορφή απάτης.

Υπενθυμίζοντας την Ειδική Διάταξη 1, η ΕΔΔ αναμένει, παράλληλα, από το σύνολο των διαδικτυακών μέσων που έχουν αναπαράξει το βίντεο όπως το αφαιρέσουν από τις σχετικές ειδήσεις και τα ρεπορτάζ τους.